Hàng nghìn người chống Nga ở Gruzia, bạo loạn đỉnh điểm sau phát hiện về "dấu vết Ukraine": Nga-Mỹ phản ứng

Hàng nghìn người Gruzia phẫn nộ khi "luật Nga" được thông qua

AFP đưa tin, hàng nghìn người đã kéo xuống đường biểu tình trong ngày 14/5, sau khi Quốc hội Gruzia thông qua luật "đặc vụ nước ngoài", trong đó liệt các tổ chức phi chính phủ được nước ngoài tài trợ là các nhóm "chịu ảnh hưởng của nước ngoài".

Trước đó, làn sóng biểu tình chống Nga và "luật Nga" đã diễn ra rầm rộ tại Gruzia từ ngày 9/4 với cấp độ ngày một tăng tiến.

Những người biểu tình cho rằng, luật "đặc vụ nước ngoài" được lấy cảm hứng từ một điều luật tương tự của Nga. Họ gọi đó là "luật Nga", đồng thời chỉ trích Đảng Giấc mơ - đảng cầm quyền tại Gruzia - đang muốn thông qua phương thức này để xích lại gần Moscow.

Các nhà lập pháp Gruzia trong ngày 14/5 đã bỏ phiếu thuận (84 phiếu ủng hộ, 30 phiếu phản đối) trong lần đọc dự luật thứ 4 và cũng là lần đọc cuối cùng diễn ra trong hôm qua.

Ngay sau đó, hàng nghìn người biểu tình đã tràn xuống đường, đụng độ với cảnh sát chống bạo động bên ngoài tòa nhà Quốc hội Gruzia ở trung tâm thủ đô Tbilisi, bạo loạn gia tăng đến đỉnh điểm.

Xô xát thậm chí đã nổ ra bên trong phòng họp của các nhà lập pháp Gruzia, giữa thành viên của Đảng Giấc mơ và phe đối lập.

Bộ Nội vụ Gruzia thông báo, ít nhất 13 người biểu tình đã bị bắt vì "không tuân theo yêu cầu của cảnh sát". Trong số này có vợ của nhà hoạt động đối lập nổi tiếng ở Gruzia David Katsarava.

Mỹ giận dữ

Theo Reuters, việc Gruzia thông qua luật "đặc vụ nước ngoài" đã khiến Mỹ giận dữ. Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ James O'Brien ngay trong ngày 14/5 đã có cuộc gặp với Thủ tướng Gruzia Irakli Kobakhidze tại Tbilisi, bày tỏ quan ngại về những diễn biến gần đây.

Tại Washington, Nhà Trắng một lần nữa đề cập rằng Mỹ "rất quan ngại" trước đạo luật "mang phong cách Điện Kremlin" của Gruzia. Thư ký báo chí Nhà Trắng Karine Jean-Pierre nhấn mạnh: "Về cơ bản, điều này sẽ buộc chúng tôi phải đánh giá lại mối quan hệ với Gruzia".

Trước đó, hôm 12/5, theo hãng thông tấn AP, các cuộc biểu tình diễn ra rầm rộ tại Gruzia khiến Mỹ "báo động" và lo ngại sâu sắc. Washington cho biết, giới chức Gruzia phải đưa ra lựa chọn: Hoặc một đạo luật mang "phong cách Điện Kremlin", hoặc nguyện vọng châu Âu - Đại Tây Dương của người dân Gruzia.

"Chúng tôi vô cùng lo ngại về sự thụt lùi dân chủ ở Gruzia. Các nghị sĩ Gruzia phải đối mặt với một lựa chọn quan trọng: Nên ủng hộ nguyện vọng châu Âu - Đại Tây Dương của người dân Gruzia, hay thông qua luật 'đặc vụ nước ngoài' mang phong cách Điện Kremlin, đi ngược lại với các giá trị dân chủ. Chúng tôi sát cánh cùng người dân Gruzia" - Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan viết trên mạng xã hội X.

EU và Liên Hợp Quốc (LHQ) cũng đã lên tiếng phản đối luật mới của Gruzia. Cao ủy Liên LHQ về nhân quyền, ông Volker Turk đã bày tỏ lo ngại về hành vi bạo lực của cảnh sát đối với người biểu tình.

Trong khi đó, EU - tổ chức đã cấp tư cách ứng viên cho Gruzia vào tháng 12 năm ngoái - cảnh báo, nếu được thông qua, đạo luật mới có thể sẽ gây trở ngại nghiêm trọng cho việc Gruzia hội nhập EU.

