Vào tháng 4/2023, chị B.S (37 tuổi, người Campuchia) được chẩn đoán có u xơ tử cung. Kích thước khối u rất to, cao trên rốn, ước lượng khoảng trên 2kg.
Chị được chỉ định mổ cắt tử cung và lấy khối u càng sớm càng tốt để ngăn ngừa biến chứng do u xơ tử cung to gây ra. Tuy vậy, chị S đã không điều trị. 3 tháng sau chị S được đưa vào bệnh viện FV cấp cứu với cơn đau bụng dữ dội.
Kết quả khám khiến các bác sĩ bất ngờ vì lúc này chị S đã mang thai được khoảng 8 tuần. Tình trạng đau đớn của chị S là biến chứng do u xơ tử cung gây ra. Đánh giá tình trạng có thể gây nguy hiểm cho bệnh nhân nên bác sĩ đã buộc phải chỉ định ngưng thai kỳ. Sau khi đình chỉ thai, bác sĩ cũng khuyên bệnh nhân chuẩn bị sức khỏe để có thể thực hiện phẫu thuật điều trị u xơ tử cung càng sớm càng tốt. Tuy nhiên, chị S sau đó đã không quay lại khám để phẫu thuật.
ThS.BS Võ Triệu Đạt - Trưởng khoa Sản phụ khoa, Bệnh viện FV cho biết, gần 1 năm sau, vào tháng 4/2024, chị S quay lại khám, bác sĩ sửng sốt vì bệnh nhân mang thai lần 2. Trong khi đó, khối u vẫn không ngừng phát triển to ra. May mắn là thai kỳ lần này diễn tiến ổn định, bệnh nhân không đau bụng, nôn ói hay chảy máu.
ThS.BS Võ Triệu Đạt – Trưởng khoa Sản phụ khoa, Bệnh viện FV.
Bác sĩ Đạt phân tích cho bệnh nhân về những nguy cơ và biến chứng khó lường khi mang thai với khối u xơ tử cung lớn. Một tử cung vừa chứa em bé, vừa chứa khối u đang không ngừng phát triển có thể gây chèn ép cơ quan xung quanh, có thể đe dọa tính mạng thai nhi và thai phụ bất kỳ lúc nào.
Sau khi nghe bác sĩ tư vấn, chị S vẫn mong muốn giữ thai và chấp nhận những rủi ro có thể xảy đến với mình. Bác sĩ Đạt và ê-kíp quyết định sẽ lên kế hoạch để đồng hành với bệnh nhân trong toàn bộ thai kỳ đặc biệt này.
150 phút mổ bắt con với sự tham gia của 5 bác sĩ
Trong suốt thai kỳ, chị S được theo dõi sức khỏe sát sao, tư vấn một chế độ dinh dưỡng phù hợp để bảo đảm thai nhi được phát triển ổn định.
Thai càng lớn, khối u cũng to lên khiến thai phụ ăn uống kém, bị mất ngủ, sức khỏe suy kiệt. Dù mang thai nhưng chị S chỉ nặng hơn 40kg.
Trước tình hình cơ thể thai phụ quá suy kiệt, hầu như không thể ăn uống được, nếu tiếp tục kéo dài thai kỳ sẽ có nguy cơ ảnh hưởng xấu tới sức khỏe và tính mạng của người bệnh nên các bác sĩ đã lên kế hoạch khi thai nhi đủ 36 tuần tuổi sẽ phẫu thuật đưa em bé ra ngoài, đồng thời cắt bỏ khối u.
“Trên cương vị là bác sĩ sản khoa, đồng thời là bác sĩ điều trị u xơ tử cung, tôi đã rất hồi hộp và lo lắng”, bác sĩ Đạt cho biết.
Mang thai tới tuần 36, chị S được phẫu thuật bắt con và cắt khối u. Đây là một ca đại phẫu khó. Ê-kíp đã huy động 7 nhân viên, trong đó có 5 bác sĩ và 2 nhân viên dụng cụ để thực hiện phẫu thuật. Tiên lượng ca đại phẫu có thể khiến bệnh nhân bị mất nhiều máu, gặp nhiều nhiều rủi ro khó lường nên khâu chuẩn bị được các bác sĩ tiến hành rất kỹ lưỡng.
Khoảnh khắc ê-kíp bác sĩ FV mổ đưa em bé ra khỏi bụng mẹ thành công. (Ảnh: FV)
Do tử cung của bệnh nhân đã bị xơ hóa và thành tử cung dày lên tới 10cm, bác sĩ buộc phải rạch tử cung theo hình chữ T mới tiếp cận và đưa được em bé ra ngoài.
Sau 150 phút căng thẳng, em bé chào đời khỏe mạnh, nặng 2,4kg. Ê-kíp phẫu thuật tiếp tục tiến hành cắt bán phần tử cung để loại bỏ khối u, đồng thời bảo tồn cổ tử cung cho bệnh nhân. Khối u được lấy ra nặng 8kg.
Theo bác sĩ Đạt, đây là ca bệnh khá hy hữu, em bé nằm trọn trong khối u xơ to. 3 ngày sau phẫu thuật, chị S đã có thể đi lại và được xuất viện sau đó 9 ngày.
Nguy cơ khi mang thai với khối u xơ tử cung
Theo ThS.BS Võ Triệu Đạt, trường hợp phụ nữ mang thai đồng thời bị u xơ tử cung trong thực tế khá phổ biến. Một số trường hợp phải ngưng thai kỳ vì những biến chứng của u xơ. Tuy vậy, đa số thai kỳ đều diễn tiến tương đối thuận lợi và an toàn.
Một số trường hợp khối u xơ tử cung nằm ngay đường ra của em bé thì khi sinh, thai phụ bắt buộc phải thực hiện mổ lấy thai.
"Tuy nhiên cũng có một số trường hợp gặp phải biến chứng không mong muốn của u xơ tử cung như khối u phát triển to, nhanh chóng gây chèn ép thai nhi hoặc u xơ tử cung bị hoại tử khiến thai phụ bị đau bụng dữ dội, có thể buộc thai phụ phải ngưng thai kỳ", bác sĩ Đạt nói.