Ngày 7/10, Hamas đã phát động cuộc tấn công lớn nhất từ trước đến nay vào Israel, giết chết hàng trăm dân thường và bắt nhiều người làm con tin, và chọc thủng hàng rào phòng thủ biên giới bao quanh Dải Gaza. Cuộc tấn công gây choáng váng, thậm chí được so sánh với Trân Châu Cảng, đã khiến người Israel bất ngờ; các tay súng Hamas thậm chí còn hạ gục xe tăng bằng máy bay không người lái nhỏ. Vậy làm thế nào mà một lực lượng nhỏ, trang bị kém lại có thể gây bất ngờ cho một trong những quân đội tiên tiến nhất thế giới?
Tên lửa tự chế
Vũ khí chính của Hamas là tên lửa Qassam, một loại vũ khí giá rẻ chế tạo trong gara, được lắp ráp từ đường ống công nghiệp, nhiên liệu tên lửa tự chế từ đường, phân bón kali nitrat và chất nổ thương mại. Qassam là một loại vũ khí thô sơ, kém hiệu quả nhưng đủ nhỏ để một vài chiến binh có thể bố trí trên bệ phóng, khai hỏa và rời khỏi khu vực trước khi người Israel có thể bắn trả vào họ.
Bên cạnh Qassam, Hamas còn có các tên lửa cấp quân sự lớn hơn như Grad 122mm do Nga sản xuất. Chúng lớn hơn, chính xác hơn và gây sát thương nhiều hơn, nhưng dễ xác định và tiêu diệt hơn nhiều.
Các cuộc tấn công của Qassam về cơ bản là hỏa lực quấy rối, tấn công ngẫu nhiên và ít gây thương vong, nhưng chúng cũng có thể gây chết người. Để ngăn chặn chúng, Israel đã thiết lập hệ thống phòng thủ Iron Dome (Vòm Sắt) nổi tiếng, một hệ thống radar và tên lửa đánh chặn có thể theo dõi và bắn hạ hàng trăm tên lửa đang lao tới với tỷ lệ thành công được tuyên bố là 90% trong tổng số 4.500 tên lửa được bắn trong cuộc xung đột năm 2021.
Nhưng ngay cả hệ thống tiên tiến như Vòm Sắt cũng có giới hạn của nó, và Hamas đã cố gắng vô hiệu Vòm Sắt bằng cách bắn nhiều tên lửa hơn khả năng xử lý của nó. Theo một số báo cáo, Hamas đã bắn tới 5.000 quả tên lửa trong 20 phút và kết quả là nhiều quả tên lửa có thể đã xuyên thủng lưới phòng thủ của Israel.
Chiến thuật nghi binh và bịt mắt tháp giám sát
Nhưng chiến thuật đáng nói đến ở đây là màn tấn công rocket dữ dội có thể chủ yếu nhằm mục đích đánh lạc hướng cuộc tấn công trên mặt đất.
Gaza được bao quanh bởi hàng rào an ninh với các tháp CCTV (camera giám sát an ninh), cảm biến chuyển động và các hệ thống giám sát khác để đưa ra cảnh báo trước về bất kỳ sự xâm nhập nào. Camera của trạm kiểm soát được liên kết với hệ thống nhận dạng khuôn mặt và khu vực này được cho là trang bị một số biện pháp giám sát kỹ thuật số chặt chẽ nhất trên thế giới.
Hamas dường như đã lập bản đồ vị trí của hệ thống giám sát quan trọng và triển khai vũ khí đặc biệt để tiêu diệt chúng trong giai đoạn mở màn của cuộc tấn công, che mắt tình báo Israel về chính xác những gì đang diễn ra và ở đâu.
Các chuyên gia về mối đe dọa từ máy bay không người lái tại Dronesec đã tập hợp các video từ Hamas cho thấy các máy bay không người lái nhiều cánh thả chất nổ xuống các tháp giám sát an ninh, đồn biên phòng và tháp truyền thông của Israel. Số lượng video cho thấy đây là một hoạt động phối hợp có chủ ý, cho phép hàng trăm chiến binh Hamas thực hiện giai đoạn tiếp theo của hoạt động – cho nổ tung và phá vỡ các rào cản – mà không bị quan sát thấy. Việc mất cảm biến sẽ cản trở bất kỳ phản ứng hiệu quả nào khi nó che giấu nơi các cuộc tấn công chính đang diễn ra.
Drone tự sát
Đồng thời, Hamas cho biết họ đã phóng 35 máy bay không người lái cảm tử Al-Zawari tấn công các mục tiêu ở Israel.
