Sau khi cấm nhà đầu tư Trung Quốc xây dựng một nhà máy nước đóng chai bên bờ hồ Baikal cách đây không lâu, Điện Kremlin đã đề xuất hạn chế khách du lịch đến hồ Baikal.
Song song với quan hệ Trung-Nga ngày càng khởi sắc, nhiều khách du lịch Trung Quốc đã đi du lịch hồ Baikal. Tuy nhiên, người dân Nga luôn cảnh giác, thậm chí không hài lòng đối với du khách Trung Quốc vì những du khách này coi "Baikal là một phần của lịch sử và văn hóa Trung Quốc".
Khách du lịch tăng, lượng nước thải xả vào hồ ngày càng nhiều
Tại Hội nghị Tài nguyên nước toàn liên bang Nga, Đại diện đặc biệt của Tổng thống về vấn đề bảo vệ môi trường sinh thái và giao thông vận tải Sergei Ivanov hôm 25/6 cho biết, các biện pháp để hạn chế du lịch đến hồ Baikal sẽ được thực hiện dù sớm hay muộn.
Theo ông này, việc đóng cửa nhà máy sản xuất giấy bên hồ giúp Baikal hiện không còn bị đe dọa bởi ô nhiễm công nghiệp lớn. Tuy nhiên nơi đây hiện đang phải gánh chịu sự ô nhiễm nghiêm trọng đến từ rác thải sinh hoạt. Khi ngày càng có nhiều khách du lịch ghé thăm hồ Baikal, các khách sạn nhỏ bên hồ cũng được xây dựng và mọc lên như nấm.
Trong khi, những khách sạn này đều không có thiết bị lọc nước thải và tất cả nước thải sinh hoạt đều được thải ra hồ mà không cần xử lý.
Du khách Trung Quốc bị chỉ trích vì gây ô nhiễm hồ Baikal.
Theo ông Ivanov, rác thải của khách du lịch chất thành hàng tấn trên bờ hồ. Các tình nguyện viên phải dọn dẹp hết năm này qua năm khác nhưng điều này đã biến thành một công việc lao động nặng nhọc và vô ích.
Do ảnh hưởng từ các cuộc đối đầu với phương Tây, số lượng khách du lịch Trung Quốc đến Nga hàng năm đã tăng đáng kể và hồ Baikal là điểm dừng chân quan trọng đối với nhiều người Trung Quốc khi đến Nga.
Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch Vùng Irkutsk bên bờ hồ Baikal nói, việc giảm ngưỡng miễn thị thực cho các tour du lịch theo nhóm giữa Nga và Trung Quốc cũng thúc đẩy dòng khách du lịch Trung Quốc đổ vào Nga nhiều hơn.
Theo quan chức này, trong 5 năm qua, số lượng khách du lịch nước ngoài đến Irkutsk đã tăng 30% và đại đa số là người Trung Quốc.
Không hài lòng vì quan niệm của người Trung Quốc
Việc ngày càng có nhiều người Trung Quốc xuất hiện ở hồ Baikal cũng khơi dậy sự cảnh giác của xã hội Nga. Trên các mạng xã hội và phương tiện truyền thông của Nga, đã có rất nhiều bài viết trong một hoặc hai năm qua chỉ trích những khách du lịch Trung Quốc coi hồ Baikal là "một phần của lịch sử và văn hóa Trung Quốc".
Nhiều tờ báo cũng cho biết, một lượng lớn vốn đầu tư của Trung Quốc đã được sử dụng để mua đất bên bờ hồ Baikal bằng nhiều danh nghĩa khác nhau, sau đó những mảnh đất này sẽ được sử dụng để xây dựng nhiều khách sạn nhằm phục vụ khách du lịch Trung Quốc.
Nhưng Nga, đặc biệt là người dân địa phương, rất khó hưởng lợi từ các hoạt động kinh tế của Trung Quốc tại hồ Baikal. Đồng thời, mối lo ngại Bắc Kinh sẽ kiểm soát hồ Baikal đã ảnh hưởng đến một số dự án đầu tư của Trung Quốc.
Mới đây, nhiều cuộc biểu tình quy mô lớn diễn ra trên khắp nước Nga phản đối dự án chính của nhà máy nước đóng chai được xây dựng bên bờ hồ Baikal, do Trung Quốc đầu tư đã hoàn thành vào đầu năm nay. Các nhà phê bình cáo buộc việc chính quyền Bắc Kinh tiến hành đầu tư vào dự án này đã phá vỡ hệ sinh thái địa phương.
Trên mạng xã hội, thậm chí nhiều cư dân mạng còn lo lắng rằng Trung Quốc sẽ "uống cạn" nước hồ Baikal. Tòa án Nga sau đó đã ra lệnh ngừng hoạt động đối với dự án này. Tuy nhiên, trong khi Trung Quốc bị cấm đầu tư xây dựng nhà máy nước đóng chai, một số nhà máy nước đóng chai khác ở phía Baikal không liên quan đến Trung Quốc vẫn hoạt động như bình thường.
Truyền thông Nga cho rằng, những sự kiện xung quanh Trung Quốc và hồ Baikal cho thấy, Bắc Kinh có khả năng thay thế các nhóm du khách nước ngoài khác trở thành mục tiêu chính cho sự bài ngoại của Nga.
Một số ý kiến cho rằng, vấn đề ô nhiễm hồ Baikal không nên "đổ hết" lên khách du lịch Trung Quốc bởi có đến 90% các khu định cư bên hồ không có công trình xử lý nước thảivà nước thải được xả thẳng vào hồ, do đó đây là nguồn gây ô nhiễm lớn hơn nhiều so với khách du lịch.
Đồng thời, ngoài khách du lịch nước ngoài, cư dân của một số khu vực ở Irkutsk cũng thường lái xe đi cắm trại bên bờ hồ Baikal và họ cũng tạo ra rất nhiều rác thải sinh hoạt.