Giờ là lúc VinFast thêm vũ khí mới: Fadil hybrid - tại sao không?

Sau bài viết Giờ là lúc VinFast thêm vũ khí mới: Không chỉ làm xe điện? được hàng chục nghìn độc giả quan tâm, người viết tiếp tục tìm hiểu thêm về dòng xe hybrid do Toyota khởi xướng và phát triển. 

Từ 6 năm trước (năm 2018), Toyota chính thức đưa động cơ hybrid lên dòng Corolla - dòng xe bán chạy nhất lịch sử thế giới. Quyết định này đã góp phần quan trọng vào thành công của Toyota với dòng xe hybrid cho đến bây giờ. 

Đến thời điểm hiện tại, dòng xe này đang tạo nên những cú bứt phá ngoạn mục trên toàn thế giới, đặc biệt là tại Mỹ, gần như trở thành một "đối trọng" đáng kể với xu hướng tất yếu của xe thuần điện (EV). Toyota từ chỗ bị dư luận chê là chậm chạp về phát triển xe điện thì nay được ca ngợi như một "nhà tiên tri", khi đưa công nghệ hybrid phát triển thành công trên phạm vi toàn cầu, ít nhất trong ngắn hạn vài năm; trong khi đó xe điện với 'ông trùm' Tesla đang có dấu hiệu giảm tốc rõ rệt. 

Từ đây, người viết tiếp tục đặt ra một giả định: Với VinFast nói riêng và thị trường xe hybrid Việt Nam nói chung, khả năng ra đời một mẫu hybrid gắn với thương hiệu nổi tiếng nhất của họ (Fadil) thì sao? Chính Toyota cũng đang thành công với sự kết hợp "Corolla + hybrid" đấy thôi?

TỪ PRIUS ĐẾN COROLLA

Khi nhìn vào doanh số của Toyota năm 2023, có thể thấy doanh số dòng xe thuần xăng chiếm khoảng 2/3, 1/3 còn lại chủ yếu thuộc về dòng xe hybrid. Cụ thể hơn, đó là 3,7 triệu chiếc (gồm xe hybrid, xe thuần điện và xe chạy hydro). Các dòng xe "phi thuần xăng" của Toyota đã tăng 35% so với cùng kỳ năm trước.

Thành công của Toyota với công nghệ hybrid có thể nói bắt đầu từ Prius - mẫu xe hybrid thương mại đầu tiên trên thế giới.

Dự án phát triển Toyota Prius xuất phát từ tầm nhìn của cựu chủ tịch Toyota - Eiji Toyoda - khi ông đặt ra yêu cầu chế tạo "mẫu xe của thế kỷ 21" từ năm 1993. Nhóm phụ trách dự án này đã nghiên cứu và đưa ra kết luận về một mẫu xe nhỏ gọn nhưng có không gian rộng rãi, kèm khả năng tiêu thụ nhiên liệu ấn tượng.

Toyota Prius chính là kết quả: Một mẫu xe gầm thấp cỡ C với trục cơ sở dài (giúp tăng không gian cabin) và sử dụng động cơ hybrid (giúp tiết giảm nhiên liệu tiêu thụ).

Ngay từ thế hệ đầu tiên năm 1997, Toyota Prius đã giúp người tiêu dùng giải quyết được nỗi lo về giá xăng dầu. Toyota cho biết rằng Prius đời 1997 tiêu thụ 5,9L/100km trên đường đô thị, 4,6L/100km trên đường cao tốc, và 5,1L/100km trên đường hỗn hợp.

Năm 2018, Toyota chính thức đưa động cơ hybrid lên Corolla - dòng xe bán chạy nhất của hãng. Phiên bản hybrid đầu tiên của Corolla là bản Sport hatchback, được giới thiệu tại Triển lãm Xe hơi Paris (Paris Motor Show).

Toyota tiếp tục phát triển nhiều mẫu xe với các công nghệ có thể cắt giảm mức tiêu thụ nhiên liệu. Một trong những công nghệ nổi bật nhất cần kể tới là khung gầm TNGA. Về mặt truyền thông, Toyota thường nhắc đến thế hệ khung gầm TNGA với 3 trụ cột, lần lượt là tính linh hoạt, tính ổn định, và cải thiện tầm quan sát.