Al-Zawari (hay Zouari) là một loại máy bay không người lái cánh cố định có thể xách tay nhờ kích thước nhỏ gọn tương tự Lancet của Nga. Tên của nó được đặt theo tên Mohammed Al-Zawari, kỹ sư hàng không làm việc cho cánh quân sự của Hamas, được cho là bị tình báo Israel (Mossad) ám sát năm 2016.
Trước đây Zawari được coi là máy bay không người lái trinh sát, nhưng hiện đã được điều chỉnh cho vai trò tấn công.
Trở lại năm 2021, Hamas tuyên bố rằng máy bay không người lái tấn công nhỏ Shabab của họ có khả năng tránh các thiết bị đánh chặn Vòm Sắt. Do máy bay không người lái có thể bay gần mặt đất nên chúng khó bị phát hiện hơn nhiều so với tên lửa vốn bay theo quỹ đạo đạn đạo hình vòm cao.
Một lần nữa, các đoạn video cho thấy các máy bay không người lái Zawari được tung ra đồng loạt nhằm áp đảo khả năng của lực lượng phòng thủ Israel, tăng cơ hội cho một số chiếc UAV có thể vượt qua. Máy bay không người lái mới có lẽ đã thể hiện tốt nhờ những bài học rút ra từ việc thăm dò Vòm Sắt bằng các UAV thế hệ cũ, chẳng hạn như tìm ra kiểu bay thành công nhất.
Hiện chưa rõ hệ thống dẫn đường của Zawari nhưng có khả năng nó được lập trình sẵn với tọa độ GPS của mục tiêu và được sử dụng tại các địa điểm cố định. Đây có thể là những mục tiêu có giá trị cao như doanh trại quân đội và trung tâm chỉ huy nhằm cản trở phản ứng - hoặc đơn giản là chúng có thể được phóng vào các mục tiêu dân sự để gây ra nhiều thiệt hại nhất có thể.
Máy bay không người lái chống tăng
Hamas không chỉ giết hại dân thường trong vụ tấn công ngày 7/10. Hình ảnh từ cuộc tấn công cho thấy nhiều phương tiện quân sự của Israel đã bị phá hủy hoặc hư hỏng, trong đó có một số xe tăng chiến đấu chủ lực Merkava Mk4.
Merkava là một thiết kế của Israel, được chế tạo đặc biệt để chống lại các loại vũ khí do quân nổi dậy sử dụng sử dụng như súng phóng lựu RPG và tên lửa vác vai, cũng như các mối đe dọa tiên tiến hơn. Đặc biệt, nó có Hệ thống bảo vệ chủ động Trophy, giúp bắn hạ các mối đe dọa đang đến và được coi là hệ thống dẫn đầu thế giới.
Video Hamas tấn công xe tăng Israel bằng UAV nhỏ (Nguồn: X)
Video của Hamas cho thấy một máy bay không người lái nhiều cánh đã thả đạn trúng chiếc Merkava. Đây dường như là một loại vũ khí lớn hơn những vũ khí được sử dụng trên các tháp an ninh. Dronesec lưu ý rằng "Lữ đoàn Al-Nasir Salah al-Din" - nhánh quân sự Hamas đã điều khiển một máy bay không người lái tấn công sáu cánh lớn. Quả đạn thả từ chiếc UAV này dường như đã bắn trúng chiếc xe tăng Merkava và phát nổ. Không thể đánh giá được ảnh hưởng của vụ nổ, nhưng vài giây sau, ngọn lửa bắt đầu bùng phát từ phần trước bên phải của xe tăng.
Các báo cáo ban đầu chưa được xác nhận cho thấy Israel đã mất tới 6 chiếc Merkava và 17 xe bọc thép chở quân. Hamas tuyên bố rằng ít nhất một trong số những chiếc xe tăng mà họ bắt được đã bị máy bay không người lái vô hiệu hóa.
Sau cuộc tấn công bất ngờ ban đầu, Hamas đang ở thế phòng thủ và có khả năng phải chịu tổn thất cực kỳ nặng nề trước một Israel hùng mạnh hơn nhiều. Họ có thể đã cạn kiệt kho tên lửa và máy bay không người lái cảm tử và sẽ không thể thực hiện một chiến dịch kéo dài. Nhưng cú sốc về mức độ thiệt hại mà họ đã gây ra trước một lực lượng quân đội hiện đại, được cho là luôn sẵn sàng, chắc chắn sẽ dẫn đến nhiều câu hỏi trong một thời gian dài sắp tới.