Liên quan đến thông tin Liên minh châu Âu (EU) cảnh báo mì ăn liền Việt Nam chứa ethylene oxide (EO) vượt ngưỡng, Vụ Khoa học và Công nghệ (Bộ Công Thương) cho biết đã khẩn trương vào cuộc tiến hành kiểm tra, xác minh sau khi nhận được thông tin.
Qua rà soát sơ bộ, Vụ Khoa học và Công nghệ cho biết trong 3 trường hợp bị cảnh báo chỉ có 1 trường hợp được xác định có chỉ tiêu EO vượt ngưỡng quy định của EU.
Cụ thể, đối với sản phẩm bánh phở hiệu Nguyễn Gia được Malta xác định mối nguy là sản xuất từ gạo biến đổi gene, doanh nghiệp có trách nhiệm đáp ứng các quy định về các sản phẩm theo các tiêu chuẩn mà nước nhập khẩu đưa ra.
Trước đó, mì Hảo Hảo vị tôm chua cay (loại 77 g, lô hạn sử dụng đến 24-9-2022) sản xuất tại Việt Nam bị thu hồi ở Ireland - Ảnh minh hoạ
Đối với cảnh báo từ Ba Lan về sản phẩm mì ăn liền vị gà của Công ty cổ phần Kỹ nghệ thực phẩm Việt Nam, thông tin ban đầu, hồ sơ nhập khẩu của doanh nghiệp chưa đầy đủ nên bị trả lại.
Đối với cảnh báo của Đức về sản phẩm mì ăn liền hương vị gà, mì ăn liền hương vị cà ri của Công ty cổ phần thực phẩm Á Châu, hiện vẫn đang được xác minh, tuy nhiên có khả năng lô hàng này xuất khẩu từ năm 2021. Theo quy định của EU, thời điểm này các lô hàng chưa bị kiểm soát chỉ tiêu EO khi xuất khẩu.
Trước đó, theo Văn phòng SPS Việt Nam (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), cơ quan này nhận được cảnh báo của EU về một số sản phẩm mì ăn liền xuất khẩu của doanh nghiệp Việt Nam. Theo đó, Đức gửi cảnh báo mì ăn liền hương vị gà, cà ri của Công ty CP Thực phẩm Á Châu vì chứa chất cấm EO vượt ngưỡng quy định của EU; Malta gửi cảnh báo sản phẩm bánh phở hiệu Nguyễn Gia do xác định nguyên liệu sản xuất loại bánh phở này từ gạo biến đổi gen.
Liên quan đến vụ việc này, Vụ Khoa học và Công nghệ cho biết theo đề nghị từ phía EU, thời gian qua Bộ Công Thương đã triển khai nhiều hoạt động tăng cường kiểm soát trong chuỗi cung ứng thực phẩm như chủ động thiết lập hệ thống kiểm soát chỉ tiêu EO trong thực phẩm thông qua mạng lưới các cơ quan kỹ thuật, cơ sở kiểm nghiệm phục vụ quản lý nhà nước; hướng dẫn các doanh nghiệp trong ngành gia tăng các biện pháp kiểm soát an toàn thực phẩm trong sản xuất, tập trung vào hệ thống các nhà cung ứng nguyên liệu và lấy mẫu kiểm nghiệm chỉ tiêu EO theo quy định của EU.
Bên cạnh đó, Bộ Công Thương đã thành lập Tổ công tác kiểm tra các dây chuyền sản xuất và giám sát chủ động trên diện rộng với 3 nhóm sản phẩm mì ăn liền tại Việt Nam bao gồm: Nhóm sản phẩm tiêu thụ ở thị trường trong nước, nhóm sản phẩm nhập khẩu và nhóm sản phẩm xuất khẩu. Những lô hàng xuất sau ngày 17-2 đến nay được kiểm soát EO chưa có lô hàng nào bị trả lại
Bộ Công Thương tiếp tục khuyến cáo các doanh nghiệp, để tránh vi phạm các quy định của các thị trường dự kiến xuất khẩu sản phẩm, doanh nghiệp cần có sự chuẩn bị, tìm hiểu thị trường, đặc biệt là những vấn đề liên quan đến các biện pháp kỹ thuật của từng thị trường để đảm bảo tuân thủ đầy đủ trước khi tiến hành xuất khẩu hàng hóa.
