Theo báo cáo của Chính phủ gửi Quốc hội, tính từ đầu năm đến hết tháng 9/2020, cơ quan thuế đã thực hiện 52.211 cuộc thanh tra, kiểm tra, đạt 56,47% kế hoạch năm 2020, kiểm tra được 436.112 hồ sơ khai thuế tại cơ quan thuế.
Tổng số tiền kiến nghị xử lý qua thanh tra, kiểm tra là 42.135 tỷ đồng; tổng số thuế tăng thu qua thanh tra, kiểm tra là 13.991 tỷ đồng; giảm khấu trừ 1.304 tỷ đồng; giảm lỗ 26.840 tỷ đồng; tổng số tiền thuế nộp vào ngân sách là 7.117 tỷ đồng.
Cùng khoảng thời gian trên, cơ quan Hải quan đã tiến hành 164 cuộc thanh tra, kiểm tra (26 cuộc thanh tra chuyên ngành và 138 cuộc kiểm tra nội bộ); yêu cầu truy thu và xử phạt số tiền: 65,882 tỷ đồng. Trong đó số thuế truy thu: 50,019 tỷ đồng; xử phạt vi phạm hành chính: 15,863 tỷ đồng.
Đôn đốc thu nộp NSNN 90,718 tỷ đồng (bao gồm số lũy kế năm 2019). Thực hiện Kiểm tra sau thông quan 1.027 cuộc, trong đó có 315 cuộc tại trụ sở người khai hải quan, 712 cuộc tại trụ sở cơ quan Hải quan. Tổng số tiền ấn định thuế và xử phạt vị phạm hành chính là 886,16 tỷ đồng, đã thực thu và NSNN 840,29 tỷ đồng...
Gần 5 vạn tỷ đồng tiền thuế có nguy cơ bị mất trắng
Đáng nói, báo cáo của Chính phủ gửi Quốc hội cũng cho biết, tổng số tiền thuế nợ thời điểm cuối tháng 9/2020 là 106.548 tỷ đồng, tăng 9,8% so với cùng kỳ năm 2019; tăng 23,3% so với thời điểm 31/12/2019.
Trong đó, tiền nợ thuế có khả năng thu là 60.071 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 56,4%, tăng 8,8% so với cùng kỳ năm 2019; tăng 42,1% so với thời điểm ngày 31/12/2019.
Tiền thuế nợ không còn khả năng thu hồi (của người nộp thuế đã chết, mất tích, mất năng lực hành vi dân sự, liên quan đến trách nhiệm hình sự, đã tự giải thể, phá sản, chấm dứt hoạt động sản xuất kinh doanh, không còn hoạt động tại địa chỉ đăng ký kinh doanh) là 46.477 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 43,6%, tăng 11,1% so với cùng kỳ năm 2019, tăng 5,4% so với thời điểm 31/12/2019.
Trong khí đó, tổng số nợ thuế do cơ quan hải quan quản lý là: 5.739,62 tỷ đồng, tăng 2,90% so với số nợ tại thời điểm 31/12/2019 (tổng nợ là 5.577,87 tỷ đồng). Nhóm nợ khó có khả năng thu hồi chiếm phần lớn, là: 3.833 tỷ đồng, chiếm 67% tổng nợ của toàn ngành, nợ khó đòi còn 1.906,62 tỷ đồng.
Báo cáo của Chính phủ nhận định, số nợ thuế 9 tháng đầu năm 2020 tăng lên so với thời điểm cuối năm 2019 nguyên nhân chủ yếu là do ảnh hưởng của tình hình dịch bệnh Covid-19, thực hiện giãn cách xã hội, nhiều người nộp thuế gặp khó khăn trong sản xuất kinh doanh, phải tạm ngừng hoặc chấm dứt hoạt động sản xuất kinh doanh, dẫn đến chậm nộp tiền thuế vào ngân sách nhà nước.
Trước tình hình đó, Chính phủ đã ban hành Nghị định 41/2020/NĐ-CP về gia hạn thời hạn nộp thuế và tiền thuê đất, Nghị định 109/2020/NĐ-CP ngày 15/9/2020 về việc gia hạn thời hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ô tô sản xuất hoặc lắp ráp trong nước, đến nay, một số khoản tiền thuế, tiền thuê đất đã hết thời gian gia hạn nộp thuế nhưng người nộp thuế vẫn còn khó khăn, chưa nộp được tiền thuế đã được gia hạn vào ngân sách nhà nước.