Cách đây 3.000 năm trước ở Ai Cập cổ đại, giai đoạn lịch sử mà phụ nữ rất khó có thể nắm trong tay quyền lực, thì những "nữ Pharaoh" xinh đẹp bậc nhất trong lịch sử như Cleopatra VII và Nefertiti lại là ngoại lệ. Họ trở thành những "bóng hồng" vô cùng quyền lực ở "xứ sở kim tự tháp".
Tuy nhiên, sự thật là quyền lực tối thượng ở những vị nữ hoàng Ai Cập ấy lại không hề giống như cách nghĩ của chúng ta. Theo đó, trong cuốn sách mới có tựa đề "When Women Ruled the World: Six Queens of Egypt", Giáo sư Karra Cooney giải thích rằng những "bóng hồng quyền lực" ấy cuối cùng chỉ là người giữ chỗ cho người đàn ông tiếp theo kế thừa vương vị Pharaoh.
Khi trò chuyện với phóng viên của National Geographic qua một cuộc điện thoại mới đây ở Los Angeles, nhà nghiên cứu Cooney đã có những chia sẻ, giải thích về việc tại sao những vị nữ hoàng như Hatshepsut lại hoàn hảo đến vậy, hay làm thế nào mà những người phụ nữ như Cleopatra lại có thể trở thành "biểu tượng" có sức ảnh hưởng tới xã hội lúc bấy giờ và cả chúng ta ngày nay.
1. Cleopatra VII: Một trong những vị nữ hoàng Ai Cập nổi tiếng nhất
Cleopatra VII nổi danh là vị nữ hoàng thông minh và có tài ăn nói. Bà đã chinh phục và khiến cho cả hai vị tướng tài ba của La Mã phải si mê. Ảnh minh họa
Cleopatra VII (69TCN - 30 TCN) vốn được biết đến là vị nữ pharaoh cuối cùng trong lịch sử Ai Cập cổ đại, nhưng lại nổi tiếng bậc nhất so với những mỹ nhân khác trên vũ đài chính trị.
Theo Giáo sư Cooney, một người lớn lên trong một gia tộc như Ptolemy thì có lẽ đã phải trải qua hậu sang chấn tâm lý. Mỗi người con trai hay con gái của Ptolemy đều có đoàn tùy tùng, kho báu riêng cũng như quyền lực chung nhất định nhưng trong một hệ thống anh chị em rất khác biệt.
Điều này dẫn tới sự tàn sát lẫn nhau để tranh giành quyền lực, trong khi việc này lại không bị trừng phạt và diễn ra thường xuyên ở Ai Cập cổ đại.
Cooney chia sẻ, Cleopatra VII có lẽ là người phụ nữ duy nhất trong cuốn sách trên đã sử dụng khả năng sinh nở của mình như một người đàn ông để tạo ra một di sản.
Trong khi những người phụ nữ khác ở Ai Cập cổ đại chỉ cai trị bằng cách nhiếp chính cho một đứa trẻ hay do không có con cái, thì Cleopatra lại có con với hai nhà quân sự tài ba của La Mã. Vị nữ hoàng xinh đẹp này có một đứa con trai với hoàng đế Julius Caesar và 3 người con với người tình Mark Antony.
Tuy nhiên, sau đó, Cleopatra đã cẩn thận sắp đặt từng đứa con của mình nắm một phần trọng trách khác nhau trong "Đế chế phương Đông" mà bà đang dụng công phát triển, để cạnh tranh với Đế chế La Mã ở phương Tây.
Giống như nhiều gia tộc khác ở Ai Cập cổ đại, Cleopatra là vị nữ hoàng được sinh ra trong một gia đình cận huyết thống. Cleopatra không phải là một người phụ nữ xinh đẹp tuyệt trần và điều này có thể được minh chứng phần nào qua phát hiện hình chạm khắc trên đồng xu cổ thời kỳ mà bà trị vì Ai Cập cổ đại.
Cleopatra VII không phải là một giai nhân tuyệt sắc. Ảnh: Internet
Tuy nhiên, có lẽ nhờ trí thông minh cùng khả năng trò chuyện lôi cuốn của bà là một trong những đặc điểm khiến những vị tướng, nhà chính trí tài ba như Julius Caesar và Mark Antony bị thu hút. Đặc biệt là nữ hoàng Cleopatra cũng biết cách tận dụng tối đa những lợi thế tuyệt vời của mình hơn bất kỳ những người phụ nữ quyền lực được đề cập trong cuốn sách này.
2. Nefertiti: Vị nữ hoàng đại diện cho sức mạnh của những người phụ nữ thành đạt
Nefertiti là vị nữ hoàng nổi tiếng xinh đẹp trong lịch sử. Bức tượng bán thân tuyệt đẹp của bà khiến hậu thế sửng sốt. Ảnh: History
Đây là nhận định của Giáo sư Karra Cooney. Nefertiti (1370TCN -1330TCN) là người khó nói nhất trong số 6 vị nữ hoàng khi mà các nhà Ai Cập học mới chỉ phát hiện ra rất ít thông tin về bà.
