Hôm 14/7, Bộ Quốc phòng Trung Quốc thông báo quân đội nước này đang triển khai “cuộc tập trận theo kế hoạch” gần eo biển Đài Loan . Thông tin này được công bố chưa đầy một tuần sau khi Washington đồng ý bán số vũ khí trị giá 2,2 tỷ USD cho Đài Loan và sau chuyến thăm của nhà lãnh đạo Thái Anh Văn tới New York.
Thông báo từ Bộ Quốc phòng Trung Quốc cũng nhấn mạnh, đây chỉ là một phần trong kế hoạch tập trận hàng năm của Trung Quốc. Ngoài ra, không phận và hải phận nằm “dọc bờ biển phía đông nam Trung Quốc” sẽ bị ảnh hưởng từ cuộc tập trận.
Chuyên gia quân sự tại Bắc Kinh ông Zhou Chenming chia sẻ, cụm từ “bờ biển phía đông nam Trung Quốc” trong tuyên bố của Bộ Quốc phòng Trung Quốc bao gồm tỉnh Chiết Giang, Phúc Kiến và chạy dài từ Biển Hoa Đông cho tới eo biển Đài Loan.
“Cuộc tập trận có sự tham gia của lực lượng lục quân, hải quân, không quân, tên lửa và đơn vị hỗ trợ chiến lược. Điều này có nghĩa Trung Quốc muốn tăng cường khả năng phối hợp hành động giữa các lực lượng”, Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP) dẫn lời ông Zhou.
Còn theo ông Song Zhongping, nhà phân tích quân sự của kênh Phoenix tại Hong Kong, cuộc tập trận lần này của Trung Quốc diễn ra trên khu vực rộng lớn bao gồm các đảo và bãi đá nằm ở ngoài khơi tỉnh Chiết Giang và Phúc Kiến cũng như gần eo biển Đài Loan và căn cứ không quân Naha thuộc tỉnh Okinawa của Nhật Bản.
“Cuộc tập trận không chỉ nhằm vào nhà lãnh đạo Thái Anh Văn mà còn cả các lực lượng quân sự của Mỹ và đồng minh bao gồm liên minh Mỹ - Nhật. Với sự tham gia của lực lượng hỗ trợ chiến lược, khả năng hải quân và không quân Trung Quốc sẽ tiến hành đợt huấn luyện bắn đạn thật và phóng tên lửa”, ông Song cho hay.
Ông Song nhận định, lực lượng tên lửa Trung Quốc còn có thể triển khai huấn luyện mô phỏng khả năng tấn công chính xác nhằm vào các mục tiêu nằm trên những đảo đá hoặc di động trên biển.
“Lực lượng tên lửa Trung Quốc sẽ tới Biển Đông nếu như họ tiến hành tập trận bắn đạn thật”, ông Song chia sẻ.
Một số nguồn tin còn cho rằng, Quân đoàn 72 đóng quân ở thành phố Hồ Châu thuộc tỉnh Chiết Giang của Trung Quốc đã cho điều động các phương tiện chiến đấu đổ bộ tới khu vực bờ biển. Đây là dấu hiệu cho thấy, cuộc tập trận lần này liên quan tới cả huấn luyện tấn công đổ bộ. Nói cách khác, đây là đợt tập trận có quy mô lớn hơn so với thông thường.
“Lực lượng bọc thép của Quân đoàn 72 là một trong những lực lượng tấn công đổ bộ tinh nhuệ nhất của quân đội Trung Quốc ”, ông Andrei Chang, Tổng biên tập tạp chí quân sự Kanwa Asian Defence tại Canada nhấn mạnh.
Song theo ông Chang, quân đội Trung Quốc đã né tránh đưa ra những tuyên bố “hùng hồn” mà thay vào đó là hạ mức độ quan trọng và quy mô lớn của cuộc tập trận lần này. Theo đó, quân đội Trung Quốc chỉ miêu tả đây là “cuộc tập trận theo kế hoạch”. Hành động này nhằm tránh kích động Mỹ trong bối cảnh Mỹ - Trung tiếp tục đàm phán để giải quyết cuộc chiến thương mại song phương.
Đồng quan điểm với ông Chang, một chuyên gia quân sự giấu tên ở Bắc Kinh cũng cho rằng, việc Bộ Quốc phòng Trung Quốc dùng cụm từ “bờ biển phía đông nam” thay vì “eo biển Đài Loan” là nhằm né tránh mức độ nhạy cảm của cuộc tập trận.
“Bắc Kinh muốn gửi lời cảnh báo tới bà Thái Anh Văn và các lực lượng muốn giành độc lập ở Đài Loan, đồng thời muốn cuộc tập trận này không làm ảnh hưởng xấu tới tiến trình đàm phán thương mại với Mỹ”, vị quan chức giấu tên kết luận.