Hồ Lệ Thu đã tự ví cuộc đời mình như nồi canh chua của người miền Nam. Vị ngọt có, vị cay có, vị chua có.
Chị so sánh một cách hồn nhiên nhưng tôi nghe lòng mình có gì chua chát lắm. Phút chốc tôi nghĩ tới cái tên như vận vào cuộc đời chị: Lệ Thu hay giọt lệ mùa thu!?
Bị gạ tình!
Chị sinh ra vào đầu những năm 70, thời điểm khó khăn và chuyển giao lịch sử suốt nhiều năm chiến tranh. Những người thuộc thế hệ trước khi nhắc về giai đoạn này, hai từ "đói khổ" hằn in trong trí nhớ họ. Tuổi thơ của chị có vậy không?
Tôi sinh ra ở Hà Nội, lẫm chẫm biết đi thì ba mẹ đưa vô miền Nam. Có lẽ vì nhỏ quá nên ký ức của tôi không nhiều. Nhưng những gì đọng lại là một tuổi thơ êm ả và vui vẻ.
Tôi cũng nghe nhiều người than về những năm tháng đó, ăn khoai mì độn, hạt bo bo cực muốn chết nhưng tôi lại nhớ theo một cách khác, dù nhà tôi cũng thế. Bởi lúc đó là tình hình chung, chẳng ai hơn ai.
Mỗi nhà có một cuốn sổ lương thực để lãnh gạo thịt. Có khi phân nửa gạo, phân nửa là khoai mì, bột mì, hạt bo bo. Mỗi lần bột mì về, mẹ tôi với anh Hai nhồi bột làm bánh canh. Những cục bột dư, tôi lấy ra nặn con này con kia rồi chiên thành bánh. Hạt bo bo với khoai mì thì nấu chè, ăn cũng ngon!
Rồi tôi tham gia đội ca ở Nhà văn hóa quận 1 cùng thời với chị Như Quỳnh. Suốt những năm cắp sách đi học, các hoạt động văn nghệ của trường chưa bao giờ vắng mặt tôi. Tôi đại diện trường đi thi hát giữa trường này với trường kia, đi thi Tiếng hát thành phố. Nhờ thế, tôi nổi tiếng từ nhỏ. Tôi học trường Trưng Vương nhưng các trường xung quanh đều biết mặt biết tên.
Ca sĩ Hồ Lệ Thu.
Thập niên 90, chị cũng từng nổi rần rần trên Làn Sóng Xanh. Các hãng Bến Thành Audio, Phương Nam Film, hầu như băng đĩa nào cũng có Hồ Lệ Thu. Con đường vào nghề của chị có nhiều chông gai hay được trải hoa hồng?
Không có người nghệ sĩ nào được trải hoa hồng đâu. Có một số ca sĩ phải đánh đổi bằng cả thân xác để lấy sự nổi tiếng. Tôi cũng bị gạ tình rất nhiều nhưng nhất quyết không chịu.
Tôi tham gia văn nghệ từ nhỏ nhưng ba tôi không muốn con gái dấn thân vào con đường chuyên nghiệp. Ba tôi là nhạc sĩ Tào Thành. Ông không sáng tác nhiều như các nhạc sĩ khác mà chủ yếu dạy nhạc.
Rất nhiều nghệ sĩ nổi tiếng thời đó ở các đoàn Ca nhạc nhẹ Tháng Tám, Sài Gòn, Bông Sen... đều là học trò của ba tôi. Ba tôi cũng là Phó Giám đốc công ty biểu diễn khi ấy, chính vì vậy ông biết rất rõ mặt trái của nghề này. Ông không muốn cho tôi đi hát.
Hồi học cấp 3, tôi tham gia các nhóm như Ngôi Sao, Thiên Thanh và đều đạt giải nhất. Nhóm được mời đi hát ở 126, sân khấu Đại Thế Giới... Tôi cũng được mời hát trên các tàu du lịch sông Sài Gòn cùng anh Lý Hải, Tú Linh, Đại Vệ, Minh Thuận – Nhật Hào...
Mỗi lần tôi đi hát đều phải trốn, về thế nào cũng bị ba đánh. Ba tôi đánh dữ lắm nhưng vì mê hát quá, tôi vẫn trốn đi.
