Ngay sau thất bại của Barca trước Bayern Munich ở Champions League mùa giải trước, Eric Abidal đã quyết định một mình bắt xe trở về Barcelona từ Bồ Đào Nha. Một chặng đường dài, đủ để anh suy nghĩ và đưa ra nhiều quyết định.

Abidal ngay trước trận đấu đã phải tự cách ly sau khi anh có cuộc gặp với trung vệ Samuel Umtiti, người được xác định dương tính với virus Corona. Anh đã phải xem trận đấu từ khách sạn, trước khi quyết định thuê xe để trở về Barcelona, thay vì đi chuyên cơ hoặc dịch vụ taxi với tài xế riêng mà CLB cấp cho.

Trong suốt hơn 9 giờ đồng hồ di chuyển, Abidal đã ngẫm nghĩ rất nhiều về những gì đã xảy ra trong 2 năm giữ chức giám đốc thể thao của Barcelona. Từ quyết định tái ký hợp đồng với Ernesto Valverde cho dù chính bản thân anh trước đó đã từng khuyên cấp trên nên để vị HLV này ra đi, những động cơ chính trị ngăn cản anh thay thế Valverde bằng Mauricio Pochettino và mang Neymar trở lại Camp Nou, cho đến cơ hội giúp CLB giải quyết vấn đề nợ nần đã bị vuột mất.

Cuối tháng 02 năm 2020, phản ứng giận dữ của Lionel Messi đối với Abidal thông qua mạng xã hội Instagram vô tình đánh lạc hướng sự chú ý của dư luận trước những sai lầm và thất bại cứ lặp đi lặp lại từ ban lãnh đạo Josep Bartomeu.

Những lời từ chính miệng Joan Laporta – người giờ đây đã trở thành tân chủ tịch Barca – cứ quẩn quanh trong đầu Abidal trong suốt chuyến đi kéo dài 9 giờ đồng hồ kia. ‘Để coi họ có cho cậu quyền hành thật sự gì hay không’ là lời cảnh báo Abidal từng nhận được sau khi thông báo cho Laporta biết rằng anh sẽ nhận lời làm giám đốc thể thao của CLB vào năm 2018. Hóa ra, Laporta đã tiên đoán đúng.

Lúc trở về Barcelona, Abidal được Bartomeu đề nghị tiếp tục ở lại CLB. Bấy giờ, Bartomeu mới nhận ra rằng ông đã phớt lờ những cảnh báo và lời khuyên trong quá khứ của Abidal. Nhưng mọi chuyện đã quá muộn. Cựu hậu vệ 41 tuổi đã nộp đơn từ chức lên giám đốc điều hành Oscar Grau.

Trong cuộc trò chuyện với ký giả Matt Law của tờ Telegraph mới đây, Abidal đã kể về những áp lực khi chấp nhận trọng trách tham gia bộ máy điều hành tại một trong những CLB lớn nhất thế giới, cũng là CLB đang gánh khoản nợ hơn 1 tỷ euro và vừa nói lời chia tay đấu trường Champions League từ vòng 16 đội khi trở thành bại tướng của chính Pochettino ở PSG.

Những sự kiện diễn ra trong suốt 1 năm qua, cả trong lẫn ngoài sân cỏ với Barcelona, có thể đã khác đi rất nhiều nếu như Bartomeu – người mà hồi đầu tháng này bị tạm giam sau một cuộc điều tra của cảnh sách Catalunya về vấn đề tham nhũng – chịu lắng nghe Abidal.

“Tháng 12 năm 2018, sau khi tiến hành phân tích đầy đủ về Ernesto Valverde, ban huấn luyện của ông ấy cùng kết quả màn trình diễn của đội bóng, tôi kiến nghị ban lãnh đạo CLB nên tìm một người khác ngồi vào chiếc ghế nóng,” Abidal tiết lộ. “Tôi nói với ngài chủ tịch rằng ‘Tôi nghĩ ông phải quyết định ngay’. Và ông ấy trả lời tôi ‘Không được, không dễ chút nào’. Hơn nữa, ông ấy còn quyết định gia hạn hợp đồng với Valverde 2 tháng sau đó – một nước đi trái ngược hoàn toàn với những gì tôi từng đề xuất. Dĩ nhiên là tôi vẫn chấp nhận quyết định cuối cùng được đưa ra và tiếp tục ủng hộ hết mình ban huấn luyện, nhưng bạn phải hiểu cái cảm giác có phần kỳ cục mà tôi trải qua, bởi chính tôi là người đã đề nghị ngài chủ tịch thay thế ông ấy.”