Cho đến nay, chúng ta dường như chỉ tranh luận về Nefertiti như là một người đẹp với bằng chứng là bức tượng bán thân cho thấy sắc đẹp đáng kinh ngạc của một vị nữ hoàng cách đây hàng nghìn năm tuổi.
Tuy nhiên, khi trở thành một nhà lãnh đạo chính trị, Nefertiti đã thay đổi danh tính của mình. Bà đã tự đổi tên và những ghi chép về nữ hoàng này không còn được miêu tả theo cách nữ tính nữa.
Bà Cooney cho rằng: "Nefertiti là người thành công nhất trong số những nhà lãnh đạo nữ được đề cập. Bà là người đã xử lý mớ hỗn độn mà những người đàn ông đi trước đã làm".
Nữ hoàng Nefertiti là một trong những nhân vật bí ẩn nhất trong lịch sử Ai Cập cổ đại. Ảnh: Dailyartmagazine
Nefertiti không quan tâm tới tham vọng của chính mình và thậm chí còn không tuyên bố điều đó theo cách mà các sử gia có thể truyền tải về nữ hoàng khi nắm quyền lực. Nữ hoàng Nefertiti đã giấu tất cả những bằng chứng về việc bà đã nắm quyền.
Hiện nay, các nhà Ai Cập học vẫn đang tranh cãi gay gắt về việc liệu nữ hoàng Nefertiti có trở thành người đồng cai trị hay là vị quân vương duy nhất trị vì Ai Cập cổ đại hay không. Quyền lực của người phụ nữ xinh đẹp này vẫn còn là một ẩn số lớn đối với các chuyên gia nghiên cứu.
3. Hatshepsut: Vị nữ hoàng can đảm, trị vì lâu hơn bất cứ vị nữ pharaoh nào trong lịch sử
Bức tượng của nữ hoàng Hatshepsut. Ảnh: Internet
Hatshepsut (1508TCN - 1458TCN) được coi là một trong những vị nữ hoàng đầu tiên làm nên cuộc cách mạng về "trò chơi vương quyền" tại Ai Cập cổ đại.
Sau khi chồng là Thutmose II qua đời, Hatshepsut được cho là người có công tạo dựng cho Vương triều thứ Mười tám, thuộc thời kỳ Tân Vương quốc, một vị trí an toàn, phát triển cực thịnh và hòa bình lâu dài bằng cách nhiếp chính trị vì vương quốc trước khi chuyển giao quyền lực cho Thutmose III. Ông là vị pharaoh được mệnh danh là "Napoleon của Ai Cập", người có công thực hiện nhiều cuộc viễn chinh góp phần mở rộng lãnh thổ.
Trong suốt 21 năm trị vì đất nước, Hatshepsut được coi là một trong những Nữ vương quyền lực nhất trong lịch sử thế giới cổ đại.
Theo nhà nghiên cứu Karra Cooney, nữ hoàng Hatshepsut là người rất can đảm trong cách mà bà ấy sử dụng ý thực hệ để thiết lập, kết nối bản thân với sức mạnh không thể có được.
Hatshepsut làm mọi thứ đều rất hoàn hảo. Bà thực sự là một "nữ nhân" quyền lực trên chính trường Ai Cập cổ đại lúc bấy giờ. Tuy nhiên, không rõ vì mục đích chính trị hay lý do khác mà tên của vị nữ hoàng này lại có thể dễ dàng bị xóa bỏ khỏi những bức phù điêu, những ghi chép trong lịch sử, và đáng chú ý là một cái tên khác đã được đặt vào thay thế cho vị trí của bà.
Nhiều người phụ nữ quyền lực trong lịch sử Ai Cập cổ đại. Ảnh minh họa
Câu hỏi đặt ra là tại sao thành công của những người phụ nữ như Hatshepsut lại dễ dàng bị bỏ qua?
Theo giáo sư Cooney, trên thực tế, vào thời cổ đại ở Ai Cập, những người phụ nữ như Hatshepsut thực chất là người giữ chỗ trong "trò chơi vương quyền".
Những người phụ nữ "liễu yếu đào tơ" ấy ở đó để đảm bảo rằng nam nhân tiếp theo có thể bước vào vòng tròn của quyền lực. Họ bước vào chính trường ở một thời điểm khủng hoảng nhằm bảo vệ cho chế độ phụ hệ khi có điều gì bất trắc ảnh hưởng tới sự kế tục ngai vàng từ người này sang người khác.
Tuy nhiên, có một thật nghiệt ngã đó là ngay sau khi hệ thống ấy quay trở lại thì những "bóng hồng" thầm lặng này lại bị gạt bỏ. Trong lịch sử Ai Cập cổ đại, có không ít lần các pharaoh luôn cố gắng tìm cách để phá bỏ hay xóa sạch những ký ức về vị vua trước đó nhằm chứng minh thành công và quyền lực tối cao hoàn toàn thuộc về họ.
Tham khảo nguồn: NatGeo