Năm 1991, tôi lẳng lặng đăng ký thi Tiếng hát truyền hình mà không cho ba biết. Đó là năm đầu tiên có cuộc thi này. Tới vòng chung kết, Đài công bố các thí sinh được vào vòng trong và phát lại từng bài của thí sinh. Ba tôi thấy.
Hôm đó, tôi vừa đi về thì ba kêu lại nói chuyện. Ba tôi hỏi "Sao con đi thi mà không cho ba biết"? Tôi nói "ba không cho con đi hát nên con không dám nói". Ba tôi bảo "Giờ con vô chung kết rồi, ba cấm đâu được nữa. Các chú trong ban giám khảo đều là bạn ba, con nói để ba gởi gắm".
Tôi trả lời ngày "Không. Nếu ba gởi, con có được giải cao thì người ta cũng sẽ nói, tại ba gởi chứ không phải con hát hay. Con không muốn vậy. Ba cứ để đó con đi thi".
Tính tôi xưa giờ cũng lỳ lợm lắm. Tôi muốn mọi sự thành đạt của mình đều phải do bản thân nỗ lực chứ không dựa dẫm ai. Cũng bởi vậy, khi đi hát, tôi bị gạ gẫm rất nhiều. Thời đó, tôi thuộc hàng ca sĩ có nhan sắc, chiều cao nên hay bị đạo diễn đài truyền hình để ý. Tôi từ chối thì dĩ nhiên bị hạn chế hình ảnh.
Tôi không thèm xuất hiện trong chương trình đó luôn. Bởi vậy, khi tôi ở Việt Nam, tuy nổi tiếng nhưng tên tôi chưa bao giờ lên đỉnh điểm. Ngày ấy, đài truyền hình gần như là độc tôn, là nhất.
Bị chồng bạo hành, ôm con bỏ trốn
Bước vào con đường ca hát chuyên nghiệp không lâu thì chị lấy chồng. Tôi nhớ không nhầm thì năm ấy, Hồ Lệ Thu mới 22 tuổi. Tại sao chị lấy chồng sớm vậy?
Cách đây hơn 20 năm, 22 tuổi kết hôn không phải là sớm. Thật lòng, lúc đó tôi chưa muốn lấy chồng. Tôi và anh T.M.P quen nhau cũng gần 2 năm. Anh P nhiều lần muốn tôi về thưa chuyện với người lớn để xin cưới nhưng tôi chần chừ không nói vì biết tính anh vũ phu, gia trưởng, độc tài, độc đoán.
Hồ Lệ Thu trải qua hai cuộc hôn nhân cay đắng...
Thời điểm đó, ba tôi bệnh quá nặng, chỉ còn da với xương. Ông bị ung thư vòm hầu. Hôm ấy, anh P qua nhà đón tôi đi tập. Trong lúc chờ tôi ở phòng khách, anh nói chuyện với ba tôi. Ba tôi bảo "hai đứa quen nhau lâu rồi, có tính cưới hỏi gì không? Bác gần đất xa trời, chết lúc nào không hay. Bác muốn Thu yên bề gia thất, bác đi mới yên tâm".
Anh P nghe thế là bỏ tôi lại, chạy về nhà đón mẹ qua nói chuyện người lớn. Mẹ anh mua ít bánh kẹo, trái cây qua nhà xem như sính lễ. Tôi bị đặt vào tình huống đã rồi. Phần vì không muốn ba buồn, phần vì không kịp nói nên đành chấp nhận cuộc đời mình bị an bài.
Và đó chắc chắn không phải cuộc hôn nhân hạnh phúc. Bởi sau đo, chị và nhạc sĩ T.M.P ly dị, chị một mình nuôi con?
Cưới nhau, tôi mang bầu được ít lâu thì ba mất. Trong thời gian ở với anh P, hễ tôi về thăm nhà là bị đánh. Không phải anh P ghen mà vì sợ tôi biết anh có bồ bên ngoài. Mỗi lần anh P chở bồ là đụng má tôi, đụng em tôi, đụng bạn tôi.
