Mặt hàng xe hơi, sữa bị ảnh hưởng tiêu cực
Tổng thống Mỹ Donald Trump vẫn luôn duy trì quan điểm Trung Quốc mới là phía cần một thoả thuận thương mại với Mỹ. Tuy nhiên, có vẻ như "gió đã đổi chiều", khi những tác động tiêu cực từ cuộc chiến thương mại ngày càng tăng ở những bang trọng yếu đã bỏ phiếu cho ông Trump trong cuộc bầu cử năm 2016.
Thuế nhập khẩu của Trung Quốc đánh vào xe hơi do Mỹ sản xuất đang gây ra các tác động tiêu cực lên Michigan, bang có thành phố Detroit, thủ phủ sản xuất xe hơi truyền thống của Mỹ.
Cả General Motors (GM) và Ford đều công bố doanh số sụt giảm ở Trung Quốc trong quý 2/2019. Trong thời gian này, doanh số của GM giảm 12,2% và với Ford là 21,7%. Con số này tiếp nối mức giảm 17,5% của GM và 35,8% của Ford trong quý 1 trước đó.
Với kết quả này, các cử tri ở Michigan có thể sẽ thay đổi quan điểm về Tổng thống Trump trong cuộc bầu cử sắp tới, nếu tình hình không được cải thiện.
Trong khi đó ở Wisconsin, bang nổi tiếng với danh hiệu "vùng đất sản xuất sữa" của Mỹ. Giới nông dân tại đây đang ngày càng chịu sức ép trước tình trạng leo thang của cuộc chiến thương mại.
Khi Washington áp đặt thuế nhập khẩu lên hàng hoá Trung Quốc vào khoảng giữa năm 2018, Bắc Kinh đã trả đũa bằng việc áp đặt các mức thuế tương tự lên mặt hàng sữa từ Mỹ, bên cạnh hàng loạt các sản phẩm nông nghiệp khác, qua đó ảnh hưởng trực tiếp tới những người nông dân ở Wisconsin.
Theo dữ liệu từ Tổng Công ty bảo hiểm tiền gửi Liên bang Mỹ (FDIC), tình trạng không trả nợ đúng hạn trong ngành nông nghiệp Mỹ đã gia tăng đáng kể, trong đó đáng chú ý đã lên mức kỉ lục ở Wisconsin.
Tính đến cuối tháng 6, tỷ lệ các khoản vay tại những ngân hàng thuộc hệ thống bảo hiểm FDIC trên toàn nước Mỹ quá hạn trả nợ 90 ngày hoặc không còn phát sinh lãi do rủi ro không còn khả năng trả nợ ở Wisconsin là 2,9%, gần gấp đôi con số trung bình của cả nước Mỹ.
Rõ ràng có sự liên hệ nhất định giữa các biện pháp trả đũa của Trung Quốc lên các sản phẩm sữa của Mỹ và tình trạng nợ quá hạn gia tăng ở "thủ phủ sữa" của Mỹ.
Trong khi đó, Bắc Kinh đang áp dụng cách tiếp cận mới vừa thận trọng nhưng có vẻ như cũng mang tính xây dựng. "Chúng tôi hi vọng Mỹ và Trung Quốc có thể tiếp tục các cuộc gặp nhằm thực thi những bước đi mang tính thực tế, qua đó tạo cơ hội cho các cuộc đàm phán," Gao Feng, người phát ngôn Bộ Thương mại Trung Quốc tuyên bố vào tuần trước.
Mỹ cần thỏa thuận với Trung Quốc
Vào cuộc bầu cử năm 2016, Tổng thống Trump đã giành được hơn 300 phiếu đại cử tri. 3 bang từng bỏ phiếu cho đảng Dân chủ dưới thời ông Barack Obama 4 năm trước đã quay sang ủng hộ ứng viên đảng Cộng hoà Trump với tỉ lệ chênh lệch sít sao: Michigan với 0,2%, Pennsylvania là 0,7% và Wisconsin 0,8%.
Để giành được số phiếu đại cử tri cần thiết là 270 vào năm 2020, ông Trump sẽ cần sự ủng hộ của các bang trên. Ở khía cạnh này, người đứng đầu Nhà trắng có thể sẽ phải đối mặt với một vấn đề lớn. Đang có dấu hiệu cho thấy tình hình kinh tế của Michigan và Wisconsin đang gặp các thách thức, một phần là bởi cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung.
Tổng thống Trump có thể đi đến kết luận rằng hi vọng giành được sự ủng hộ đối với cử tri của Wisconsin vào năm 2020 sẽ đến từ việc đạt được thoả thuận kết thúc cuộc chiến thương mại với Trung Quốc, qua đó giảm bớt áp lực kinh tế lên người nông dân ở bang này.
Ông Trump cần hiểu rõ con đường đến mục tiêu tái đắc cử tổng thống nhiệm kỳ thứ 2 không hề bằng phẳng. Điều này đặc biệt quan trọng khi cuộc chiến thương mại đang tạo ra các tác động kinh tế tiêu cực lên những bang mà cả đảng Dân chủ và Cộng hoà không nắm kiểm soát tuyệt đối, trong khi đây lại là các mục tiêu mà ông Trump cần giành lấy sự ủng hộ nếu muốn giành chiến thắng trong cuộc bầu cử sang năm.
Vì vậy, Mỹ cần đạt được thoả thuận thương mại với Trung Quốc, bất kể đó là một thoả thuận tạm thời hay toàn diện, để gia tăng khả năng thắng cử của Tổng thống Donald Trump trong cuộc bầu cử tổng thống sẽ diễn ra vào năm 2020.