Cách đây một thời gian, tôi trò chuyện với một người bạn và cô ấy nói rằng gần đây cô ấy đang ở trạng thái không tốt. Hỏi ra mới biết nguyên nhân là do điểm thi của con cô ấy không đạt yêu cầu. Bản thân cô ấy và chồng luôn là một người có chí tiến thủ nhưng con cái lại không giống họ.
Những năm gần đây, để con không thua ngay từ vạch xuất phát, cô đã đăng ký cho con vào nhiều trường luyện thi khác nhau. Tuy nhiên việc đó không mang lại kết quả tốt cho lắm. Điểm số của con luôn lên xuống thất thường khiến cô rất lo lắng.
Cá nhân tôi phải thừa nhận rằng tôi cũng có những trải nghiệm tương tự. Sau khi con trai tôi vào cấp hai, tôi nhận ra rằng những lo lắng mà tôi cảm thấy trong 6 năm qua là hoàn toàn không cần thiết.
Trong cuốn "Chiến Quốc sách" có câu nói rằng: "Cha mẹ thương con thì phải có kế hoạch cho con về lâu về dài." Trong quá trình trưởng thành của trẻ, cha mẹ không nên chỉ chú trọng đến điểm số. Nếu bạn có thể hiểu được những điểm sau đây, con bạn sẽ được hưởng lợi từ chúng trong suốt cuộc đời.
01
Về học tập, so với điểm số, thói quen quan trọng hơn
Câu chuyện của một bà mẹ từng là một học sinh vô cùng ưu tú đang làm dậy sóng mạng xã hội. Vợ chồng cô đều là những sinh viên ưu tú. Họ mong muốn con trai mình trở thành người có tài nhưng lại bị thực tế tát thẳng vào mặt. Con trai cô ấy có học lực trung bình, điểm số các môn thường xuyên ở vào mức trung bình, không quá lý tưởng. Để con tiến bộ hơn, họ đã đăng ký cho con vào lớp học tăng cường, thuê gia sư, làm mọi thứ có thể. Kết quả phản tác dụng, con trai họ thậm chí còn phải đeo kính vào năm lớp 4. Điều này khiến cô bắt đầu nhìn lại con trai mình và bình tĩnh suy nghĩ về ý nghĩa của việc học.
Sau đó, cô mới nhận ra rằng, con trai cô tuy học kém, mỗi lần đi thi thành tích đều kém nhưng lại là một đứa trẻ rất ân cần và hiếu thảo. Cậu bé biết yêu thương bản thân và người khác, tôn trọng bản thân và tôn trọng người khác, đó là tài sản quý giá còn quan trọng hơn thành tích học tập. Nghĩ đến đây, cô cảm thấy nhẹ nhõm hơn rất nhiều.
Thành tích kém không có nghĩa là đứa trẻ đã mất tất cả. Vì vậy, cha mẹ không nên mù quáng theo đuổi điểm số.
Ông Cai Yuanpei, nguyên hiệu trưởng Đại học Bắc Kinh, Trung Quốc, cho biết: Điều quyết định cuộc đời của một đứa trẻ không phải là kết quả học tập mà là một nhân cách tốt.
Một đứa trẻ có nhân cách tốt sẽ có số phận tiến xa hơn và suôn sẻ hơn trong cuộc sống. Việc nuôi dưỡng nhân cách lành mạnh phải bắt đầu từ thói quen của trẻ. Bởi lẽ những thói quen tốt là cách hiệu quả nhất để xây dựng nhân cách lành mạnh.
Như nhà tâm lý học William James từng nói: Gieo hành động, gặt thói quen; gieo thói quen, gặt tính cách; gieo tính cách, gặt số phận!
Ẩn bên trong thói quen của một đứa trẻ là diện mạo tương lai của chúng. Nuôi dưỡng những thói quen tốt cho con cái là món quà và của cải quý giá nhất mà cha mẹ có thể tặng cho chúng.