Chưa đầy 12 tháng sau khi gia hạn hợp đồng với Valverde, Barca cuối cùng sa thải HLV này vào tháng 01 năm 2020. Nhưng Abidal một lần nữa nhận ra rằng, quá trình đưa ra quyết định bổ nhiệm người kế vị Valverde của ban lãnh đạo Bartomeu lại xuất phát từ động cơ chính trị.

Trả lời phỏng vấn hơn 1 giờ đồng hồ thông qua gọi điện video từ căn nhà của mình ở Barcelona, nơi anh đang sống cùng với vợ và 5 người con, Abidal đã nói: “Danh sách các ứng cử viên của tôi thời đó bao gồm Mauricio Pochettino, Quique Setien, Max Allegri và Xavi Hernandez. Đúng là Quique đã được chọn, nhưng ưu tiên số 1 của tôi bấy giờ lại là Pochettino.”

Khi Abidal được hỏi có bao giờ từng nói chuyện riêng với Pochettino – người từng thi đấu và dẫn dắt đội bóng kình địch cùng thành phố với Barca là Espanyol – anh đã trả lời: “Đương nhiên là có, nhưng không chỉ có mình tôi. Tôi từng thông báo với ban lãnh đạo Bartomeu rằng ‘Tôi phải mang về HLV xuất sắc nhất đang có trên thị trường chuyển nhượng. Tôi không quan tâm đến vấn đề chính trị chỉ vì Pochettino từng là người của Espanyol’. Với tôi, chuyện đó không phải chính trị. Tôi chỉ muốn làm điều tốt nhất cho CLB và Pochettino là một trong những HLV xuất sắc nhất của thế giới. Ông ấy từng vào đến chung kết Champions League với Tottenham là thành tích mà bạn phải nể phục, ông ấy có triết lý bóng đá đẹp, có phương pháp huấn luyện tốt và được các cầu thủ yêu mến. Tôi nghĩ Pochettino sẽ còn xuất sắc hơn nữa nếu như được đặt vào một dự án thật sự.”

Song, quá khứ Espanyol của Pochettino chưa phải là vấn đề duy nhất với ban lãnh đạo Bartomeu. Pochettino thời còn dẫn dắt Tottenham có nói đùa rằng ông thà về quê Argentina làm nông dân còn hơn là chấp nhận lời đề nghị “tới một vài CLB nào đó”. Phát biểu ấy khiến Bartomeu cảm thấy “nhột”.

“Tôi nhận ra khúc mắc chính trị thông qua những lần tranh luận với ban lãnh đạo. Một vài câu trả lời chỉ xoay quanh chuyện Espanyol chứ không hề đá động đến yếu tố chuyên môn,” vẫn lời từ Abidal. “Tôi nghĩ Pochettino đã nói những lời đó trong một cuộc phỏng vấn diễn ra nhiều năm về trước. Tôi không nghĩ ông ấy cố tình nói xấu Barca, mà có thể ám chỉ rằng mình sẽ trở về Argentina trước khi đến dẫn dắt Barca. Dù thế nào thì nhiều người trong ban lãnh đạo CLB cũng đã quá tự ái và họ tuyên bố ‘Không được, cậu ta không tôn trọng Barca’.”

“Hãy nhớ lại nhiều năm về trước, Jose Mourinho từng thốt lên rằng Barca luôn trong tim ông ấy, nhưng rồi ông ấy lại đi dẫn dắt Real Madrid. Những chuyện như vậy đâu có thiếu trong bóng đá và con người sẽ hành xử khác nhau tùy thuộc vào hoàn cảnh. Bạn đâu thể cứ trộn lẫn chính trị với các quyết định chuyên môn, nhưng Barca là một CLB đặc biệt, họ có một ban lãnh đạo gồm nhiều người và 9 người thì 10 ý.”

Chỉ 1 tháng sau khi Barca sa thải Valverde và thay thế bằng Setien, Messi công khai bày tỏ sự phẫn nộ đối với những phát biểu trong một cuộc phỏng vấn của Abidal. Trong cuộc phỏng vấn đó, cựu hậu vệ người Pháp nhấn mạnh rằng các cầu thủ sẽ cần phải thi đấu hết sức hơn.

Messi chỉ trích Abidal rằng anh nên chỉ ra đích danh cầu thủ nào thay vì nói chung chung. Từng là đồng đội với Messi dưới thời Pep Guardiola, Abidal vẫn giữ vững lập trường dù khẳng định siêu sao người Argentina không phải là người khiến anh phải ra đi.

