Tàu đổ bộ trực thăng sở hữu năng lực của "hàng không mẫu hạm Mỹ"?
Trước các áp lực quân sự đang ngày càng gia tăng ở Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương, Hải quân Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc (PLAN) đang gấp rút hoàn thiện các tàu chiến mới và hiện đại để tăng cường năng lực tác chiến trên biển.
Cùng với tàu sân bay Type 003, 2 tàu đổ bộ trực thăng (LHD) thuộc lớp Type 075 đang trong giai đoạn thử nghiệm và chưa chính thức đưa vào trang bị.
Type 075 sở hữu đường băng tương đương với tàu đổ bộ tấn công lớp American của Hải quân Mỹ. Tuy nhiên chúng có thể mang theo máy bay trực thăng, máy bay không người lái (UAV) cánh quạt và các loại thủy phi cơ hạng nhẹ.
Tài liệu cho thấy hình dáng của tàu đổ bộ trực thăng Type 076.
Từ những thông tin được "rò rỉ" trên mạng Internet của Trung Quốc, có thể Type 076 chiếc cuối cùng trong loạt 3 chiếc LHD của PLAN được cho là một lớp tàu chiến hoàn toàn mới - với năng lực tác chiến mạnh hơn nhiều so với "người tiền nhiệm" Type 075.
Type 076 hứa hẹn mang lại một sự đột phá. Theo các tài liệu trên Internet của Trung Quốc, có thể là đây một nguyên mẫu cho thế hệ tàu sân bay mới của PLAN.
Nếu tài liệu này được xác thực, thì một loại máy bay phản lực nào đó do Trung Quốc sản xuất sẽ có khả năng được đưa vào trang bị trên Type 076.
Suy đoán này liên quan tới một công nghệ mới là Máy phóng điện từ (EMALS). "Công nghệ thế kỷ 21" này sẽ thay thế các máy phóng bằng hơi nước trước đây và trên thế giới chỉ có duy nhất một hệ thống tương tự đã được trang bị cho tàu sân bay USS Gerald R.Ford của Hải quân Mỹ.
Theo tài liệu nói trên của Trung Quốc, Type 076 cũng sẽ có EMALS. Sở hữu EMALS đem lại một lợi thế vô cùng quan trọng với PLAN, cho phép nó triển khai tiêm kích phản lực hoặc UAV cỡ lớn để hỗ trợ đường không cho các cuộc đổ bộ.
Tài liệu cho thấy hình dáng của Type 076.
Trung Quốc sẽ trang bị vũ khí gì cho lớp tàu đổ bộ trực thăng Type 076?
BA (Chuyên viên phân tích) Friedman, một nhà phân tích quân sự tập trung vào các hoạt động đổ bộ trong chiến tranh trên biển và là tác giả của cuốn "On Tactics: A Theory of Victory in Battle" bình luận:
"Việc triển khai máy bay phản lực lên LHD đem lại lợi thế, tuy nhiên sẽ phải có sự đánh đổi. Điều cần thiết là đường băng dài hơn và các loại tiêm kích SVTOL (cất cánh đường băng ngắn và hạ cánh thẳng đứng).
Tất nhiên, việc máy bay phản lực cất hạ cánh trên đường băng của tàu đổ bộ sẽ ảnh hưởng lớn tới chất lượng đường băng hơn là máy bay cánh quạt".
Nguyên mẫu UCAV GJ-11 và GJ-1 trong duyệt binh tại Bắc Kinh năm 2019.
Bình luận nói trên cho thấy về lý thuyết PLAN sở hữu EMALS không đồng nghĩa với việc đưa máy bay phản lực lên LHD theo cách mà Mỹ và Phương Tây đang làm với F-35B (biến thể SVTOL) vì họ chưa sở hữu các tiêm kích SVTOL còn J-11 thì quá lớn so với một LHD.
Nhưng Bắc Kinh có thể làm điều gì đó với Máy bay không người lái tấn công (UCAV) và GJ-11 Sharp Sword (Lợi Kiếm) được cho là khá phù hợp để trang bị trên LHD.
Trọng lượng rỗng của GJ-11 ước tính vào khoảng 6 tấn, ở mức thấp hơn đáng kể so với các tiêm kích hạm khác của Trung Quốc (J-15 là 17,5 tấn, J-20 là 19,4 tấn).
Một UCAV khác có hình dáng "cánh bay" tương tự là FL-2 (Phi Long 2), dự kiến sẽ được đưa vào trang bị vào năm 2021 hứa hẹn sẽ vẫn đủ nhẹ (trọng lượng rỗng khoảng 16 tấn) để hoạt động từ LHD Type 076.
Và chắc chắn những thứ như GJ-11 và FL-2 sẽ cần một máy phóng để vận hành trên một chiếc LHD.
Đồ họa LHD Type 076 với EMALS được cho là để phục vụ UCAV (Nguồn: H I Sutton).
Người Trung Quốc chớ vội mừng?
Các kế hoạch xây dựng lực lượng của PLAN đang được tiến hành với tốc độ đáng kinh ngạc, chúng ta đã thấy LHD Type 075, được xem là một bước "nhảy vọt" chưa đầy một năm trước, và nay chúng ta đã thấy các tài liệu chưa được xác thực về thế hệ tiếp theo.
Tuy nhiên, mặc dù các tài liệu cho chúng ta thấy ý tưởng về một tàu đổ bộ trực thăng mới của Trung Quốc ra sao, cho đến khi được xác thực, nó vẫn chỉ là "lời đồn trên mạng".
Hơn nữa, mặc dù sở hữu 2 tàu sân bay (Liêu Ninh và Sơn Đông) và 2 LHD Type 075, năng lực vận hành các cụm tác chiến tàu sân bay của PLAN vẫn còn là câu hỏi lớn.
Khi được hỏi về việc phát triển năng lực tác chiến của PLAN có thể nhanh tới mức nào, nhà phân tích Friedman tỏ ra khá thận trọng: "Hải quân Mỹ làm quen với các công nghệ tương tự trong bao lâu?
Họ (PLAN) chưa bao giờ thực hiện điều đó trước đây và có thể sẽ mất nhiều năm".
Tàu đổ bộ trực thăng (LHD) thứ hai thuộc lớp Type 075 được hạ thủy vào tháng 4/2020.