Hôm nay 7/1, Google Doodle thiết kế hình ảnh trang chủ để "Kỷ niệm 118 năm ngày sinh của Fahrelnissa Zeid". Vậy Fahrelnissa Zeid là ai?
Fahrelnissa Zeid, còn được gọi là Fakhr un-nisa hay Fahr-El-Nissa, là một họa sĩ người Thổ Nhĩ Kỳ nổi tiếng thế giới với phong cách trang trừu tượng độc nhất từ các mẫu hoa văn vạn hoa.
Nhờ có cơ hội được đến những vùng đất là "Cái nôi của nghệ thuật" như Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ), Berlin (Đức), Paris (Pháp)... mà tác phẩm của bà chịu ảnh hưởng của nghệ thuật Hồi giáo và Byzantine với sự trừu tượng và các ảnh hưởng khác từ phương Tây.
Năm 2017, phòng trưng bày nghệ thuật hiện đại nổi tiếng bậc nhất thế giới Tate Modern (Anh) đã vinh danh bà là "một trong những nữ nghệ sĩ vĩ đại nhất thế kỷ 20".
Fahrelnissa Zeid hồi trẻ.
Nhiều tác phẩm của bà được trưng bày tại nhiều phòng trưng bày nghệ thuật khác nhau ở Paris, New York và London, bao gồm Viện Nghệ thuật Đương đại vào năm 1954. Riêng tác phẩm lớn nhất của bà là "Towards a Sky" (1953) được bán đấu giá gần 1 triệu bảng Anh vào năm 2017.
Trước đó, năm 2012, nhà đấu giá nổi tiếng của Anh Bonhams đã cho bán đấu giá một số tác phẩm của bà với tổng số tiền lên đến 2.021.838 bảng Anh, lập kỷ lục thế giới cho tác phẩm của một họa sĩ.
Một số tác phẩm tiêu biểu của bà: "Fight Against Abstraction" (1947), "Resolved Problems" (1948), "My Hell" (1951), "Towards a Sky" (1953), "Someone From the Past" (1980).
Tác phẩm "Fight Against Abstraction" (1947).
Sinh ngày 7/1/1901, Fahrelnissa Zeid là "con nhà nòi" trong một gia đình hình mẫu của chủ nghĩa trí thức Ottoman trên đảo Büyükada. Cha của bà là Şakir Pasha, được bổ nhiệm làm đại sứ tại Hy Lạp, đây là nơi ông gặp mẹ Fahrelnissa Zeid, bà Sara İsmet Hanım. Chú của bà là Cevat Çobanlı Pasha, từng là tể tướng của Đế chế Ottoman từ năm 1891 đến 1895.
Gia đình nhà Zeid không chỉ một lòng phục vụ đất nước, họ còn có truyền thống say mê nghệ thuật và sách. Đó là lý do, tình yêu với hội họa sớm nảy nở trong những năm tháng tuổi thơ của cô bé Fahrelnissa Zeid.
Ngay từ năm 14 tuổi, Fahrelnissa Zeid đã vẽ bức tranh đầu tiên trong đời mình, một bức chân dung của bà ngoại. Anh trai của bà là Cevat akir Kabaağaçlı là một tiểu thuyết gia và chị gái Aliye Berger là một họa sĩ.
- Năm 1920, khi Fahrelnissa Zeid 19 tuổi đã theo học tại Học viện Mỹ thuật dành cho Phụ nữ, ở Istanbul. Cô được xem là một trong những người phụ nữ đầu tiên theo học tại học viện này.
Fahrelnissa Zeid bên các con.
Cũng trong năm này, Fahrelnissa Zeid kết hôn với tiểu thuyết gia İzzet Melih Devrim, về sau họ có 3 người con. Trong chuyến hưởng tuần trăng mật, Fahrelnissa Zeid đã có cơ hội tiếp xúc với truyền thống hội họa châu Âu tại Venice (Ý).
- Năm 1928, Fahrelnissa Zeid đăng ký vào Học viện nghệ thuật Académie Ranson, nơi cô theo học họa sĩ Roger Bissière. Khi trở về Istanbul năm 1929, Fahrelnissa Zeid tiếp tục vào Học viện Mỹ thuật Istanbul để trau dồi kỹ năng hội họa của mình.
- Năm 1934, Fahrelnissa Zeid ly dị Devrim và kết hôn với Hoàng tử Zeid bin Hussein của Iraq, người được bổ nhiệm làm Đại sứ đầu tiên của Vương quốc Iraq tại Đức năm 1935. Cặp vợ chồng chuyển đến Berlin, nơi Fahrelnissa Zeid tổ chức nhiều sự kiện xã hội với vai trò là vợ đại sứ. Sau khi sáp nhập Áo vào tháng 3/1938, Hoàng tử Zeid bin Hussein và gia đình được triệu hồi về Iraq, tiếp tục cư trú tại Baghdad.
Bước ngoặt cuộc đời nghệ thuật của Fahrelnissa Zeid đến khi bà được bác sĩ khuyên đi châu Âu để chữa bệnh trầm cảm mà bà mắc phải ở quê chồng. Bà đã dành những năm tiếp theo của cuộc đời mình để đi du lịch giữa Paris, Budapest và Istanbul, cố gắng đắm mình vào hội họa và hồi phục.
- Đến năm 1941, bà trở lại Istanbul và tập trung vào việc sáng tác nghệ thuật. Con đường nghệ thuật hội họa mà Fahrelnissa Zeid theo đuổi là hội họa trừu tượng. Con đường này đưa Fahrelnissa Zeid trở thành người tiên phong của hội họa trừu tượng Thổ Nhĩ Kỳ hiện đại.
- Sau khi người chồng thứ hai của bà qua đời năm 1970, Fahrelnissa Zeid đến Amman, Jordan định cư. Tại đây, năm 1976, bà thành lập Học viện Mỹ thuật Hoàng gia Fahrelnissa Zeid, nơi thu hút những nghệ sĩ và tài năng trẻ yêu mến hội họa. Và trong 15 năm cuộc đời còn lại, bà hết lòng truyền dạy nghệ thuật cho một nhóm nữ họa sĩ trẻ cho đến khi qua đời vào ngày 5/9/1991.
Vì những cống hiến hết lòng vì nghệ thuật, sau khi qua đời ở tuổi 90, bà Fahrelnissa Zeid được chôn cất trong Lăng Hoàng gia, thuộc Cung điện Raghdan ở Amman, Jordan.
Bài viết tham khảo nhiều nguồn - Ảnh: Internet