Câu chuyện "không thể tin nổi" từ Trung Quốc
Theo chuyên gia về luật hàng hải Jay Batongbacal, dữ liệu vệ tinh cho thấy tàu Trung Quốc Yuemaobinyu 42212 chắc chắn không thể "bị bao vây bởi 7-8 tàu cá Philippines" tại bãi Cỏ Rong như phía Trung Quốc đã tuyên bố.
Ông Batongbacal phân tích và đưa ra thông tin này dựa trên dữ liệu hình ảnh phóng xạ hồng ngoại (VIIRS) thu được từ vệ tinh vào đêm ngày 9/6, khi một tàu Trung Quốc đâm chìm tàu cá Philippines. Chuyên gia này đã đăng hình ảnh lên Facebook cá nhân với dòng chú thích: "Hiện trường Tội ác".
Rappler dẫn lời ông Batongbacal cho hay, trong bức hình Google Earth này, mỗi biểu tượng hình thuyền đại diện cho một tàu cá ở bãi Cỏ Rong. Tại đây, hai biểu tượng gần nhau nhất được ước tính cách nhau từ 3 tới 5 hải lý (khoảng 7-9 km).
Hai vòng tròn khoanh lại 2 cặp tàu sát nhau nhất trên biển, nhưng khoảng cách giữa các tàu này cũng từ 3-5 hải lý. Ảnh: Rappler
Điều đó đồng nghĩa với việc không thể nào có "một đoàn 7-8 tàu cá Philippines" bởi vì các biểu tượng ở cách nhau quá xa.
"Dữ liệu VIIRS vào ngày 9/6/2019 cho thấy chỉ có một vài tàu có hoạt động ở bãi Cỏ Rong vào thời điểm đó. Mỗi biểu tượng hình thuyền tượng trưng cho một tàu cá. Những tàu này hoạt động trải dài ở bãi Cỏ Rong; hai tàu gần nhất cách nhau từ 3 tới 5 hải lý. Vậy đoàn 7-8 tàu Philippines mà Trung Quốc nói là đoàn tàu nào vậy?" - ông Batongbacal đặt ra vấn đề.
Trước đó, ngày 14/6, Trung Quốc đã thừa nhận rằng có một tàu cá Trung Quốc liên quan trong vụ tai nạn trên biển, nhưng khẳng định tàu đã bị "bao vây bởi 7-8 tàu cá Philippines", khiến tàu này không thể cứu các ngư dân Philippines khỏi chiếc tàu đang chìm. Tuy nhiên, chủ tàu Gem-Ver bị đâm phủ nhận hoàn toàn phát ngôn của Trung Quốc.
Vụ va chạm lần này là lần đầu tiên mâu thuẫn giữa Manila và Bắc Kinh trở nên rõ rệt nhất trong nhiều thập kỉ qua.
Ông Batongbacal nói: "Khi nhìn qua, tôi không thể ngay lập tức xác định được hiện trường vụ việc, nhưng điều đáng lưu ý ở đây là không có một tập hợp tàu cá nào cả, và tất cả các tàu đều cách xa nhau.
Tất nhiên, sự hiện diện của tàu còn phụ thuộc vào việc tàu có được chiếu sáng đủ hay có ở lại 1 vị trí đủ lâu hay không, nhưng có thể khẳng định rằng câu chuyện (về việc bị bao vây) của tàu Trung Quốc rất khó tin".
Ngoài ra, ông Batongbacal nói các tàu có Philippines từ trước tới nay chưa bao giờ "bao vây" tàu cá nước ngoài bao giờ.
"Không có dữ liệu nào cho thấy tàu cá Philippines từng bao vây (tấn công) bất kì tàu cá nào khác ở bất cứ nơi nào trên biển. Chưa bao giờ. Thậm chí cả những tàu cướp biển khét tiếng thường hoạt động ở vùng biển này cũng chẳng làm như vậy. Chỉ có dân quân biển Trung Quốc mới có chiến lược kiểu vậy," ông Batongbacal nói.
Chủ tàu Philippines bị đâm cũng cho biết không có tàu Philippines nào khác ở xung quanh nơi tai nạn, và tàu Việt Nam mới là những người đã cứu họ.
"Chúng tôi là những người duy nhất có mặt ở đó. Là những người duy nhất. Không có tàu nào khác cả. Và tàu của chúng tôi đang chìm, thì làm sao chúng tôi có thể tấn công [tàu Trung Quốc]?" - chủ tàu Philippines kể lại.