Mỗi một hành trình, dù dài đến mấy cũng có điểm xuất phát. Với những siêu sao bóng đá thế giới, luôn có một cột mốc đánh dấu sự trưởng thành, bùng nổ, cất tiếng dõng dạc khiến cả thế giới phải dõi theo.
Trong loạt bài "Hẹn với định mệnh" này, xin được gửi đến độc giả những dấu ấn đậm đà nhất, những thời khắc quyết định tạo nên những tên tuổi lẫy lừng của bóng đá thế giới. Hãy cùng soi mình vào lại quá khứ, để cùng vinh danh những con người từng khiến cả thế giới phải quay cuồng với những guồng chân nghệ sỹ trên sân cỏ.
Là Fernando Torres với tuổi 18 phi thường, là Eric Cantona với bước ngoặt ở tuổi 27 cùng Man United, là Cristiano Ronaldo với vòng tay giang rộng của Rooney, là Zidane với vinh quang lẫn đớn đau cùng Juventus, là câu nói thức tỉnh Frank Lampard trong phòng tắm...
"Hẹn với định mệnh" có hẹn với độc giả vào 20g00 Chủ Nhật hàng tuần. Rất mong nhận được nhiều sự quan tâm và ý kiến đóng góp từ độc giả.
Trong ánh mắt hậu vệ kỳ cựu ấy là hỗn hợp của nỗi sợ hãi và hi vọng, hi vọng rằng HLV có thể cảm nhận được sự sợ hãi, tiếng khóc thầm để làm điều gì đấy - thay anh ra chẳng hạn. Đấy là ngày 18/3/1987, khi hậu vệ dạn dày kinh nghiệm Torbjorn Persson của Malmo cầu cứu HLV Roy Hodgson đưa anh thoát khỏi "màn khủng bố" của cậu thiếu niên mang tên Dennis Bergkamp.
Tình huống trớ trêu đấy là khoảng thời gian cuối hiệp thi đấu đầu tiên, trước đó Ajax đã có bàn thắng vươn lên, nhưng những gì cậu bé 17 tuổi Dennis Bergkamp làm với Torbjorn Persson trong suốt hiệp 1 quả thật khủng khiếp. Tuyển thủ quốc gia Thụy Điển không thể nói ra, nhưng ánh mắt hướng về HLV như muốn nói: "Thay tôi ra đi, làm ơn!"
Cậu học trò 17 tuổi Dennis Bergkamp trước cổng trường.
Mùa giải vừa rồi, Ajax lọt vào đến trận chung kết Europa League và chỉ chịu thua trước Man United. Đội hình ấy có khá nhiều nét tương đồng với Ajax 30 năm trước trong tay Johan Cruyff, với hàng loạt cầu thủ trẻ chưa có tên tuổi, khiến cả châu Âu ngạc nhiên với phong độ cực kỳ hấp dẫn.
Tuy nhiên, dẫu trong tay HLV đương nhiệm Peter Bosz đang nắm những Kasper Dolberg, Matthijs de Ligt hay Justin Kluivert, thì ông vẫn thiếu một Dennis Bergkamp xuất chúng.
Nói đến Dennis Bergkamp, không thể không nhắc đến huyền thoại Johan Curyff - người trở về với băng ghế chỉ đạo của Ajax mùa Hè năm 1985. CLB Hà Lan muốn ông ngồi vào chiếc ghế HLV, song Johan Curyff thiếu bằng cấp cần thiết và thậm chí chẳng buồn đi thi để lấy.
Để "lách luật" Ajax bổ nhiệm Johan Curyff vào ghế giám đốc kỹ thuật, dù thực tế ông dẫn dắt CLB chẳng khác gì một HLV đích thực. Quá chán ngán với chiêu trò này, Liên đoàn bóng đá Hà Lan "mắt nhắm mắt mở" cấp bằng cho ông vào tháng Giêng năm 1986.
Ajax Amsterdam trong tay Johan Curyff lập tức triển khai lối chơi tấn công rực lửa, được mô tả là "Harakiri" - nghi thức mổ bụng tự sát của võ sỹ Nhật. Ngay trong mùa đầu tiên, họ giành được cúp quốc gia, dù cho phải nhường lại danh hiệu VĐQG cho PSV.
