Mỡ, nội tạng lẫn lộn phân trên nền đất 3.000 đồng/kg
Lúc 3 giờ sáng, tại thị trấn Nếnh, huyện Việt Yên, Bắc Giang, khi nhiều người còn đang ngon giấc thì tiếng kêu của hàng trăm con lợn bị xẻ thịt thi nhau xé toạc màn đêm yên tĩnh.
Tại đây có rất nhiều hộ làm nghề giết mổ cùng bằng cách thức thô sơ. Họ chẳng mấy quan tâm đến việc mỡ, thịt, nội tạng và cả phân để lẫn lộn trên nền đất.
5h sáng, hàng trăm chiếc xe chở lợn đã tấp nập kéo về Nếnh. Tại khu chợ trong thị trấn, mỡ thừa, bì lợn, nội tạng được cho vào túi ni lông, nhiều hơn thì cho vào thùng xốp hay bao tải rồi để sẵn dưới gầm bàn.
Ảnh cắt từ video của Chuyển động 24h
Chị Bùi Thị Tám, tiểu thương ở chợ Nếnh cho biết: "Ngày nào họ cũng để tầm 2,3 bao tải, đến buổi trưa nó hôi thối, bốc mùi khắp cả dãy".
Theo quan sát của PV, 8h sáng, một người phụ nữ đã xuất hiện để thu gom các bao tải nội tạng, mỡ thừa. Phát hiện phóng viên ghi hình, người này đã vội che mặt và lẩn đi chỗ khác.
Tuy nhiên, người bán nội tạng lợn cho biết: "Ngày nào họ cũng lên cân hàng, lúc để đây, lúc lại để chỗ khác. Mỗi ngày mình bán cho họ một ít, 3.000/ kg".
Chỉ một lúc sau, 3 bao tải với phần lớn là lòng lợn bốc mùi đã được đưa lên xe rồi thẳng hướng về Bắc Ninh. Tính đến thời điểm này, tất cả các sản phẩm từ thịt đến các bao tải nội tạng đều không qua một khâu kiểm dịch nào.
Kinh hãi chứng kiến quy trình sản xuất dầu mỡ bẩn
Đầu thôn Đẩu Hàn, xã Hòa Long, thành phố Bắc Ninh mùi khét của mỡ động vật cháy đã bốc lên nồng nặc. Nằm cách cổng làng vài chục mét, cơ sở sản xuất mỡ lợn này đã hoạt động từ nhiều năm nay.
Cả đống nội tạng lợn bốc mùi được thu gom về để ngay trên nền đất bẩn, đầy ruồi nhặng. Hàng lâu ngày đã thối rữa thì được ngâm tẩy trong những thùng hóa chất, còn hàng mới lấy thì chỉ cần thái qua rồi cho ngay vào chảo rán, không rửa qua lấy một lần.
Bà Nguyễn Thị Bé (Thôn Đẩu Hàn, Hòa Long, Bắc Ninh) chia sẻ: "Mùi thịt thối, mỡ khét lắm, cô không thể chịu nổi".
Bà Phạm Thị Năm cho hay: "Cô không ngửi được, cảm thấy buồn nôn, không thở được".
Kết quả là tạo ra thứ mỡ đen đặc với mùi khét nồng. Tóp mỡ - sản phẩm còn lại sau khi rán lại tiếp tục được cho vào chiếc máy ép lấy mỡ, chiếc hố nhỏ trên sàn nhà là nơi hứng mỡ ép. Công đoạn cuối cùng là đóng tất cả vào bao tải chờ lái buôn đến lấy.
Chị Trần Thị Bình (chủ cơ sở sản xuất mỡ, xã Hòa Long, Tp. Bắc Ninh) cho biết: "Đợt trước hôi là do chị để thịt lâu. Sang năm nay, người dân góp ý nên chị rút kinh nghiệm, bớt mùi hôi rồi. Tuy nhiên, những hôm nắng to vẫn có chút mùi".
Mỗi ngày hàng trăm cân nội tạng lợn bẩn được chở về đây rán lấy mỡ. Rồi sau đó những bao tải mỡ được chuyển đi khắp nơi. Dù quy trình sản xuất mất vệ sinh đến như vậy nhưng đáng ngạc nhiên là cơ sở này vẫn có đủ giấy phép kinh doanh cũng như các loại giấy chứng nhận kiểm dịch.
Ảnh cắt từ video của Chuyển động 24h
Tại chợ Nếnh - Bắc Giang, 1 kg nội tạng bẩn có giá từ 1.000- 3.000 đồng/ kg, tùy vào mức độ bốc mùi nặng hay nhẹ. Khi đến Bắc Ninh để ép lấy mỡ, chất lượng càng giảm xuống trong khi giá tiền mỡ thành phẩm đã tăng lên 3.000 – 6.000/ kg. Thế nhưng, tỉ lệ nghịch giữa chất lượng và giá tiền mới thực sự được nhân lên gấp bội khi đến Hà Nội.