Trong ngày 14/5, EU một lần nữa lặp lại quan điểm của mình và nhấn mạnh rằng, đạo luật "đặc vụ nước ngoài" đã làm suy yếu mong muốn của Tbilisi trong việc tiến gần hơn tới Liên minh.

"Các nước thành viên EU đã nói rất rõ ràng rằng, nếu được thông qua, đạo luật này sẽ trở thành trở ngại nghiêm trọng đối với Gruzia trong triển vọng gia nhập EU" - Người phát ngôn EU Peter Stano nhấn mạnh.

Kremlin phản ứng

Phản ứng trước các diễn biến ở Gruzia, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov ngày 14/5 nhấn mạnh: các cuộc biểu tình rầm rộ diễn ra ở Gruzia nhằm phản đối luật luật "đặc vụ nước ngoài" là vấn đề nội bộ của nước cộng hòa. Nga không có ý định can thiệp dưới bất kỳ hình thức nào.

Tuy nhiên, ông Peskov lưu ý, Nga đã nhận thấy "sự can thiệp trắng trợn từ bên ngoài vào công việc nội bộ của Gruzia".

"Một mặt, chúng tôi nêu bật mong muốn mạnh mẽ của giới lãnh đạo Gruzia là bảo đảm đất nước không bị can thiệp trắng trợn vào công việc nội bộ. Mặt khác, chúng tôi lại thấy sự can thiệp không che đậy từ bên ngoài vào công việc nội bộ của Gruzia" – Ông Peskov nói, đề cập tới những đe dọa về các biện pháp trừng phạt đối với Tbilisi nếu họ thông qua đạo luật mới.

"Đây gọi là gì nếu không gọi là sự can thiệp trực tiếp vào công việc nội bộ của Gruzia? Tôi nhắc lại: Đây là vấn đề nội bộ của Gruzia, Nga không can thiệp vào đó, và cũng không có ý định can thiệp trong tương lai" - Ông Peskov khẳng định.

Trong khi đó, Phó Đại diện thường trực thứ nhất của Nga tại Liên hợp quốc Dmitry Polyansky bày tỏ hy vọng Gruzia sẽ sáng suốt để không "ngả mình theo Mỹ" như Ukraine đã làm.

"Chúng tôi hy vọng nước láng giềng Gruzia sẽ đủ khôn ngoan để chống lại cám dỗ" - Ông Polyansky viết trên mạng xã hội X.

Cũng trong ngày 14/5, đại diện chính thức của Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova đã bình luận về tuyên bố của Bộ Ngoại giao Mỹ, trong đó đề cập chính quyền Gruzia nên từ bỏ luật "đặc vụ nước ngoài".

"Tôi muốn đặt câu hỏi làm rõ: Tại sao Gruzia phải tuân theo các giá trị của người khác? Các 'giá trị' của Mỹ không bao gồm việc không can thiệp vào công việc nội bộ của các nước khác ư?" - Bà Zakharova viết trên Telegram.

Trước đó, Moscow cáo buộc, các cuộc biểu tình rầm rộ tại Gruzia nhằm chống lại dự luật mới "được thúc đẩy từ bên ngoài".

"Không chắc yếu tố thúc đẩy họ (những người biểu tình ở Gruzia) tìm cách sử dụng tiến trình chính trị nội bộ này như một công cụ để kích động tình cảm chống Nga đến từ bên trong nội bộ Gruzia, mà có thể đến từ bên ngoài" – Đại diện của Điện Kremlin lưu ý.

Tình báo Gruzia đồng thời thông báo, họ phát hiện một số hành động bạo loạn đang được chuẩn bị tại các cuộc biểu tình phản đối dự luật mới "với sự tham gia của các tình nguyện viên đến từ Ukraine, trong đó có cả các công dân Gruzia đang chiến đấu chống Nga tại Ukraine". Một số người biểu tình cũng vẫy cờ Ukraine, bên cạnh cờ Gruzia và EU trong các cuộc tuần hành.

Trong khi đó, Cơ quan An ninh Nhà nước Gruzia cho biết, các "huấn luyện viên nước ngoài" đang huấn luyện những người biểu tình thực hiện các hành động khiêu khích chống lại cảnh sát và tạo ra sự hỗn loạn tại Gruzia. Họ phát hiện đám đông biểu tình có kế hoạch làm tê liệt các trung tâm giao thông và chặn các tòa nhà chính phủ.

Hiện Kiev chưa đưa ra bình luận về các cáo buộc của Gruzia.