Lối chơi đậm chất tấn công, đẹp mắt và cống hiến của Johan Curyff ngay lập tức nhận được sự ủng hộ cuồng nhiệt của những người hâm mộ Ajax. Đó là một cuộc cách mạng, khi Cruyff buộc các hậu vệ phải tham gia tấn công và ngược lại. Bên cạnh đó là sự gắn kết thành một khối của cả đội hình. Thậm chí ông còn thuê các sỹ opera về dạy các cầu thủ điều hòa hơi thở để theo kịp nhịp độ chóng mặt của trận đấu.
Và điều quan trọng nhất là ông tạo ra thói quen sử dụng các cầu thủ trẻ, với phương châm "đủ tài là đủ tuổi". Bất chấp việc PSV cực mạnh ở giải quốc nội, mùa giải 1986/87 khởi đầu cho sự tái sinh của Ajax, với sự tỏa sáng của một cầu thủ vẫn đang trong độ tuổi đến trường - Dennis Bergkamp.
Mặc dù 3 mùa bóng liền đoạt cúp châu Âu vào đầu những năm 70, song thành công lúc này đang rời bỏ Ajax. Năm 1980, họ lọt vào đến trận bán kết European Cup, nhưng 6 năm sau đó, họ chỉ có vỏn vẹn 2 lần vượt qua vòng bảng ở đấu trường châu lục này.
Johan Cruyff.
Với phong cách và phong độ tấn công hủy diệt, Ajax lướt qua vòng đầu cúp C2 mùa giải 1986/87 rất nhẹ nhàng với 2 chiến thắng 5-0 và 2-0 trước Bursaspor. Ở vòng 2, họ là nguyên nhân của một cuộc đánh nhau trong phòng thay quần áo của Olympiakos với chiến thắng đến 4-0 ở ngay hiệp thi đấu đầu tiên.
Và đấy cũng là thời khắc lịch sử, những ngày cuối năm 1986, Johan Cruyff quyết định trao cơ hội cho cậu thiếu niên 17 tuổi Dennis Bergkamp ra mắt trong trận gặp Roda JC. Rất nhanh thôi, đến tháng 3 năm 1987, cậu học trò này đã kịp khẳng định vị trí của mình trong trái tim của người hâm mộ Hà Lan mãi mãi.
Chiếc vé bắt thăm tứ kết cúp C2 đưa Ajax đối đầu với Malmo - CLB Thụy Điển đang được dẫn dắt bởi HLV người Anh Roy Hodgson. Đây là tín hiệu tốt cho hành trình chinh phục châu Âu của CLB Hà Lan trong tay Johan Cruyff.
Ngày 4/3, Ajax hành quân đến Thụy Điển để rồi ra về trong thất vọng, bởi... sân đấu bị phủ đầy tuyết. Trận đấu bị hoãn ngay trước giờ thi đấu, và lịch được dời sang ngày thứ Bảy 14/3. Sự kiện này khiến chàng thiếu niên Dennis Bergkamp thất vọng hơn ai hết, bởi cậu có bài thi môn Sinh vật vào thứ Sáu, đồng nghĩa với việc bỏ lỡ cơ hội ra mắt ở đấu trường châu Âu.
Van Basten và Johan Cruyff chơi bài trên chuyến bay sang Thụy Điển vắng Dennis Bergkamp.
Nhưng Johan Cruyff đã không để cậu học trò nhỏ tài năng nhất của mình thất vọng, và vạch ra một kế hoạch cực kỳ khéo léo. Toàn đội Ajax có mặt ở Thụy Điển từ thứ Năm, còn Dennis Bergkamp ở lại Hà Lan thi vào ngày thứ Sáu, sau đó được bố mẹ lái xe đưa đến sân bay Schiphol, lên máy bay tới Copenhagen cùng nhà báo người Hà Lan Kees Jansma đi theo làm người giám hộ.
Từ Copenhagen, hai người xuôi thuyền đến Malmo. Ngày ấy, Dennis Bergkamp còn chưa mắc phải chứng sợ bay, và chính điều đó đã khiến cậu xuất hiện bất ngờ trong trận đấu. Dù chỉ chơi có 15 phút và Ajax bại trận 0-1, nhưng những gì thể hiện trên sân là quá đủ để Cruyff tin cậy giao trọng trách vào tay cậu học trò nhỏ ở trận lượt về diễn ra chỉ 4 ngày sau đó.
Đây không phải là lần đầu tiên huyền thoại bóng đá người Hà Lan gây ngạc nhiên cho cả đội nhà lẫn đối phương bởi đặt niềm tin vào một chân sút chưa ai biết đến trong một trận đấu lớn. Không ít lời chỉ trích hướng về lựa chọn này, nhưng tất cả sẽ phải im bặt, nhanh thôi.