“Tôi nghĩ mình vẫn đúng,” Abidal tuyên bố. “Theo quan điểm của tôi, các cầu thủ cần phải tập luyện nhiều hơn, cố gắng hơn. Thời Pep Guardiola, ông ấy luôn bắt các cầu thủ ‘Các cậu muốn là người giỏi nhất chứ gì? OK, thế thì phải tập cho ra dáng là người giỏi nhất. Chỉ cần nỗ lực hết sức hàng tuần, các cậu sẽ giành được mọi danh hiệu’. Và tôi đã nói lại y như thế, chứ tôi chưa bao giờ nói rằng chính các cầu thủ muốn Valverde bị sa thải.”

“Messi cũng đã nói chuyện riêng với tôi. Chúng tôi đã tranh cãi khá gay gắt với nhau, nhưng tôi chấp nhận chuyện đó. Hoàn toàn không thành vấn đề gì, vì bạn phải thẳng thắn và rõ ràng đâu ra đó. Tôi cảm thấy rất thoải mái sau khi nói chuyện với Messi vì cậu ấy là người duy nhất nói chuyện với tôi như thế, người duy nhất dám nói với tôi như vậy. Tôi tôn trọng những gì cậu ấy nói. Tôi cũng hiểu Messi là thủ quân của đội bóng và cậu ấy muốn bảo vệ các đồng đội. Nhưng tôi chưa bao giờ tuyên bố rằng Messi kêu tôi sa thải Valverde. Chưa bao giờ.”

“Cá nhân tôi không có vấn đề gì phải làm lành với Messi cả. Từ góc độ của tôi, mối quan hệ giữa tôi với cậu ấy vẫn không thay đổi. Còn từ góc độ của cậu ấy, tôi không biết. Nhưng riêng với tôi, chuyện đó qua rồi. Chúng tôi trao đổi với nhau qua nhiều tin nhắn và Messi hiểu ý tôi muốn gì. Tôi không muốn chuyện bé xé ra to và khiến cả CLB gặp vấn đề.”

Quyết định không lựa chọn Pochettino của ban lãnh đạo Bartomeu không phải lần đầu tiên Abidal phải đương đầu trước những cái tôi lớn, cùng yếu tố chính trị tiêu cực tại Barca.

Neymar cũng từng là chủ đề bàn bạc giữa Abidal với Bartomeu khi anh tìm cách thuyết phục Barca chiêu mộ trở lại ngôi sao người Brazil từ PSG vào mùa hè năm 2019. Đó cũng là thời điểm đội chủ sân Camp Nou thực hiện thương vụ Antoine Griezmann từ Atletico Madrid.

“10 ngày trước khi thị trường chuyển nhượng đóng cửa, tôi tới Paris để nói chuyện với Leonardo (giám đốc thể thao của PSG) và đi cùng với tôi còn có CEO của Barca. Chúng tôi thảo luận về trường hợp của Neymar,” Abidal cho hay. “Tôi nghĩ nếu như CEO đã cùng tôi tới PSG thì là bởi chúng tôi có khả năng chiêu mộ được Neymar. Nếu không chiêu mộ Griezmann từ trước, tôi tin chắc 100% chúng tôi đã có thể mang Neymar trở lại Barca. Khi ấy, đội bóng đang cần một tiền đạo cánh và Neymar thời còn ở Barca xuất sắc vô cùng. Vấn đề ở đây không phải cân đo đong đếm xem cầu thủ nào hay hơn, mà là chuyện đội bóng cần thiết phải bổ sung vị trí nào. Barca cần một tiền đạo cánh hẳn hoi. Nhưng ngài chủ tịch thì lại chọn Griezmann.”

“Một trong những tranh cãi nổ ra liên quan tới Neymar là vì cậu ấy đã từng kiện Barca ra tòa, cho nên ban lãnh đạo không thấy hài lòng. Họ nói cậu ấy sẽ cần phải rút lại đơn kiện nếu như muốn trở lại Camp Nou. Điều này thì lại không phải là vấn đề của tôi, vì tôi không ở Barca vào thời điểm xảy ra vụ việc đó. Ở góc độ của tôi, tôi đã có thể mang về Neymar, nhưng chuyện không thành.”

Cuộc khủng hoảng Covid-19 đã để lại những tác động khôn lường đến bóng đá nói chung và nền kinh tế - tài chính của Barcelona nói riêng. Khoản nợ khổng lồ mà CLB đang gánh sẽ khiến họ phải mất một quãng thời gian mới tìm lại được sức mạnh trên thị trường chuyển nhượng, nếu như muốn thực hiện được những thương vụ đắt đỏ như Griezmann hay Neymar trong quá khứ.