Thậm chí, tới ngày tôi gần sinh con, anh P vẫn đánh tôi. Lý do chỉ vì tôi về nhà báo cho mẹ biết ngày mình ở cữ. Anh P bảo "con tôi thì chỉ cần biết tôi thôi, không cần biết bên ngoại làm gì".
Ngày giỗ của ba tôi, anh P cũng không cho tôi về. Hai vợ chồng cãi nhau, anh P đánh tôi mặt mũi sưng phù, tôi bị té trật chân, bầm đen. Chân tôi sưng to tới mức xỏ tông không được, ngón út bị trật ngang.
Lần đó, tôi cảm thấy không chịu được nữa. 2 năm mà giống như 20 năm đằng đẵng. Tôi định bế con đi nhưng anh P không cho đi. Anh nói "cô muốn đi thì đi một mình, con phải để lại cho tôi".
Tôi giả bộ không muốn đi nữa. Tôi ngồi im cho anh P muốn nói gì thì nói. Khi anh P đi làm, tôi bồng con chạy trốn. Lúc đó, con gái tôi mới được 8 tháng tuổi.
Tôi bắt xích lô về nhà mẹ đẻ. 1 chân mang tông, 1 chân đi đất vì xưng quá to. Đi gấp nên tôi không kịp soạn đồ cho con, tôi nhờ L – em gái chồng, buổi trưa xách đồ của Bin qua.
Hồ Lệ Thu và con gái Tào Hồ Phi Anh.
Về tới nhà, ai cũng nhìn tôi hết hồn. Tôi nói mình bị té cầu thang. Sau lễ cúng ba, tôi ẵm con về nhà anh trai ở Long Khánh, Đồng Nai. Tôi dự định sẽ đi một thời gian cho anh P suy nghĩ lại, chứ chưa có ý định ly hôn.
Anh P qua nhà làm dữ, nói hỗn với mẹ tôi. Tôi nghĩ mình đã bồng con đi để anh suy nghĩ lại mà còn cư xử như vậy nữa thì tôi không về.
Anh Hai tôi là thợ chụp hình. Khoảng 1 tháng sau, anh Hai tôi về Sài Gòn rửa hình, thời đó còn chụp bằng phim chứ chưa có kỹ thuật số. Tôi đi theo, ghé nhà lấy quần áo mặc vì mượn chị dâu mặc hoài cũng kỳ.
Tôi canh lúc anh P đi làm thì về. Mẹ chồng tôi bảo nhớ cháu, hỏi đang ở chỗ nào thì để bà tới thăm. Tôi thành thật nói. Tôi không biết là bà nói anh P hay. Vừa về tới nhà ít phút thì tôi thấy anh P tìm xuống tới nơi. Tôi ẵm con phóng qua hàng rào sang nhà hàng xóm trốn.
Anh P bị anh Hai tôi cản lại, ra ngồi quán nước trước nhà chờ tới khuya. Đêm đó, tôi không dám về, hai mẹ con ngủ bên nhà hàng xóm.
Sau đó, bà nội gọi điện năn nỉ. Tôi nói "con ở đây thôi chứ không đi đâu hết nhưng anh P phải thay đổi thì con mới về". Nào ngờ vài tuần sau, anh P qua nhà mẹ đẻ tôi quậy và hỗn với bà. Mẹ tôi gọi điện khóc nói "hàng xóm mà không vào lôi nó ra thì nó hành hung tao rồi".
Sau lần đó, tôi quyết định không về nữa. Tôi ở Long Khánh 1 năm, đợi mọi chuyện lắng xuống mới dám về Sài Gòn nộp đơn ly dị.
Anh P lúc đầu không chịu. Toà xử 3 lần, hoà giải không được nên xử cho ly hôn. Tôi được quyền nuôi con gái. Sau khi ly hôn 1 năm, anh P lấy vợ khác, một cô nữ sinh 18 tuổi.
Làm osin trên đất Pháp!
Sau khi ly hôn, mối quan hệ của chị và gia đình chồng thế nào? Con gái chị đối xử với ba của nó ra sao?
Mặc dù ly dị nhưng với ba mẹ chồng, tôi vẫn đâu ra đó. Sau ly hôn, tôi thường xuyên chở con về thăm ông bà nội. Tôi để con ở đó chơi với ông bà, trưa chiều quay lại đón.