Tuy nhiên, nếu nhìn sâu hơn thì sẽ thấy rằng cả 5 khung gầm TNGA (không tính khung gầm e-TNGA dành riêng cho xe thuần điện) đều có xe sử dụng động cơ hybrid. Đó cũng là trường hợp của Toyota Corolla Cross - sử dụng khung gầm TNGA-C.

Ra mắt Việt Nam năm 2020, Toyota Corolla Cross là mẫu xe hybrid đầu tiên được giới thiệu và phân phối chính hãng. Với lợi thế này, Toyota có thể coi Corolla Cross là người tiên phong cho dòng xe hybrid tại Việt Nam.

ELON MUSK THUA AKIO TOYODA 

Như đã đề cập, trong khi nhiều hãng xe nhấn mạnh tầm quan trọng của xe thuần điện với kế hoạch tương lai của hãng, Toyota với chủ tịch Akio Toyoda vẫn kiên định với chiến lược cung cấp nhiều lựa chọn cho khách hàng, trong đó bao gồm xe hybrid, xe thuần điện, và xe chạy hydro.

Với riêng xe hybrid, ưu điểm lớn của dòng xe này là không phụ thuộc vào trạm sạc nhưng vẫn tiết kiệm nhiên liệu. Tiêu biểu với Toyota Corolla Cross tại Việt Nam, phiên bản hybrid tự sạc đang bán chính hãng có mức tiêu thụ nhiên liệu trên đường đô thị, ngoài đô thị, cao tốc lần lượt là: 4,22L/100km, 4,84L/100km, và 4,62L/100km. Trong khi đó, phiên bản thuần xăng có thông số là: 10,01L/100km, 6,24L/100km, và 7,64L/100km.

Tất nhiên, cần khẳng định rằng phiên bản hybrid sẽ có giá cao hơn phiên bản thuần xăng. Lý do có thể kể tới việc xe hybrid ngoài có trang bị như một xe thuần xăng thì sẽ còn cụm mô tơ điện và pin.

Trong một cuộc phỏng vấn nhiều năm về trước, tỷ phú Elon Musk - CEO của Tesla - từng ví von dòng xe hybrid giống như động vật lưỡng cư trong giai đoạn sinh vật trên Trái Đất chuyển từ sống dưới đại dương lên trên bờ. Xe hybrid, theo ông, nằm ở giai đoạn quá độ từ xe xăng sang xe thuần điện.

Không rõ chủ tịch Toyota - Akio Toyoda - có chung quan điểm này không, nhưng Tesla đã nhảy thẳng lên xe thuần điện, còn Toyota thì vẫn bám trụ với xe hybrid trong thời gian quá độ này.

Một bài viết đăng tải trên tờ The New York Times hồi đầu tháng 3 có nêu rằng Tesla - nhà sản xuất xe điện lớn nhất thế giới - thu về 15 tỷ USD lợi nhuận trong năm 2023, tương đương tăng 19% so với năm 2022; còn Toyota, chỉ tính trong 9 tháng từ tháng 4/2023, thu về 27 tỷ USD lợi nhuận, tăng gấp gần 2 lần so với cùng kỳ năm trước đó.

Tờ này cũng cho rằng xe hybrid mang về lợi nhuận khủng cho Toyota.

"KẺ THỨC THỜI LÀ TRANG TUẤN KIỆT"

Tam Quốc Diễn Nghĩa có một câu được nhiều người biết tới: "Thức thời vụ giả vi tuấn kiệt". Phiên bản được biết đến nhiều hơn chính là "Kẻ thức thời là trang tuấn kiệt". 

Câu này được nhận hiểu hoàn toàn không giống với câu "đẽo cày giữa đường" - nghĩa là thấy người khác chê bai, thấy người khác có cái hay riêng thì bỏ cái hay của mình để học theo. Ngược lại, câu "Kẻ thức thời là trang tuấn kiệt" biểu thị một người thông thái nắm bắt được tình thế, tận dụng thời cơ chung mà đạt được mục tiêu của mình khi vẫn giữ được thế mạnh, sở trường của mình.

Nếu như ở lĩnh vực xe thuần điện (EV), câu nói trên rất phù hợp với những hãng xe đã thành công khi "tận dụng thời cơ vàng" do Tesla tạo ra xu thế trên phạm vi toàn cầu, ví dụ như BYD (Trung Quốc), thì ở lĩnh vực hybrid, hẳn rằng cũng có thể xuất hiện những "trang tuấn kiệt" mới sau khi Toyota đã tạo ra một xu thế tương tự với Tesla. 