Trở lại với đêm kinh hoàng của Persson. De Meer - sân vận động cũ của Ajax đầy kín với hơn 25.000 cổ động viên Hà Lan đến để chứng kiến tận mắt màn lội ngược dòng của đội nhà sau trận thua ở lượt đi trên đất Thụy Điển.
Trận đấu nhanh chóng được đẩy lên tốc độ chóng mặt, và các cầu thủ Ajax với lối chơi đậm chất kỹ thuật cũng nhanh chóng lấn lượt các cầu thủ đến từ Thụy Điển vẫn áp dụng lối chơi bóng dài truyền thống. Trong lần đầu tiên có mặt trong đội hình xuất phát ở đấu trường châu Âu, Dennis Bergkamp chạy cánh trái và làm tất cả ngạc nhiên với màn trình diễn cực kỳ ấn tượng, xoay Persson như cù ngay từ những phút đầu tiên.
Trước trận đấu, Johan Cruyff gọi cậu học trò nhỏ lại "lên giây cót": "Gã hậu vệ đó hết thời, vô dụng rồi. Cậu mạnh mẽ hơn hắn ta nhiều", Dennis Bergkamp sau này nhắc lại trong cuốn tự truyện của mình. Cậu bé 17 tuổi đã chứng minh điều ông thầy nói hoàn toàn đúng. Đồng đội ngày đấy của anh - Frank Rijkaard nhớ lại: "Dennis như đang chơi đùa với hậu vệ đối phương, khiến họ chơi như quáng gà".
Marco van Basten khá nhanh chóng đưa Ajax vượt lên ngay trong hiệp 1, Aaron Winter nâng đôi cách biệt chỉ 15 phút sau giờ nghỉ, và lại là Van Basten nâng tỷ số lên 3-0. Bàn gỡ của Hakan Lindman đến quá trễ để Malmo đảo ngược thế cờ.
Dennis Bergkamp được Johan Cruyff thay ra ở phút 87. Mãi về sau ông mới tiết lộ đây là món quà dành cho cậu học trò cưng. Cả sân vận động bùng nổ với tiếng vỗ tay khen ngợi. Đấy là một trong những khoảnh khắc không thể quên trong đời của "Người Hà Lan không bay" này.
Sáng hôm sau, trên đường phố Amsterdam, người ta bàn tán với nhau về cậu bé 17 tuổi. Trận đấu ấy chính thức đem Dennis Bergkamp ra ánh sáng, khiến cả châu Âu phải trầm trồ nhắc đến.
Bởi vẫn phải đi học, Dennis Bergkamp chỉ tập luyện với đội hình dự bị. Mãi về sau, Johan Cruyff mới giải thích: "Ngày đấy chúng tôi không tập cho đội dự bị nhiều, chúng tôi chủ yếu dùng đội dự bị để tập cho Dennis".
Bao giờ thì Dennis Bergkamp tốt nghiệp? Câu trả lời là chẳng bao giờ cả. Anh vượt qua kỳ thi Sinh vật hồi tháng Ba, nhưng mãi mãi không thể kết thúc năm học cuối cùng ở trường bởi Cruyff đổi ý. Ông cần Bergkamp tập trung chơi bóng toàn thời gian, chứ không phải hai ngày một tuần nữa. HLV huyền thoại này khuyên cậu học trò bỏ học, thay vào đó đi học lớp HLV thể lực.
Thêm một lần nữa, Cruyff biết điều gì là tốt cho cậu học trò nhỏ. Dennis Bergkamp tiếp tục tiến bộ không ngừng ở phần còn lại của mùa giải, góp phần giúp Ajax bảo vệ thành công chức vô địch cúp quốc gia và vào sân từ băng ghế dự bị ở trận chung kết cúp C2, giúp Ajax giành chiến thắng trước Lokomotiv Leipzig để lên ngôi vô địch.
Ajax Amsterdam vô địch cúp C2 châu Âu mùa giải 1986/87.
Đây là chiếc cúp đầu tiên trong số rất nhiều danh hiệu mà Dennis Bergkamp từng giành được, từ Ajax, cho đến khi sang Inter Milan năm 1993, sau đó là vinh quang có được cùng Arsenal. Và tất cả bắt đầu từ chuyến bay muộn hạ cánh xuống Thụy Điển ngày ấy.