Ông Yossi Cohen bị cho là đã gây sức ép với công tố trưởng của ICC trong thời gian làm giám đốc Mossad. (Ảnh: Reuters)
Những liên lạc bí mật giữa ông Yossi Cohen với công tố trưởng ICC Fatou Bensouda diễn ra nhiều năm trước khi bà Fatou Bensouda mở cuộc điều tra chính thức về cáo buộc phạm tội ác chiến tranh và tội ác chống lại nhân loại ở các vùng đất của người Palestine bị chiếm đóng.
Cuộc điều tra được mở từ năm 2021, nhưng gây chú ý từ tuần trước, khi người kế nhiệm bà Bensouda – ông Karim Khan, thông báo việc ông kiến nghị ICC ban lệnh bắt Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant vì chiến dịch tấn công của nước này vào Dải Gaza, cùng ba lãnh đạo của Hamas.
Việc ông Cohen đích thân tham gia vào chiến dịch gây sức ép với ICC diễn ra khi ông đang làm giám đốc Mossad. Các hoạt động của ông được chấp thuận từ cấp cao và được biện minh là tòa án đe dọa truy tố người của quân đội, một quan chức cấp cao Israel cho biết.
Một nguồn tin từ Israel nắm được chiến dịch nhắm vào bà Bensouda nói rằng mục tiêu của Mossad là dàn xếp với bà hoặc thuyết phục bà hợp tác với những yêu cầu của Israel.
Nguồn tin thứ ba nắm được tình hình cho biết, ông Cohen hành động như một người “gửi thông điệp không chính thức” của Thủ tướng Netanyahu.
Ông Cohen khi đó là một trong những đồng minh thân cận nhất của Thủ tướng Netanyahu và là người dẫn dắt Mossad trong chiến dịch kéo dài hàng thập kỷ để làm suy yếu công việc của ICC.
Bốn nguồn tin xác nhận bà Bensouda đã thông báo với một nhóm quan chức cấp cao của ICC về những nỗ lực của ông Cohen nhằm khiến bà thay đổi công việc. Ba nguồn tin cho biết, bà Bensouda tiết lộ rằng ông Cohen đã gây áp lực với bà vào nhiều dịp khác nhau để bà không tiến hành cuộc điều tra hình sự trong trường hợp của Palestine.
Ông Cohen được cho là đã cảnh báo bà Bensouda: “Bà nên giúp chúng tôi và hãy để chúng tôi chăm sóc bà. Bà sẽ không muốn làm những việc ảnh hưởng đến an toàn của mình hay của gia đình mình”.
Một người được thông báo về các hoạt động của Cohen nói rằng quan chức này đã sử dụng “chiến thuật hèn hạ” để đe dọa bà Bensouda, nhưng không thành công.
Theo hai nguồn tin nắm được tình hình, Mossad cũng rất để ý đến các thành viên trong gia đình bà Bensouda và có các đoạn ghi âm bí mật của chồng bà. Các quan chức Israel sau đó dùng những gì họ thu thập được để làm mất uy tín của công tố viên .
Bà Fatou Bensouda. (Ảnh: Alamy)
Những thông tin này là kết quả cuộc điều tra do báo The Guardian , tạp chí +972 của Israel-Palestine và báo Local Call bằng tiếng Do Thái thực hiện, tiết lộ cách cơ quan tình báo Israel tiến hành chiến dịch bí mật nhằm vào ICC trong gần chục năm.
Khi được The Guardian liên hệ, người phát ngôn của văn phòng thủ tướng Israel cho biết: “Các câu hỏi được gửi đến chúng tôi chứa nhiều cáo buộc sai trái và vô căn cứ nhằm gây tổn hại cho nhà nước Israel”.
Ông Cohen không trả lời yêu cầu bình luận. Bà Bensouda cũng từ chối bình luận.
Theo kết quả cuộc điều tra, trong nỗ lực của Mossad nhằm gây ảnh hưởng tới bà Bensouda, Israel nhận được sự hỗ trợ từ một đồng minh không ngờ tới: ông Joseph Kabila, cựu tổng thống CHDC Congo, người đóng vai trò hỗ trợ.
Kết quả điều tra được công bố sau khi công tố viên Khan gần đây tuyên bố ông sẽ không ngần ngại truy tố “những nỗ lực cản trở, đe dọa hoặc gây ảnh hưởng không đúng” tới các quan chức ICC.
Theo các chuyên gia pháp lý và cựu quan chức ICC, những nỗ lực của Mossad nhằm đe dọa hoặc gây áp lực lên bà Bensouda có thể cấu thành tội cản trở công lý, theo điều 70 của quy chế Rome, tức hiệp ước thành lập ICC.
Người phát ngôn của ICC không cho biết liệu ông Khan có xem xét lại những tiết lộ của người tiền nhiệm về tiếp xúc của bà với ông Cohen hay không, nhưng khẳng định ông Khan chưa bao giờ gặp hoặc nói chuyện với người đứng đầu Mossad.
Dù từ chối bình luận về cáo buộc cụ thể, người phát ngôn cho biết văn phòng của ông Khan đã gặp “một số hình thức đe dọa và liên lạc có thể bị coi là nỗ lực nhằm gây ảnh hưởng quá mức đến các hoạt động của văn phòng”.