Có lần, con gái tôi về nhà nói với mẹ " Con biết vì sao mẹ bỏ T.M.P rồi". Tôi ngạc nhiên vì lúc đó nó mới 4 tuổi. Tôi hỏi "biết thế nào". Nó nói "Vì T.M.P hư quá". Tôi hỏi ai nói với con như vậy. Nó bảo bà nội nói.
Sau này, con lớn và biết chuyện ngày xưa ba đánh mẹ thì không dành nhiều tình cảm cho ba nhưng với ông bà nội, nó rất thương. Từ đó tới nay cũng 24 năm rồi. Một chặng đường dài và đầy chông gai!
Nhiều năm sau đó, chị tái hôn. Người chồng thứ hai là một người Pháp thành đạt. Tưởng rằng Hồ Lệ Thu sẽ đổi đời, sẽ hạnh phúc nhưng ở cuộc hôn nhân này, chị trải qua nhiều cay đắng, có đúng không?
Sau khi chia tay anh P, tôi đi hát trở lại. Thời đó, các hãng Bến Thành Audio, Phương Nam Film rất mạnh, tôi gần như đi quay suốt. Thời đó có Phương Thanh, Lam Trường, Mỹ Linh, Thanh Lam... hầu như băng đĩa nào cũng có tôi.
Năm con gái tôi 8 tuổi, tôi nhận lời kết hôn với một người Pháp. Anh ấy đeo đuổi tôi suốt 4, 5 năm nhưng qua cuộc hôn nhân đầu, tôi bị sợ nên không muốn lấy chồng nữa.
Mãi tới năm 2001, âm nhạc Việt Nam có sự chuyển đổi. Lúc đó, tôi như đứng ngã ba đường, không biết phải đi về hướng nào. Tôi nản nên đồng ý lấy anh. Tôi chấp nhận cuộc hôn nhân này một phần cũng là mong con mình được đổi đời.
Không ngờ, anh ta là người thủ thân. Cưới tôi, anh ta đưa tôi lên đại sứ quán Pháp ký giấy giống như hợp đồng hôn nhân. Theo tờ giấy này, tài sản của ai thuộc về người đó, trước và sau hôn nhân đều vậy.
Pháp có điều luật này nhưng không bắt buộc, ai tự nguyện muốn làm thì làm. Tôi không biết, tưởng luật nước Pháp là vậy nên ký. Qua Pháp, anh ta dắt tôi đi mở một tài khoản ngân hàng. Mỗi tháng, anh ta chuyển vào đó 500 euro để tôi có tiền lo chi phí sinh hoạt gia đình, cơm nước.
Vì không có tiền nên mỗi dịp hè về thăm nhà, tôi đều phải mua quần áo, giày dép ở Việt Nam rồi mang qua đó xài dần.
Tôi có vài người bạn là chủ các tiệm tranh thêu ở đường Đồng Khởi. Họ sẵn sàng cho tôi lấy hàng gối đầu. Lấy đợt 2, thanh toán tiền đợt 1. Họ tạo điều kiện như vậy để tôi mở tiệm bán tranh thêu bên đó nhưng anh ta không đồng ý. Anh ta kêu tôi về Việt Nam bán đất, mang tiền sang Pháp kinh doanh.
Trước khi lấy anh ta, tôi nói ở Việt Nam mình đang làm ra tiền và lo cho mẹ. Nếu qua Pháp ở, không đi hát thì không lo được. Anh ta đồng ý cho mẹ tôi mỗi tháng 200 đô.
Vậy mà mỗi lần đưa tiền cho mẹ tôi, thay vì cho nhân viên tới đưa hoặc chuyển khoản thì anh ta bắt mẹ tôi lên công ty, ngồi chầu trực từ sáng tới trưa, không hỏi han một tiếng. Tôi giận, nói với anh ta "bà ấy là mẹ tôi và là mẹ vợ của anh". Anh ta bảo "muốn lấy tiền thì phải vậy"!
Một lần hai vợ chồng cãi nhau, tôi giận không thèm ăn uống, anh ta cũng không thèm hỏi tới. Anh ta đi làm về, tự vào bếp làm đồ ăn, tự ăn rồi xem tivi, không quan tâm tôi một tiếng.
