Trước đây Việt Nam đã từng có thuốc bào chế từ nhau thai
Mới đây, Cục Quản lý dược, Bộ Y tế vừa có văn bản gửi các sở y tế tỉnh thành cho hay gần đây, theo nguồn tin này, tổ chức tiêu chuẩn Nigeria xác nhận có dược phẩm của Trung Quốc trên thị trường có chứa thành phần "thịt người".
Các thuốc này được đóng gói dạng viên con nhộng, được quảng cáo dùng điều trị ung thư, tiểu đường, một số bệnh nặng ở giai đoạn cuối và hỗ trợ tăng sức đề kháng.
Sự việc khiến không ít người lo lắng và có phần ghê sợ vì sao lại có thuốc được bào chế từ thịt người. Việc bào chế từ thịt người có ảnh hưởng gì tới sức khoẻ, lây bệnh hay không?
Trao đổi với chúng tôi, PGS Nguyễn Hữu Đức – Trường đại học Y dược TP.HCM cho biết cách đây không lâu, ở ta nổi rộ việc lưu hành bất hợp pháp và sử dụng tùy tiện tử hà sa là chế phẩm làm từ nhau thai người nhập lậu từ Trung quốc. Đây cũng được xem là một chế phẩm có thành phần từ thịt người.
Ảnh minh hoạ
PGS Đức cho biết nhau thai người vốn là thứ tốt bởi nhiều chất dinh dưỡng, chứa các chất bổ dưỡng như nhiều loại acid amin, các acid béo thiết yếu, nhiều vitamin và chất khoáng… và cách đây khoảng 40 năm ở ta đã sử dụng thuốc bào chế từ nhau thai. Đó là thuốc bổ Filatov. Thuốc Filatov được bào chế theo phương pháp của bác sĩ người Nga tên là Vladimir P. Filatov.
Theo PGS Đức đó là phương pháp lấy một tổ chức sống của động vật bị cắt rời khỏi cơ thể và được bảo quản trong điều kiện không thuận lợi cho sự sống (đặt ở nhiệt độ thấp 2-40C), tổ chức ấy sẽ tìm cách thích nghi với nghịch cảnh bằng cách tiết ra những chất kích thích gọi là biostimulin gọi là kích sinh tố.
Biostimulin có tác dụng kích thích các phản ứng sinh học, thúc đẩy các quá trình chuyển hóa thuận lợi, làm tăng sự đề kháng, bồi dưỡng các chức năng sinh lý, chống lại sự xâm nhập của bệnh tật.
Chính vì thế, đã có nhiều bệnh viện phụ sản ở ta đã tận dụng, dùng nhau thai của phụ nữ mới sinh xong bào chế thành thuốc uống và thuốc tiêm Filatov theo quy định của sản xuất thuốc rất chặt chẽ.
Chế phẩm Filatov thường được phối hợp với các dược phẩm khác trong nhãn khoa, phụ khoa và lão khoa để tăng hoạt tính của các thuốc phối hợp nhằm tăng đề kháng với bệnh nhiễm khuẩn, làm mau lành các tổn thương, bảo vệ cơ thể đối với các độc chất…
Tuy nhiên, theo các nhà khoa học khuyến cáo không nên sử dụng phương pháp trị liệu này gọi là tạng phủ trị liệu nhau thai người, gan thận súc vật… vì bản chất của các biostimulin vẫn chưa được biết đầy đủ và việc sử dụng chế phẩm Filatov không còn sản xuất và sử dụng nữa.
Do chưa có các nghiên cứu chứng minh tác dụng của nó rõ ràng trong khi đó theo PGS Đức nguy cơ lây nhiễm bệnh lại rất lớn, như dùng cơ quan tạng phủ từ bò thì bị lây nhiễm bệnh bò điên. Thuốc là thử phôi, nhau thai người có khả năng chứa rất nhiều mầm bệnh, đặc biệt là siêu vi nhiều nhất là siêu vi gây viêm gan B.
Nhau thai có bổ?
Trong đông y, nhau thai được gọi tử hà sa, nhiều người mua sản phẩm trôi nổi về dùng để bồi bổ, nó được chế biến từ nhau thai người khô hoặc biến thành bột được dùng hiện nay được xem là một loại thuốc bổ Đông y.
Tuy nhiên theo PGS Đức các bằng chứng cho rằng hà sa tử không có nhiều tác dụng với các bệnh ngoại trừ với chứng suy nhược. Nhau thai có thể giúp bổ dưỡng như thịt gà, thịt bò… do chứa nhiều acid amin của chất đạm vì thế người dân có thể ăn thịt hơn là mua các sản phẩm nhau thai.
Nhau thai cũng chỉ như các thực phẩm khác
PGS Đức chia sẻ có một thực tế hiện nay không ít thầy thuốc đông y vẫn tin rằng nhau thai tốt, tăng cường sinh lý và họ cũng cố tìm mua các loại nhau thai dù biết rõ nó không có nguồn gốc rõ ràng. Điều này cực kỳ nguy hiểm vì tử hà sa bán trên thị trường không có nguồn gốc rõ ràng có nguy cơ rất lớn là mang mầm bệnh.
Bình thường khi nằm trong một cơ thẻ sống nhau thai cũng giống như các bộ phần khác của cơ thể có có thể nhiễm các bệnh truyền nhiễm do siêu vi, vi khuẩn, ký sinh trùng… Nếu nhau thai không được kiểm tra, chế biến trong điều kiện vô trùng đều có nguy cơ chứa mầm bệnh trong chính nhau thai.
Theo quy định của Bộ Y tế nước ta, nhau thai người cần phải được xử lý thật chặt chẽ như là chất thải trong nhóm chất thải y tế lây nhiễm cần đưa đi tiêu hủy.
Ngoài bị các bệnh truyền nhiễm do mầm bệnh chứa trong nhau thai, người dùng tử hà xa còn có nguy cơ mắc nhiều bệnh khác do vấn đề bảo quản (nhau thai là môi trường rất tốt phát triển các mầm bệnh lây qua đường tiêu hóa) như tiêu chảy do nhiễm vi khuẩn, siêu vi, ký sinh trùng…