Ông Chu Kiến Hoa, Hiệu trưởng một trường THPT Trung Quốc từng nói: "Ở cấp Tiểu học cần phải đồng hành, ở cấp Trung học cơ sở cần tôn trọng, ở cấp Trung học phổ thông cần phải buông tay. Mức độ đầu tư của phụ huynh cần giảm dần khi trẻ lớn lên".
Ông Chu đã chỉ ra một chân lý quan trọng trong giáo dục: Khi trẻ còn nhỏ, việc đồng hành gần gũi là cần thiết; khi trẻ lớn lên, cần biết cách rút lui một cách thích hợp để giáo dục trẻ tốt nhất.
Giáo dục tốt là một nghệ thuật cần phải chú ý đến thứ tự. Nhiều gia đình không thể giáo dục tốt con cái vì họ thường làm sai thứ tự. Khi trẻ còn nhỏ, nếu không chú ý đồng hành với trẻ, thì khi trẻ lớn lên cũng không biết cách từ từ rút lui. Cách giáo dục không phù hợp này khiến cho tuổi thơ của trẻ trở nên nghèo nàn và cuộc sống trưởng thành trở nên áp lực, có thể làm tổn thương trẻ.
Ông Chu Kiến Hoa
Tiểu học: Cần đồng hành
Đặc điểm : Giai đoạn Tiểu học là giai đoạn quan trọng trong sự phát triển của trẻ, đây là thời điểm xây dựng nền tảng cho các lĩnh vực khác nhau.
Gợi ý thực hành :
Đầu tư tình cảm : Thực sự quan tâm đến cảm xúc của trẻ, cùng trẻ tham gia các hoạt động như thể thao, trò chơi, đọc sách để tăng cường mối quan hệ gần gũi.
Chú ý nhu cầu : Lắng nghe cẩn thận những gì trẻ nói, đáp ứng nhu cầu thực tế của trẻ, chẳng hạn như sự tò mò về một số vật thể.
Hình thành thói quen : Giúp trẻ hình thành thói quen học tập, quản lý thời gian và tuân thủ quy tắc, tạo thái độ sống và học tập tích cực.
Trung học cơ sở: Cần tôn trọng
Đặc điểm : Giai đoạn Trung học cơ sở là khi trẻ bước vào tuổi dậy thì, bắt đầu tìm kiếm sự độc lập và có nhu cầu cao về quyền riêng tư.
Gợi ý thực hành :
Thảo luận nhiều hơn, ra lệnh ít hơn : Khi trao đổi với trẻ, hãy thảo luận và để trẻ tham gia vào quá trình ra quyết định, tăng cường cảm giác tự chủ của trẻ.
Khuyến khích thay vì chỉ trích : Thường xuyên động viên và hỗ trợ trẻ, giúp trẻ xây dựng sự tự tin, giảm bớt chỉ trích và trách móc.
Tôn trọng sở thích : Tôn trọng sở thích và sự lựa chọn của trẻ, cho phép trẻ có không gian tự do để khám phá và phát triển.
Trung học phổ thông: Cần buông tay
Đặc điểm : Giai đoạn Trung học phổ thông là khi trẻ bước vào giai đoạn xã hội hóa nhanh chóng, có sự phát triển mạnh mẽ của ý thức bản thân và mong muốn thoát khỏi sự giám sát của người lớn.
Gợi ý thực hành :
Cho phép lựa chọn : Buông tay và để trẻ tự chọn, đây là một loại trí tuệ. Phụ huynh nên rút lui khỏi cuộc sống của trẻ, trao quyền quyết định cho trẻ, từ đó trẻ sẽ có động lực trong việc lựa chọn.
Cho phép thử sai : Sự trưởng thành của trẻ là một quá trình khám phá và thử nghiệm liên tục. Trẻ sẽ học hỏi và trưởng thành từ những sai lầm và kinh nghiệm.
Cho phép trưởng thành tự chủ : Trong giai đoạn Trung học phổ thông, trẻ đã có khả năng tự kiểm soát nhất định. Dần dần buông tay và trao quyền quyết định cho trẻ để trẻ có cảm giác tự chủ và kiểm soát.
Tóm lại, mỗi giai đoạn phát triển của trẻ có những đặc điểm và nhu cầu khác nhau. Phụ huynh cần cung cấp sự giáo dục khác nhau để giúp trẻ phát triển tốt nhất. Trong giai đoạn Tiểu học, cần đồng hành và yêu thương; ở giai đoạn Trung học cơ sở, cần tôn trọng và hướng dẫn; ở giai đoạn Trung học phổ thông, cần buông tay và rút lui khỏi cuộc sống của trẻ.
Những phụ huynh thông thái biết cách tiến lùi, dùng tình yêu điều độ, che chở và nâng đỡ trẻ đến những vùng trời mới, giúp trẻ có thể nhìn thấy những cảnh đẹp rộng lớn hơn.