Như thông tin đã đăng tải trước đó, Việt Nam muốn nhận được các máy bay tuần tra chống ngầm P-3C Orion để tăng cường năng lực kiểm soát vùng biển rộng lớn của mình sau khi Mỹ dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận vũ khí, chúng ta đã có các cuộc đàm phán cụ thể với Tập đoàn Lockheed Martin.
Tuy nhiên có một trở ngại lớn đang tồn tại, đó là một chiếc P-3C đã qua sử dụng sau khi tân trang và lắp cánh mới có giá thành lên tới 80 - 90 triệu USD, đây là khoản chi phí không nhỏ đối với một quốc gia có ngân sách quốc phòng còn eo hẹp như Việt Nam.
Chính vì vậy, như một biện pháp thay thế, Việt Nam đang hướng tới việc đề nghị được mua lại các máy bay cũ rẻ hơn từ Lực lượng Phòng vệ biển Nhật Bản (JMSDF).
Máy bay tuần tra chống ngầm P-3C của Hải quân Nhật Bản
Theo một quan chức Nhật Bản, vào mùa xuân năm nay, Hải quân Việt Nam đã chính thức hỏi mua một số máy bay P-3C đã nghỉ hưu của JMSDF.
Hải quân Nhật Bản từng có trong biên chế hơn 100 chiếc P-3C, đây là phiên bản sản xuất nội địa theo giấy phép của Mỹ do Tập đoàn công nghiệp nặng Kawasaki tiến hành. Với một số cải tiến riêng, P-3C của JMSDF được cho là còn tốt hơn P-3C Orion nguyên bản của Mỹ.
Hiện tại, do Lực lượng Phòng vệ biển Nhật Bản đã tiếp nhận các máy bay tuần tra chống ngầm thế hệ mới là P-1 cũng do Tập đoàn Kawasaki chế tạo cho nên P-3C đang dần bị loại biên, con số còn phục vụ ước tính vào khoảng 80 chiếc.
Máy bay tuần tra chống ngầm thế hệ mới Kawasaki P-1 của Nhật Bản
Nikkei cho biết thêm, tiền không phải lý do duy nhất khiến Việt Nam chuyển hướng sang Nhật Bản. Điểm cần lưu ý thứ nhất là Nhật đang sẵn có nhiều máy bay P-3C, chúng ở trong tình trạng kỹ thuật rất tốt do chưa bị vứt vào sa mạc thời gian dài như phi cơ của Mỹ.
Ngoài ra, Việt Nam còn hy vọng sẽ được JMSDF trợ giúp công tác huấn luyện phi công cũng như hướng dẫn các phương thức tác chiến đặc thù của một lực lượng chống ngầm có quy mô và năng lực đứng hàng đầu thế giới.
Chúng ta nhiều khả năng sẽ có được những kỹ năng và kinh nghiệm quý báu từ Nhật Bản một cách dễ dàng hơn là học hỏi từ đối tác khác, do mối liên hệ về chính trị lẫn kinh tế giữa hai quốc gia đang ở trong thời điểm tốt đẹp hơn bao giờ hết.
Bên cạnh đó, Việt Nam còn mong muốn trau dồi thêm kỹ năng thông qua các cuộc tập trận chung với JMSDF.
Cần lưu ý rằng máy bay P-3C của Nhật Bản đã thực hiện nhiều chuyến thăm thành phố Đà Nẵng trong vài năm qua. Trong năm nay, hai nước dự kiến sẽ tổ chức một cuộc diễn tập tìm kiếm và cứu nạn trên biển.
Đối với JMSDF, hoạt động này nhằm thể hiện thành ý của họ trong công tác nhân đạo, còn đối với phía Việt Nam, đây là cơ hội để làm quen trước máy bay P-3C.