Theo tờ Politico, ông Biden đã cam kết đoàn kết các bang để đối phó với đại dịch COVID-19. Tuy nhiên, kế hoạch khuyến khích đeo khẩu trang, giãn cách xã hội, xét nghiệm và truy vết người tiếp xúc có thể khó thực hiện tại các bang đã quá tải bệnh nhân COVID-19. Hơn nữa, có ít nhất 10 thống đốc “bang đỏ” đã tuyên bố sẽ phản đối yêu cầu người dân toàn bang đeo khẩu trang, nói rằng đó là lựa chọn cá nhân và áp dụng hay không tùy vào các cộng đồng địa phương.
Trong tuần này, Thống đốc Bắc Dakota, ông Doug Burgum (Cộng hòa) đã không gia hạn lệnh đeo khẩu trang toàn bang cũng như lệnh hạn chế số người tại các nhà hàng.
Ngay khi nhậm chức trong tháng này, Thống đốc bang Montana, ông Greg Gianforte (Cộng hòa), đã rút lại các hạn chế kinh tế mà người tiền nhiệm đảng Dân chủ đã áp đặt và cho biết ông sẽ bãi bỏ lệnh đeo khẩu trang toàn bang sau khi tiêm chủng cho một số nhóm dân cư dễ bị tổn thương nhất.
Thống đốc Bắc Dakota, ông Doug Burgum. Ảnh: Getty Images
Tuy nhiên, cũng có dấu hiệu cho thấy một số thống đốc bang đỏ đang thay đổi cách phòng chống đại dịch. Ngay sau khi ông Biden thắng cử, từ hồi tháng 11/2020, phần lớn trong số 16 thống đốc Cộng hòa tuyên bố vẫn nhất quyết không yêu cầu người dân đeo khẩu trang. Nhưng chỉ sau một hoặc hai tuần, trên một nửa trong số họ đã thay đổi chính sách hoặc thắt chặt biện pháp phòng dịch.
Một số đã cho phép các quan chức địa phương áp đặt lệnh đeo khẩu trang cho dù bang đó vẫn phản đối.
Ngay cả một số thống đốc bang từng theo chỉ dẫn của cựu Tổng thống Donald Trump cũng đã có tín hiệu cởi mở trong phối hợp với ông Biden.
Thống đốc Oklahoma, ông Kevin Stitt, người phản đối áp đặt lệnh đeo khẩu trang toàn bang và từng mắc COVID-19, muốn ông Biden ưu tiên các bang đang làm tốt trong phân phối vaccine, mặc dù các thống đốc bang muốn phân phối vaccine theo dân số.
Thống đốc bang Oklahoma, Kevin Stitt. Ảnh: Getty Images
Bất chấp sự phản đối của một số thống đốc bang, Thống đốc bang Arkansas, ông Asa Hutchinson, cho rằng ông Biden sẽ có thể làm việc với các thống đốc nếu ông có thông điệp rõ ràng, nhất quán và cởi mở, có thiện chí khuyến nghị chứ không phải áp đặt quy định lên các bang.
Ông Hutchinson cho rằng chính quyền của ông Biden có thể xử lý vấn đề đeo khẩu trang tốt chỉ bằng cách làm gương, bằng cách nhấn mạnh tầm quan trọng và thúc giục các thống đốc áp dụng chính sách đúng đắn. Ông nói: “Nếu ông Biden tỏ ra cân bằng, vừa hướng dẫn vừa tôn trọng quyền tự chủ của các bang thì mọi thống đốc đều tôn trọng cách lãnh đạo đó”.
Ông Biden có thể không có quyền yêu cầu toàn quốc đeo khẩu trang, nhưng vào ngày đầu tiên làm tổng thống, ông đã đưa ra thách thức 100 ngày, khuyến khích người Mỹ đeo khẩu trang, bắt buộc đeo khẩu trang ở các cơ quan liên bang và phương tiện giao thông liên bang.
Trong suốt 10 tháng qua, các bang đã trải qua nhiều mức độ phong tỏa khác nhau và các thống đốc hai đảng đều đang thực thi các biện pháp hạn chế hoặc dỡ bỏ hạn chế.