Khoảng sân nhỏ ở cuối xã Kim Sơn, Hà Nội la liệt những bao tải mỡ vừa mới nhập từ Bắc Ninh. Chỉ với một thao tác nhỏ là chuyển những túi mỡ bẩn trong những bao cũ nát sang một chiếc bao trông có vẻ sạch sẽ hơn. Giá bán của số mỡ này đã nhảy vọt lên mức 14.000 – 18.000/ kg. Tuy nhiên, chủ cơ sở này một mực che dấu thông tin của người mua.
Nguyễn Thị Hương chủ sản xuất mỡ ở Kim Sơn, Gia Lâm, Hà Nội nói: "Em không biết người mua dùng vào mục đích gì".
Mỡ bẩn được tiêu thụ ở đâu?
Để biết chính xác những loại mỡ bẩn này được tiêu thụ ở đâu, trong vai người mua phóng viên đã tiếp cận một cơ sở chuyên nhập và phân phối mỡ bẩn khác ở Thanh Trì, Hà Nội.
Chị chủ cơ sở chế biến này cho hay: "Bánh rán, bánh đa thì làm bằng mỡ dưới thùng phuy. Rán quẩy, xào phở phải dùng mỡ ướt ở phần trên thùng phuy."
Với 60.000 – 80.000 đồng thì bất kì hàng quán nào ở Hà Nội cũng có thể mua được một can mỡ 5l để dùng, vẫn rẻ hơn nhiều so với một chai dầu ăn thông thường. Và còn lợi hơn nữa khi số dầu này trong thực tế được chiên đi chiên lại nhiều lần. Còn người tiêu dùng thì dĩ nhiên phải hấp thụ một thứ dầu mỡ không thể độc hại hơn.
Cơ quan chức năng nói gì?
Không giống như các mặt hàng khác, việc sản xuất và kinh doanh mỡ bẩn chắc chắn không phải là một việc dễ giấu diếm. Bởi bất cứ ai sống quanh các cơ sở này dù không chứng kiến tận mắt cũng có thể cảm nhận được.
Các cơ sở chắc chắn cũng không chỉ tồn tại ở đó ngày một ngày hai, thế nhưng tại sao cơ quan chức năng địa phương từ Bắc giang, Bắc ninh cho đến Hà Nội đều không thể phát hiện và ngăn chặn. Đây là câu trả lời của họ:
Ảnh cắt từ video của Chuyển động 24h
Ông Nguyễn Quốc Mỹ, phó Trạm trưởng Trạm Thú y huyện Việt Yên, Bắc Giang cho biết: "Việc buôn bán thịt lợn, nội tạng bẩn diễn ra thường xuyên, cơ quan thú y chỉ kiểm soát được một phần nào. Chủ cơ sở tự nguyện đến đăng kí với trạm, chúng tôi mới làm kiểm dịch. Việc thu mua nội tạng, thịt lợn bẩn từ sáng sớm, chúng tôi không đủ nhân lực để quản lý hết được".
Ông Nguyễn Hữu Trọng, Phó chủ tịch UBND xã Hòa Long, Bắc Ninh đã nói về việc cơ sở sản xuất mỡ bẩn giải thể: "Chúng tôi phạt hành chính cơ sở sản xuất mỡ bẩn 2 triệu. Cũng nhiều lần làm công tác vận động để cơ sở nghỉ, tuy nhiên vì không có việc làm nên gia đình này vẫn tiếp tục".
Ông Bùi Văn Bắc, công an xã Kim Sơn, Gia Lâm, Hà Nội thoái thác trách nhiệm: "Họ là buôn bán tư nhân nhỏ, chúng tôi không nắm được hết".
Ông Nguyễn Trung Trường, phó trưởng công an xã Kim Sơn, Gia Lâm cũng chung câu trả lời: "Địa bàn thì lúc nào tôi cũng nắm, nhưng các đồng chí cấp dưới không báo cáo nên không nắm được hết".
Ông Dương Văn Hải, phó Chủ tịch UBND xã Kim Sơn, Gia Lâm, Hà Nội thì gần như lại không hề hay biết về sự tồn tại của cơ sở buôn bán này: "Từ trước đến này chưa nhận được phản ánh về việc gia đình đó chế biến hay sản xuất sản phẩm này. Họ không xin phép nên chúng tôi không biết".
Mời quý vị xem video cụ thể:
Quy trình sản xuất dầu mỡ bẩn