Abidal cũng từng hết sức đau đáu và cảnh báo ban lãnh đạo Bartomeu trước khoản lương khổng lồ mà CLB chi ra khi tiến hành gia hạn hợp đồng với những ngôi sao lớn trong đội hình, cho dù những cầu thủ này bấy giờ vẫn còn 2 hoặc 3 năm trong hợp đồng. Anh từng tìm cách cứu vãn nền tài chính của CLB mà vốn dĩ đã có dấu hiệu tệ đi cách đây 2 năm về trước.

“Tháng 3 năm 2019, tôi giới thiệu một công ty cho Barca,” Abidal giải thích. “Tôi không thể kể đích danh công ty đó là gì, nhưng tôi đã giới thiệu họ cho CEO và tổng giám đốc của Barca khi ấy là Pep Segura. Chúng tôi có hai lần gặp nhau ở Anh.”

“Công ty này sẵn sàng đầu tư một khoản tiền lớn vào Barca để giải quyết toàn bộ vấn đề của CLB lúc bấy giờ. Họ tiếp tục những cuộc liên lạc và trao đổi với CLB cho đến tháng 11 năm 2020, tức là hơn 1 năm đàm phán, nhưng cuối cùng không có động thái nào được thực hiện.”

“Tôi cho rằng trong quá khứ, hoàn cảnh tài chính của CLB hoàn toàn có thể được giải quyết. Tuy vậy, vấn đề không hề đơn giản, bởi khoản tiền đầu tư là con số rất lớn và Barca khi đó giữ kín mọi thông tin liên quan đến sổ sách của họ. Nếu một công ty muốn đầu tư, họ sẽ cần nắm mọi thông tin về CLB. Barca cần thời gian để cung cấp cho họ những thông tin cần thiết vì họ vẫn muốn giữ kín mọi thứ. Tôi có thể hiểu là họ cảm thấy xấu hổ một khi cho người khác – những người tầm cỡ - nhìn thấy thực trạng điều hành CLB kém cỏi của bản thân. Nhưng đây là những người có thể giúp CLB, thế tại sao không chịu cung cấp thông tin cho họ!? Song, ở Barca, ai nấy cũng đều muốn bảo vệ miếng cơm manh áo của chính mình. Nó giống như kiểu ‘Đừng vạch áo cho người xem lưng, đừng để họ thấy chúng ta đang làm việc dở tệ, nếu không chúng ta sẽ mất việc’.”

Năm 2013, sau quá trình hồi phục từ ca cấy ghép gan, Abidal từng đề xuất thi đấu không công cho đội bóng khi Barca quyết định không gia hạn hợp đồng với anh. Lúc nộp đơn từ chức giám đốc thể thao của CLB, Abidal cũng từ chối không nhận khoản lương một năm theo hợp đồng. Abidal luôn khẳng định, những quyết định của anh không xuất phát từ động cơ tiền bạc.

“Tôi sẽ không bao giờ thiếu tôn trọng với một ai đó, không bao giờ, nhưng họ cũng cần phải tôn trọng tôi nếu như đôi bên cùng làm việc với nhau,” Abidal nói. “Tôi từng nói với Oscar Grau ‘Vì nhiều lý do mà tốt hơn hết là tôi nên rời CLB. Tôi không muốn gì cả’. Tôi không nhận lại gì cả. Bản thân tôi có những nguyên tắc của riêng mình. Nếu tôi có làm, thì cứ trả lương, còn không, đừng trả. Không phải chuyện tiền nong. Tiền bạc với tôi chỉ là phụ.”

Giờ đây, sau 7 tháng nghỉ ngơi, Abidal đã sẵn sàng cho một thử thách mới, mà rất có thể sẽ dẫn anh tới nước Anh và Premier League. Abidal đặc biệt ấn tượng với Leicester City.

“Khi tôi bắt đầu học lấy bằng thạc sĩ vào năm 2015 ở UEFA và ở Trung tâm Kinh tế - Luật Thể thao ở Limoges của Pháp, tôi đã tự nhủ rằng tương lai mình phải trở thành một giám đốc thể thao,” Abidal tâm sự. “Và sau 2 năm làm việc ở Barca, tôi có thể khẳng định 100% rằng đấy là công việc tôi muốn tiếp tục theo đuổi.”