Liệu trong số này có tên của những hãng xe như Hyundai (Hàn Quốc), Mazda hay Suzuki (Nhật Bản), VinFast (Việt Nam) hay không? Chí ít thì ở riêng thị trường Việt Nam, người tiêu dùng đã bắt đầu thấy những mẫu Suzuki Ertiga hybrid hay Honda CR-V hybrid lăn bánh trên đường.

Về VinFast thì sao? 

Đối chiếu từ câu chuyện của Toyota, hãng xe Việt VinFast cũng từng có một mẫu xe xăng bán chạy số 1 thị trường là Fadil. Vậy nếu như VinFast có một mẫu xe hybrid dùng tên Fadil, tương tự như Toyota với Corolla thì sẽ ra sao?

Trước hết, cần điểm lại một vài điểm mạnh được cho đã khiến VinFast Fadil rất được ưa chuộng tại Việt Nam; đây cũng có thể được coi là một công thức tham khảo cho một mẫu xe thành công:

- Chất xe tốt: VinFast Fadil dựa trên khung gầm đã sử dụng cho nhiều mẫu xe bán tại các thị trường lớn như châu Âu (Opel Karl Rock) hay Bắc Mỹ (Chevrolet Spark). Một điều cũng đáng nhắc tới là Fadil rất dễ để người dùng "độ" thêm nhiều tính năng nữa, ví dụ như Cruise Control (ga tự động), gạt mưa tự động, hay cảm biến áp suất lốp.

- Trang bị tốt: VinFast Fadil gây ấn tượng mạnh với một loạt trang bị an toàn, tiện nghi vượt trội phân khúc, như 6 túi khí hay hỗ trợ khởi hành ngang dốc.

- Tiết kiệm: VinFast Fadil được bán với giá tương đối cao trong phân khúc, nhưng đi kèm lại là nhiều chương trình hỗ trợ nên giá mua thực tế có thể rất tốt.

- Dịch vụ tốt: Thời điểm ra mắt, người mua xe Fadil còn được gửi miễn phí tại các cơ sở của Vingroup; bên cạnh đó, sau thời điểm VinFast dừng bán xe xăng, Fadil được nâng bảo hành chính hãng lên 10 năm hoặc 200.000km.

Một điều đáng tiếc là trên thế giới, Chevrolet Spark (dòng xe nguyên bản của Fadil) đã dừng sản xuất từ năm 2022. Trong suốt thời gian được bán ra, Chevrolet Spark không được phát triển động cơ hybrid nên việc VinFast hồi sinh Fadil với động cơ hybrid là việc không dễ.

Tuy nhiên, nếu có thể ứng dụng công thức nêu trên cho một mẫu xe hybrid thì cơ hội thành công trên thị trường có thể sẽ cao hơn, giả sử VF 5 hybrid?

Cần nhắc rằng VinFast vẫn rất quyết tâm với kế hoạch làm xe thuần điện, song song là V-GREEN chuyên xây dựng trạm sạc mà tỷ phú Phạm Nhật Vượng vừa tách khỏi VinFast. 

Một mẫu xe hybrid tự sạc như thường thấy với xe của Toyota có lẽ không phù hợp với VinFast, nhưng một mẫu hybrid sạc ngoài (Plug-in Hybrid - PHEV) có vẻ sẽ tương xứng hơn. Dòng PHEV được trang bị mô tơ và pin có năng lực cao hơn, có thể hoạt động độc lập với động cơ xăng; một vài mẫu PHEV có thể vận hành ở chế độ thuần điện với quãng đường tới cả trăm kilomét.

Với một mẫu PHEV, người dùng vẫn có thể tận dụng trạm sạc của VinFast, vẫn có thể sử dụng chế độ thuần điện khi di chuyển trong phố, vẫn có động cơ xăng để vận hành một thời gian dài trên một quãng đường xa mà không cần lo nghĩ tới thời gian chờ sạc. 

Ngoài ra, với chính sách cho thuê pin người mua có thể có giá mua ban đầu ngang bằng, thậm chí thấp hơn, một mẫu hybrid thông thường.