Người đại diện Chính sách Đối ngoại EU Josep Borrell kêu gọi chương trình nghị sự "lớn và tích cực" cho hợp tác Trung Quốc – EU chỉ một ngày trước khi ông và 27 Ngoại trưởng từ các nước thành viên EU có cuộc họp trực tuyến với Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo.
Cuộc họp dự kiến tập trung vào Trung Quốc và những "thông tin sai lệch", diễn ra một tuần trước Hội nghị thượng đỉnh Trung Quốc – EU đầu tiên dưới thời Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen và Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel. Hai quan chức cấp cao của EU sẽ gặp Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường để tập trung thảo luận về vấn đề tiếp cận thị trường.
EU và Trung Quốc không phải "đối thủ hệ thống"
Trong một bài đăng chính thức, ông Borrell khẳng định rằng EU sẽ giữ thái độ trung lập giữa mâu thuẫn Mỹ-Trung, đồng thời nói đường lối đối ngoại của EU tập trung vào đa phương và hợp tác.
"Căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc khiến cho áp lực các nước phải 'chọn phe' ngày càng tăng. EU chúng tôi chọn cách riêng, sẵn sàng đối mặt với những thách thức mà nó mang lại."
Ông cũng đưa ra dấu hiệu rõ ràng rằng EU đã chuẩn bị để giảm bớt thái độ coi Trung Quốc là một "đối thủ hệ thống".
"Mối quan hệ của chúng tôi với Trung Quốc không tránh khỏi những phức tạp,…, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng tôi đối đầu có hệ thống với Trung Quốc."
Trung Quốc cũng nhiều lần bác bỏ là "đối thủ hệ thống" của EU, cho rằng mối quan hệ EU-Trung Quốc là quan hệ đối tác.
Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị nói với Borrell trong cuộc họp tuần trước: "Hợp tác và đồng thuận nhiều hơn cạnh tranh và khác biệt, Trung Quốc và EU là đối tác lâu dài, toàn diện và chiến lược."
Ông Borrell cũng nhấn mạnh: "Chúng tôi đề cao sự hợp tác với Trung Quốc trong rất nhiều phương diện, từ việc chung tay đối phó đại dịch đến biến đổi khí hậu và kết nối bền vững."
Mặc dù việc EU thúc đẩy Trung Quốc mở cửa rộng hơn để chào đón đầu tư vẫn còn hạn chế, ông Borrell cho rằng đây là một lĩnh vực mà "những cuộc đàm phán hiệu quả sẽ dẫn tới kết quả có lợi cho cả hai bên."
"Tôi hi vọng chúng tôi có thể đi tới thống nhất càng nhanh càng tốt để chấm dứt tình trạng mở cửa bất đối xứng hiện nay," ông nói, đề cập đến những đàm phán đầu tư của EU và Trung Quốc mà cả hai bên đều hy vọng sẽ hoàn thành trong năm nay.
(Ảnh: Reuters)
Mỹ quan trọng nhưng EU cần đa phương
Mặc dù vẫn còn quan ngại với Trung Quốc, EU từ chối việc xây dựng mối quan hệ gần gũi hơn với Washington.
"Dù ai có đắc cử vào Nhà Trắng tháng 11 tới, không thể thay đổi thực tế là quan hệ Mỹ-Trung được thiết lập trên cơ sở cạnh tranh toàn cầu. Và cuộc đối đầu này sẽ xây dựng lại trật tự thế giới trong tương lai," ông Borrell viết trong bài.
Ông đồng ý rằng mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương vẫn vô cùng quan trọng với EU, tuy nhiên quan hệ có phần căng thẳng do Tổng thống Trump luôn "đề xuất những quyết định đơn phương mà EU không phải lúc nào cũng đồng ý."
"Đường lối của EU luôn là dựa trên mối quan hệ đa phương, hợp tác. Chúng tôi phải giữ vững quan điểm và dùng nó như kim chỉ nam cho các hành động của mình, để bảo vệ lợi ích của EU trước những áp lực từ bên ngoài," ông nói.
Nhưng điều này không dễ dàng, "27 đại diện quốc gia thành viên lại có những quan điểm khác nhau. Một số người muốn thúc đẩy sự hợp tác, số khác lại mong muốn thái độ trung lập."
Mời độc giả theo dõi chúng tôi trên MXH Lotus