02
Về sức khỏe
Thay vì ca kíp đi học thêm, chi bằng dành thời gian cho vận động
Liệu bạn có phát hiện ra một hiện tượng thú vị: Mỗi cuối tuần, kỳ nghỉ đông, nghỉ hè, con trẻ đều sẽ chạy đua với thời gian và học tập không ngừng nghỉ. Kỳ nghỉ vốn là để thư giãn giờ tràn ngập vô số bài tập về nhà và những lớp học bất tận.
Cách đây không lâu có một tin tức: Cô Trần đến từ Sơn Đông, Trung Quốc, để không để con mình bị tụt lại phía sau, đã đăng ký cho cô con gái 11 tuổi tham gia 5 lớp học bồi dưỡng trong kỳ nghỉ đông.
Hai mẹ con "đi làm" mỗi ngày, xong một việc là lập tức lao sang việc tiếp theo. Cuối cùng, cơ thể không chịu nổi, cô bé 11 tuổi bị thoái hóa đốt sống cổ do kiệt sức. Cô Trần cảm thấy vô cùng tội lỗi.
Trên thực tế, không phải đứa trẻ nào cũng thích nghi được với hình thức dạy kèm tại chỗ này. Việc bồi dưỡng không giới hạn kiểu này sẽ làm tiêu hao sức khỏe thể chất và tinh thần của trẻ. Trong quá trình lớn lên, sức khỏe của trẻ quan trọng hơn điểm số. Thay vì ép con học hết lớp này tới lớp nọ, tốt hơn bạn nên cùng con tập luyện một bộ môn thể thao nào đó.
Ông Wang Enge, hiệu trưởng Đại học Bắc Kinh, từng nói: Một người nên có "hai người bạn" trong đời, một là thư viện và một là sân thể thao. Ngoài việc học kiến thức sách vở, việc trẻ chủ động kết bạn trên "sân thể thao" sẽ mang lại lợi ích cho cuộc sống.
Tuy nhiên, nhiều phụ huynh lại thường bỏ qua lợi ích của việc tập thể dục. Một số người cho rằng nếu có thời gian để tập thể dục, chi bằng dùng nó để đi học thêm kiến thức. Một số người cho rằng nếu hàng ngày con cái họ phải học hành nặng nhọc như vậy, không có thời gian để tập thể dục. Những người khác có thể cảm thấy rằng ngay cả khi con họ được tập thể dục thì chúng cũng không thể kiên trì được.
Chúng ta đều biết, tập thể dục không chỉ là "liều thuốc tốt" cho sức khỏe mà còn là "melatonin" kích thích não bộ. Là cha mẹ, bạn không được để sức khỏe của con mình bị tổn hại bởi việc "bắt kịp hành trình dạy kèm".
03
Về không gian:
Tôn trọng tự do cá nhân
Kai-Fu Lee, người sáng lập Sinovation Ventures, luôn là bậc thầy về học hỏi khiến mọi người ngưỡng mộ. Ông từng chia sẻ bản thân rất biết ơn việc cha mẹ dù đặt nhiều hy vọng vào ông nhưng họ vẫn luôn tôn trọng những "quyền tự do trong gia đình" khác nhau của ông. Nếu không muốn ôn bài, ông có thể đọc truyện tranh; nếu không muốn đi học gia sư, bạn có thể đi bắt tôm bắt cá tùy thích. Ngay cả khi gọi điện cho người lạ hoặc trêu chọc ai đó, ông cũng sẽ chỉ bị cảnh cáo. Nhưng chính những "quyền tự do" này đã khiến Kaifu Lee luôn duy trì được sự tò mò muốn khám phá. Ông yêu thích đọc sách, thậm chí còn viết một cuốn sách đầy truyện cười có tựa đề "Võ Lâm động vật truyền kì". Nhờ việc tò mò hay tháo rời và lắp ráp các thiết bị khác nhau, khả năng tư duy và thực hành của ông được cải thiện rất nhiều... Chính vì cha mẹ không lấp đầy cuộc sống của ông bằng việc học mà họ đã nuôi dưỡng nên một học sinh ưu tú đẳng cấp thế giới.
Một nhà thơ từng nói: Muốn học làm thơ, nên dành nhiều thời gian ở "ngoài thơ", bởi lẽ, chất lượng của một tác phẩm được viết được quyết định bởi kinh nghiệm, trải nghiệm, kiến giải cũng như sự hiểu biết của chúng ta về thế giới bên ngoài.
