Giá quặng sắt thế giới đã tăng 3 tuần liên tiếp lên mức cao nhất 2 năm do lo ngại về nguồn cung và dấy lên kỳ vọng nhu cầu từ lĩnh vực bất động sản của Trung Quốc, nước tiêu thụ thép lớn nhất thế giới – sẽ được cải thiện sau hàng loạt những tín hiệu tích cực.
Phiên thứ Sáu (10/11), hợp đồng quặng sắt kỳ hạn tháng 1/2024 trên Sàn giao dịch hàng hóa Đại Liên (DCE) của Trung Quốc đã tăng lên 961,5 nhân dân tệ (131,84 USD)/tấn, mức cao nhất kể từ tháng 8 năm 2021. Quặng sắt kỳ hạn tháng 12/2023 trên Sàn giao dịch Singapore – tham chiếu cho thị trường châu Á – cũng đạt mức cao nhất kể từ ngày 21/3, là 127,1 USD/tấn.
Xu hướng giá tăng mạnh được thúc đẩy bởi kỳ vọng Trung Quốc sẽ cắt giảm lãi suất hơn nữa để đảm bảo đủ thanh khoản, hỗ trợ cho lĩnh vực bất động sản, và lo ngại về sự gián đoạn nguồn cung quặng từ các nước sản xuất hàng đầu thế giới.
Một yếu tố nữa cũng giúp làm phấn chấn tâm lý của các nhà đầu tư, đó là thông báo của Chính phủ Trung Quốc về việc hỗ trợ thị trường bất động sản, và tin Chính phủ Trung Quốc yêu cầu Tập đoàn bảo hiểm Ping An mua cổ phần kiểm soát của công ty bất động sản nặng nợ Country Garden.
Nhà phân tích Pei Hao của công ty môi giới FIS cho biết: “Dự kiến lĩnh vực bất động sản trong quý 4 sẽ không bị 'hạ cánh cứng' sau một số tín hiệu tích cực. Nhưng động lực này sẽ có thể không kéo dài lâu vì sự gián đoạn ở phía cung chỉ là tạm thời”.
Nhà cung cấp quặng sắt lớn thế giới, Vale thông tin đã xảy ra hỏa hoạn trên một đoàn tàu chở hàng ở bang Maranhao của Brazil, làm dấy lên lo ngại về rủi ro nguồn cung quặng sắt, mặc dù công ty khai thác này dự kiến sẽ không có tác động nào đến sản lượng hàng quý. Trước đó, các công nhân của công ty BHP (Úc) đã phê duyệt các kế hoạch hành động, có thể bao gồm cả việc tạm ngừng làm việc.
Ngân hàng Goldman Sachs mới đây cho biết thị trường quặng sắt sẽ đối mặt với tình trạng thiếu hụt trong thời gian còn lại của năm do tồn kho thấp và sản lượng giảm.
Trong một báo cáo gần đây, Goldman Sachs viết: “Thay vì phải đối mặt với tình trạng dư thừa trong năm nay, thị trường quặng sắt hiện đang rơi vào tình trạng thâm hụt rõ ràng”.
Các nhà phân tích lưu ý rằng mức độ chi tiêu tài chính gần đây của Bắc Kinh có thể là một dấu hiệu tích cực về tâm lý tăng trưởng trong nước, thường gắn liền với ngành xây dựng lành mạnh hơn, và do đó nhu cầu quặng sắt sẽ tăng lên.
Khoáng sản này chủ yếu được sử dụng để sản xuất thép, một vật liệu quan trọng trong các dự án xây dựng và kỹ thuật.
Vào cuối tháng 10/2023, Chính phủ Trung Quốc cho biết họ sẽ phát hành thêm trái phiếu chính phủ trị giá 1 nghìn tỷ nhân dân tệ (139 tỷ USD) để hỗ trợ các nỗ lực xây dựng lại các khu vực bị thiên tai và tăng cường khả năng cứu trợ thiên tai của đất nước.
Tuy nhiên, Goldman cũng thận trọng khi đưa ra quá nhiều dẫn chứng sự lạc quan về khả năng gia tăng nhu cầu thép từ lĩnh vực bất động sản đang gặp khó khăn của Trung Quốc. Cuộc khủng hoảng bất động sản ở Trung Quốc là một trong những trở ngại lớn nhất trong nỗ lực đạt được sự phục hồi kinh tế bền vững. Bên cạnh đó, Chính phủ có thể sẽ giám sát chặt chẽ hơn hoạt động sản xuất thép, và nhu cầu thép có thể sẽ giảm trong mùa Đông.
Nguồn cung quặng sắt suy giảm, lượng tồn trữ thấp
Một trong những nguyên nhân quan trọng dẫn đến thâm hụt nguồn cung bao gồm nguồn cung hơn từ các nhà sản xuất quặng sắt hàng đầu thế giới, Úc và Brazil, giảm sút.
Goldman đã hạ dự báo nguồn cung quặng sắt toàn cầu vào năm 2023 từ 1,557 tỷ tấn xuống còn 1,536 tỷ tấn. “Việc điều chỉnh giảm này phản ánh sự kém hiệu quả về nguồn cung ở cả Úc và Brazil trong quý 3”, báo cáo của Godman cho biết
“Đối với Brazil, các nhà phân tích cho rằng ngành khai thác quặng sắt của Brazil hoạt động kém hiệu quả là do băng chuyền S11D của Vale gặp sự cố và sản lượng ở Hệ thống phía Nam giảm.”, báo cáo của Goldman viết.
Vale sở hữu mỏ quặng sắt lớn nhất thế giới, Khu liên hợp khai thác Serra Norte. Chỉ vài tuần trước, gã khổng lồ khai thác mỏ Brazil đã báo cáo sản lượng quặng sắt trong quý 3 giảm gần 4% so với cùng kỳ năm ngoái do lỗi hệ thống băng tải.
Ngoài ra, Goldman còn quan sát thấy tồn kho quặng sắt thấp ở Trung Quốc, nhà sản xuất thép lớn thứ ba thế giới, cũng góp phần vào sự thiếu hụt nguồn cung.
“Có khả năng các nhà máy thép trên khắp Trung Quốc tích cực mua nguyên liệu trước Tết Nguyên đán, và lượng hàng tồn kho trong chuỗi cung ứng thấp. Dự đoán về giá quặng sắt trong thời gian tới nghiêng về khả năng tăng.”
Với việc Goldman đảo ngược dự đoán trước đây, từ cho rằng sẽ thặng dư chuyển sang dự đoán thiếu hụt, ngân hàng này đã nâng dự báo về giá quặng sắt thêm 20%.
Theo đó, Goldman hiện kỳ vọng giá quặng sắt loại 62% trung bình trong cả năm 2023 sẽ tăng từ 101 USD/tấn lên 117 USD. Về năm 2024, ngân hàng này cũng nâng dự báo về giá tăng thêm 22%, từ 90 USD/tấn dự báo trước đây lên 110 USD/tấn.