Bộ Công Thương lưu ý kể từ ngày 17-2-2022, EU đã áp dụng yêu cầu về chứng thư đối với từng lô sản phẩm mì ăn liền nhập khẩu vào khu vực này. Do đó, doanh nghiệp nên lưu ý tới các yêu cầu về hồ sơ để đảm bảo đáp ứng quy định, tránh các trường hợp bị từ chối nhập khẩu liên quan tới thông tin hồ sơ.
Trong thời gian tới, cơ quan này sẽ tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp trong quá trình giải quyết các khó khăn vướng mắc đối với hoạt động xuất khẩu.
Thận trọng các đơn hàng “nhãn riêng”
Ngày 23-7, TS Ngô Xuân Nam, Phó Giám đốc Văn phòng Thông báo và Điểm hỏi đáp quốc gia về vệ sinh dịch tễ và kiểm dịch động thực vật Việt Nam (Văn phòng SPS Việt Nam, thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), thông tin đầu năm đến nay, hệ thống cảnh báo về an toàn thực phẩm và thức ăn chăn nuôi của EU đã phát đi 2.531 cảnh báo sản phẩm của các quốc gia vi phạm quy định.
Riêng Việt Nam có 50 cảnh báo liên quan nông sản, thực phẩm. Trong đó, 1 sản phẩm mì ăn liền bị cảnh báo vì mối nguy chứa chất ethylene oxide vượt ngưỡng quy định của EU. Đây là mì ăn liền hương vị cà ri của Công ty CP Thực phẩm Á Châu, bị cảnh báo tại thị trường Đức.
"Tôi chứng kiến nhiều trường hợp lô hàng, trong đó có sản phẩm mì ăn liền, bị cảnh báo là do đối tác đặt hàng sản xuất riêng (hàng nhãn riêng - PV). Nhưng khi hàng lô hàng bị cảnh báo thì nhà sản xuất bị thiệt hại, ảnh hưởng uy tín. Tôi nhấn mạnh, các quy định về SPS (các vấn đề liên quan vệ sinh an toàn thực phẩm, kiểm dịch động, thực vật – PV) là pháp lý bắt buộc doanh nghiệp phải tuân thủ bên cạnh các yêu cầu tiêu chuẩn, chất lượng, thương mại mà bên mua yêu cầu." – TS Ngô Xuân Nam nhấn mạnh.
Đối với chỉ tiêu ethylene oxide trong các sản phẩm thảo mộc, rau củ khô, hạt vừng (có trong gói gia vị của mì ăn liền), hiện EU quy định ngưỡng cho phép rất thấp, từ 0,01 mg/kg – 0,02mg/kg trong khi Mỹ, Canada cho phép ngưỡng tối đa lên đến 7 mg/kg. Do đó, các doanh nghiệp xuất khẩu sang EU phải hết sức chú ý, cần phải điều chỉnh công nghệ, kiểm soát nguyên liệu để phù hợp với yêu cầu thị trường.
Theo ông Nam, những quy định liên quan SPS được các thị trường cập nhật liên tục, doanh nghiệp cần theo dõi. Doanh nghiệp tránh trường hợp cứ sản xuất theo đơn đặt hàng cũ của đối tác có thể bị vi phạm phải cảnh báo.
"Do số lượng doanh nghiệp nhiều nên chúng tôi thường phổ biến quy định thông quan các đầu mối là các hiệp hội ngành hàng. Các doanh nghiệp nên tham gia hiệp hội ngành hàng vì buôn có bạn bán có phường vẫn tốt hơn. Ngoài ra, các doanh nghiệp có thể vào website Văn phòng SPS Việt Nam (http://www.spsvietnam.gov.vn) để cập nhật thông tin." – ông Nam lưu ý.
Trước đó, trao đổi với một số nhà sản xuất mì ăn liền có lô hàng bị cảnh báo tại EU với chỉ tiêu ethylene oxide, phóng viên cũng được nghe giãi bày về việc lô hàng được sản xuất theo nhãn riêng của nhà nhập khẩu. Các doanh nghiệp vẫn thường tin tưởng nhà nhập khẩu sẽ am hiểu thị trường tại chỗ nên tin tưởng "gia công".