Các hãng hàng không lớn từ khắp thế giới đã bắt đầu định tuyến lại các chuyến bay từ ngày 21.6 để tránh khu vực quanh eo biển Hormuz sau khi Iran bắn hạ một máy bay do thám của Mỹ tại đây bởi Mỹ cảnh báo các máy bay thương mại có thể bị tấn công nhầm.
Theo AP, Cục Hàng không liên bang Mỹ (FAA) đã cảnh báo về "nguy cơ tính toán hoặc định vị sai" trong khu vực sau khi một tên lửa đất đối không của Iran hạ một chiếc RQ-4A Global Hawk của hải quân Mỹ hôm 20.6. Đây là loại máy bay không người lái có sải cánh lớn hơn một máy bay phản lực Boeing 737 và có giá hơn 100 triệu USD. Mỹ tuyên bố đã lên kế hoạch tấn công Iran để đáp trả, nhưng đã hủy vào phút chót.
Hãng Qantas của Australia, British Airways, hãng hàng không Hà Lan KLM, Emirates, Lufthansa của Đức, Malaysia Airlines và Singapore Airlines ngay sau đó tuyên bố sẽ tránh khu vực eo biển Hormuz.
FAA trước đó đã cảnh báo về rủi ro trong khu vực nhưng cảnh báo ngày 21.6 thực sự càng nhấn mạnh mối đe dọa từ các cơ quan và các nhà phân tích rằng đây là mối đe dọa có thật, nhất là sau vụ bắn hạ máy bay MH17 của Malaysia Airlines qua Ukraina năm 2014.
"Mối đe dọa một vụ bắn máy bay dân dụng ở miền nam Iran là có thật" - OPSGROUP - một công ty cung cấp hướng dẫn cho các hãng hàng không toàn cầu - cảnh báo.
FAA đã đưa ra một cảnh báo tương tự vào tháng 5 đối với các máy bay thương mại về khả năng phòng không Iran nhầm các máy bay này với máy bay quân sự, điều này đã bị Iran bác bỏ. AP cho hay, khoảng 30 năm trước, hải quân Mỹ từng bắn hạ một máy bay chở khách của Iran.
Qantas cho biết sẽ định tuyến lại các chuyến bay đến London để tránh eo biển Hormuz và vịnh Oman. British Airlines, KLM, Malaysia Airlines và Singapore Airlines cho hay, các chuyến bay của hãng sẽ tránh eo biển Hormuz.
Trong khi đó, Lufthansa cho biết sẽ tránh cả eo biển Hormuz và vịnh Oman, cũng như vùng đất gần đó nhưng sẽ tiếp tục các chuyến bay đến Tehran.
Etihad - hãng vận tải đường dài có trụ sở tại Abu Dhabi cho biết có "kế hoạch dự phòng" nhưng không nêu cụ thể.
"Chúng tôi sẽ quyết định những động thái xa hơn nào là cần thiết sau khi đánh giá cẩn thận chỉ thị FAA cho các hãng của Mỹ" - Etihad thông tin với AP.
Emirates - hãng vận tải đường dài ở Dubai gần eo biển Hormuz cho biết đang "định tuyến lại tất cả các chuyến bay khỏi các khu vực có thể xảy ra xung đột". Hãng hàng không giá rẻ FlyDubai thì xác nhận đã "điều chỉnh một số đường bay hiện có trong khu vực như một biện pháp phòng ngừa".
Iran tuyên bố, máy bay không người lái của Mỹ bị bắn hạ đã "xâm phạm" không phận nước này trong khi Mỹ gọi hỏa lực tên lửa từ Iran là "một cuộc tấn công vô cớ" trong không phận quốc tế trên eo biển Hormuz.
Theo OPSGROUP, hệ thống vũ khí mà Iran dùng để bắn hạ máy bay không người lái Mỹ tương đương với hệ thống Buk được sử dụng trong thảm kịch năm 2014 của máy bay Malaysia Airlines tại Ukraina. Công ty này cho biết, bất kỳ sai sót nào trong hệ thống phòng không này có thể khiến tên lửa bắn nhầm vào một mục tiêu gần đó.