Iraq đã quyết định tạm ngừng sử dụng đồng nhân dân tệ Trung Quốc trong các giao dịch tài chính dưới chỉ thị từ Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), tờ Al Forat News trích lời một quan chức Iraq cho biết.
“Fed đã yêu cầu Iraq ngừng giao dịch bằng đồng nhân dân tệ, cáo buộc có những bất thường và một số vấn đề trong giao dịch”, Ủy viên Ban Tài chính Quốc hội Iraq Moeen Al-Kadhimi cho biết trong một tuyên bố báo chí vào tuần trước. “Nhiều quyết định của Ngân hàng Trung ương (NHTW) Iraq chịu sự chi phối của Fed”, ông nói thêm.
Ông Al-Kadhimi giải thích rằng doanh thu từ dầu mỏ của Iraq, với sản lượng lên tới 3,5 triệu thùng mỗi ngày, được gửi tại tài khoản của Fed. Các khoản tiền này không được chuyển đến Iraq bằng tiền mặt mà được quản lý thông qua các giao dịch chuyển khoản do NHTW Iraq thực hiện.
Để tiền được giải ngân cho các tổ chức được chỉ định của Iraq và các giao dịch thương mại liên quan, cần phải có sự chấp thuận của Fed trước.
Về tác động của việc dừng giao dịch bằng đồng nhân dân tệ Trung Quốc, ông Al-Kadhimi cho biết các nhà giao dịch và NHTW Iraq có nhiều lựa chọn thay thế và không chỉ phụ thuộc vào đồng đô la Mỹ. Do đó, việc tạm dừng này chỉ là tạm thời.
Al-Kadhimi cũng cho biết Ủy ban Tài chính Quốc hội Iraq sẽ thúc giục NHTW giải quyết vấn đề này và đa dạng hóa rổ tiền tệ để đưa ra nhiều lựa chọn hơn cho cả ngân hàng và các nhà giao dịch trong nước.
Iraq đã tăng cường tài sản tính bằng đồng nhân dân tệ thông qua Ngân hàng Phát triển Singapore để hỗ trợ cho hoạt động giao thương và nhập khẩu với Trung Quốc, ước tính đạt khoảng 12 tỷ USD mỗi năm.
Ngoài ra, Iraq cũng tăng cường tài sản bằng đồng dirham của UAE, đàm phán để tăng tài sản bằng đồng euro để giao dịch với EU và mở tài khoản bằng đồng rupee Ấn Độ cho một số ngân hàng Iraq.
Kể từ đầu năm 2023, NHTW Iraq đã thực hiện một số biện pháp nhằm ổn định đồng nội tệ và nền kinh tế nói chung, giảm bớt biến động giữa đồng dinar Iraq so với đồng đô la Mỹ. Cơ quan này cũng thiết lập quan hệ đối tác mới với các ngân hàng toàn cầu, bao gồm các ngân hàng ở Trung Quốc. Việc giao dịch trực tiếp bằng đồng nhân dân tệ này nhằm hợp lý hóa các giao dịch tài chính, giảm chi phí nhập khẩu và ngăn ngừa biến động tỷ giá hối đoái trong nước.
Bình luận về động thái của NHTW Iraq, chuyên gia kinh tế Diyaa Al-Mohsen nói với cơ quan thông tấn Shafaq rằng quyết định dừng giao dịch bằng đồng nhân dân tệ là một “bước đi sai lầm”. Ông cho rằng việc này sẽ có tác động tiêu cực đến thị trường trong nước vì nhu cầu về đồng đô la Mỹ sẽ tăng lên, dẫn đến tỷ giá hối đoái tăng và kéo theo đó là lạm phát tăng.
Chuyên gia kinh tế Ahmed Eid lập luận rằng chỉ thị của Mỹ áp lên Iraq mang tính chính trị nhiều hơn là kinh tế, cho thấy cuộc cạnh tranh tranh quyền lực giữa Mỹ và Trung Quốc tại Iraq. Ông Eid cho rằng sự sụt giảm hiện diện của Mỹ tại Iraq đã để lại một khoảng trống mà Iran và Trung Quốc nhanh chóng lấp đầy. Trung Quốc đã tận dụng điều này để gia tăng ảnh hưởng của mình tại Iraq. Năm 2023, kim ngạch thương mại giữa Trung Quốc và Iraq đạt xấp xỉ 50 tỷ USD, tăng 45% so với năm trước đó.
Là nhà sản xuất dầu lớn thứ hai của OPEC, Iraq có trữ lượng dầu hơn 145 tỷ thùng – đứng thứ 5 thế giới, và trữ lượng khí đốt tự nhiên vào khoảng 132.000 tỷ feet khối. Xuất khẩu dầu thô chiếm hơn 90% thu nhập của nền kinh tế này.
Tổng hợp