“Sẽ không có nhiều cơ hội như tại Barcelona đến với bạn. Nhưng nếu có một CLB với một dự án thật sự, chú trọng vào học viện đào tạo trẻ, tập trung vào mảng chuyên môn của đội một, có được sự cân bằng giữa nền tài chính và chất lượng thi đấu, cũng như một đội ngũ không có quá nhiều người tham gia ra quyết định, đó mới chính là môi trường mà tôi cảm thấy phù hợp với bản thân vì tôi sẽ chỉ phải làm việc với số ít người và tất cả đều chung hướng đồng lòng tiến đến mục tiêu đề ra. Triết lý của tôi là như vậy.”

“Khắp thế giới, Leicester City là một trong những CLB tôi thật sự ấn tượng. Tôi có nói chuyện với họ thời còn ở Barca và họ rất chú tâm vào mục tiêu đề ra, cũng như mọi cá nhân làm việc ở đó đều có vai trò và phận sự riêng. Bầu không khí làm việc hết sức tích cực và ai nấy cũng cảm thấy thoải mái để có thể đưa ra những quyết định đúng đắn nhất. Họ cũng không sợ phải thay đổi khi mang về những HLV khác nhau. Tôi thật sự bị ấn tượng trước cách làm của Leicester.”

“Tôi đã chú tâm cải thiện vốn tiếng Anh của mình và cả gia đình tôi đều giao tiếp tốt bằng tiếng Anh. Tôi nghĩ Premier League là giải đấu số 1 thế giới lúc này và tôi muốn được làm việc ở môi trường đó. Nhưng tiếng Pháp vẫn là ngôn ngữ mẹ đẻ của tôi và vốn tiếng Tây Ban Nha cũng như tiếng Catalan của tôi đều khá. Do đó, tôi luôn sẵn lòng trước những cơ hội.”

Vậy với Barcelona, tương lai của CLB sẽ như thế nào, sau khi Laporta đã trở lại làm chủ tịch và cả tương lai của Messi nữa?

Abidal là một hội viên (socio) của Barca và trong đợt bầu cử chủ tịch CLB vừa qua, anh đã bỏ phiếu cho Laporta. “Tôi nghĩ Laporta là một sự lựa chọn tốt cho Barca vì ông ấy hiểu rõ cơ chế của CLB, cũng như cách thức làm việc ở đây. Tôi không quan ngại trước tương lai Barca. Chỉ cần mở lòng với tất cả và mọi người sẽ trở lại. Chỉ cần có một dự án mới mẻ và những ý tưởng đúng đắn, CLB có thể khôi phục.”

Thời điểm Abidal rời nhiệm sở cũng là lúc Messi bày tỏ mong muốn ra đi trong mùa hè năm ngoái. Tương lai của ngôi sao người Argentina vẫn là một dấu hỏi lớn ở Camp Nou vào lúc này. Khi được hỏi liệu Barca có nên tìm cách giữ chân Messi hay chấp nhận để cầu thủ này ra đi, Abidal đã trả lời: “Tôi cho rằng nếu như chúng ta đang nói đến chất lượng màn trình diễn trên sân, thì Messi là số 1 lịch sử và cậu ấy đã gắn bó cả sự nghiệp với Barca rồi. Vậy nên, Barca nên tiếp tục giữ Messi ở lại vì cậu ấy vẫn là hạt nhân quan trọng nhất.”

“Tuy nhiên, quyết định cuối cùng vẫn nằm ở Messi và quyết định ấy sẽ còn tùy thuộc vào phần còn lại của đội hình, vào dự án mới, cũng như những ý tưởng mới từ tân ban lãnh đạo và ban huấn luyện. Giả sử mọi thứ đều OK, Messi sẽ cảm thấy thoải mái khi ở lại. Xét ở góc độ marketing, Messi mang đến cho một CLB rất nhiều giá trị, vậy nên cậu ấy là một khối tài sản cực kỳ quý giá. Nhưng như tôi đã nói, quyết định vẫn nằm ở cậu ấy, lại càng không dễ để quyết định khi bạn đã gắn bó quá nhiều năm với một CLB. Đôi khi, bạn sẽ muốn khám phá những chân trời mới. Đến đây, ta lại đặt tiếp câu hỏi: Liệu có nơi nào tốt hơn Barcelona dành cho Messi không? Câu này thì tôi chịu.”

Chuyện Barca hay Messi dù có như thế nào thì với Abidal, đó cũng đã là một trang cũ trong hành trình của anh. Giờ đây, anh hướng đến những điều mới mẻ bằng một cái đầu tỉnh táo và một lương tâm không day dứt.

(Dịch từ Telegraph)