Tôi đứng ban công căn hộ cao tầng nơi mình ở, nhìn xuống đường và nghĩ "tại sao cuộc đời mình lại ra nông nỗi này? Từ một người có tiếng tăm, làm ra tiền giờ qua đây còn thua osin nữa. Osin mà bỏ việc, chủ cũng hốt hoảng, nịnh nọt. Đằng này...
Ở Pháp 5 năm, tôi không đi hát, không làm ra tiền. Anh ta cưới tôi về, hàng tháng phát tiền cho tôi đi chợ cũng giống như hàng tháng đưa tiền cho osin đi chợ vậy.
Vợ chồng mà phải ký giấy tài sản ai nấy giữ. Tôi qua đó với hai bàn tay trắng, lại không kiếm ra tiền, lỡ một ngày, anh ta kêu không hợp, đuổi mình ra khỏi nhà thì tôi chỉ có nước đi ăn mày!
Tôi có cô bạn ở Paris, cô ấy nói mua vé tàu cho hai mẹ con tôi lên đó nhưng lên đó, tôi sẽ làm gì? Cô ấy cũng có chồng, có gia đình, đâu thể lo lắng cho mình được. Tôi giận mà bỏ đi thì chỉ làm tình hình tệ hơn. Vậy là tôi lại cố gắng!
Chị cam chịu cuộc sống đó cho tới khi nào thì giải thoát?
Cho tới một lần tôi về Việt Nam, đi ăn với anh Minh Thuận. Tôi kể chuyện mình và nói muốn đi hát trở lại. Anh Minh Thuận giới thiệu cho tôi chị Châu Ngọc – vợ nhạc sĩ Tùng Châu là đạo diễn âm nhạc ở Trung tâm Thuý Nga.
Về Pháp, tôi gọi điện ngay cho chị Ngọc. Chị Ngọc đang ở Úc, lúc đó là 2 giờ sáng. Tôi xin lỗi vì làm phiền chị do không nắm được giờ giấc. Chị Ngọc hẹn sáng hôm sau gọi lại.
Tôi kể rõ với chị về hoàn cảnh của mình. Chị Ngọc kêu tôi chờ rồi điện cho chị Thuỷ trung tâm Thuý Nga. Nửa tiếng sau, chị Ngọc báo tôi qua Mỹ gặp chị Thuỷ liền. Thật sự, lúc đó tôi còn tưởng mình mơ!
Qua tới nơi, vừa gặp là chị Thuỷ đưa tôi vô chương trình ngay. Sau đó, tôi mới biết, hồi tôi ở Việt Nam, chị Thuỷ đã thích tôi hát rồi.
Từng có một người cầm đĩa tới Trung tâm Thuý Nga xin hát và nhận là Hồ Lệ Thu. Chị Thuỷ nhận ra. Cô ấy kêu mình là chị gái Hồ Lệ Thu nhưng lỡ vô phòng thu rồi nên để cô ấy thu. Cô ấy hát không được nên chị Thuỷ nói "Hãy kêu em gái Hồ Lệ Thu của em tới đây gặp chị". Đó là lý do khi tôi sang, chị Thuỷ vừa gặp là sắp tôi vô chương trình ngay.
Từ đó, cứ 3 tháng tôi bay qua trung tâm Thuý Nga quay một lần. Làm việc với trung tâm Thuý Nga được 1 năm thì ông chồng người Pháp tìm cách khó khăn, cấm cản không cho tôi đi kiếm tiền. Cứ như vậy hoài, tới năm 2006, tôi không chịu được nên ly hôn.
Tôi thuê một căn hộ bên Mỹ để làm việc. Cho đến vài năm trở lại đây, tôi là ca sĩ tự do. Dù vậy, các chương trình đặc biệt của Thuý Nga, chị Thuỷ vẫn mời tôi về hát! Tôi vẫn đi hát đều vào các tối cuối tuần ở hải ngoại. Thời gian tới, tôi cũng sẽ về Việt Nam nhiều hơn và ra 3 single vào cuối năm nay.
Cảm ơn chị đã chia sẻ! Chúc chị may mắn và hạnh phúc!