Điều này cũng đúng đối với việc học tập.
Sở thích không phải là lãng phí thời gian; chúng mang lại kinh nghiệm trong việc thiết lập và đạt được mục tiêu cũng như cơ hội phát triển khả năng và nắm vững kiến thức. Thành tích không phải là vũ khí thần kỳ duy nhất. Việc thay đổi tư tưởng giáo dục sẽ thúc đẩy sự phát triển tốt hơn cho trẻ em trong tương lai. Nếu nhận thấy con có thói quen "đóng cửa lại", bạn cũng có thể vô hình hóa bản thân và cho phép con làm điều mình thích, như vậy con sẽ có động lực hơn.
Cho con một không gian ở một mình và để con tự do bay nhảy, đây chẳng phải là đang mang lại cho con cuộc sống tốt nhất sao?
04
Giáo dục cũng cần một chút thả lỏng
Sự lo lắng của cha mẹ thực chất là sự mưu cầu quá mức sự không chắc chắn về tương lai của con cái họ.
Tuy nhiên, không chỉ có một câu trả lời đúng cho một cuộc sống lý tưởng.
Việc giáo dục trẻ em cũng cần có sự "thả lỏng" nào đó.
Nó cho phép trẻ cảm thấy được nhìn nhận, được chấp nhận và được tôn trọng, đồng thời cũng mang lại cho chúng sự tự tin trong suốt cuộc đời.
Làm thế nào để nuôi dưỡng "cảm giác thả lỏng" trong học tập? Bạn có thể thử bắt đầu từ ba điểm sau:
1. Hãy điều chỉnh tâm lý và hạ thấp kỳ vọng cao của bạn đối với con cái
Chuyên gia tâm lý trẻ em William Dimon có lời khuyên tuyệt vời nhất dành cho các bậc cha mẹ trên toàn thế giới: "Đừng để con bạn cạnh tranh với những người mà bạn cho là xuất sắc, bởi vì trẻ em rất khác nhau".
Hãy bình tĩnh và chấp nhận những điểm không hoàn hảo của con bạn; hạ thấp những kỳ vọng của bạn và cho phép chúng là những đứa trẻ bình thường.
Chỉ khi cha mẹ không lo lắng và con cái cũng không lo lắng, việc giáo dục mới có thể đạt được trong mối quan hệ hài hòa giữa cha mẹ và con cái.
2. Hãy buông bỏ một cách thích hợp và để con được là chính mình
Tôi từng nghe một câu nói: "Không phải khi dồn hết tâm sức cho con cái thì mới là quan tâm; không phải khi bạn đầu tư toàn bộ thời gian cho việc học của con thì mới là có trách nhiệm".
Đôi khi, cha mẹ cần biết cách buông bỏ, nhưng điều này không có nghĩa là từ bỏ việc chăm sóc, giáo dục con.
Bởi vì sự rút lui thích hợp có thể cho phép con cái được là chính mình, cho phép chúng lựa chọn sự trưởng thành của riêng mình.
3. Giảm bớt kỷ luật và tập trung vào việc làm giàu cho bản thân
Những phụ huynh "thả lỏng" là những người ít can thiệp và kỷ luật ít hơn.
Nếu kiểm soát quá nhiều, bạn sẽ dễ trở thành sự ràng buộc; kiểm soát quá chặt chẽ sẽ chỉ càng đẩy trẻ ra xa hơn.
Thay vì quan tâm quá nhiều đến con cái và làm những việc vô ích, cha mẹ nên dành nhiều thời gian và sức lực hơn cho việc hoàn thiện bản thân.
Người ta thường nói: "Giáo dục không gì khác ngoài những tấm gương".
Cha mẹ biết cách làm giàu cho bản thân cũng là đang nuôi dạy nên một đứa trẻ có nội hàm phong phú và giàu có.
Sau cùng, tôi mong mỗi bậc cha mẹ có thể để hoa là hoa, cây là cây, buông bỏ những lắng lo, nhẹ nhàng cùng con trưởng thành.