JB Straubel, một trong những người đồng sáng lập Tesla, đang lái xe qua nhiều mẫu đất sa mạc bên ngoài Reno, nơi chứa đầy những chồng pin xe điện cũ mà anh dự định tái chế.
Nhưng đứng ở đó và nhìn về phía trân chời, đang có một cơn bão chuẩn bị kéo đến – theo cả nghĩa đen và nghĩa bóng. Không rõ ngành công nghiệp xe điện sẽ đi về đâu khi doanh số bán xe điện không còn khiến các nhà đầu tư phấn khích như trước nữa, và Tổng thống đắc cử Donald Trump thì đã chỉ trích các ưu đãi nhằm thúc đẩy doanh số bán xe điện.
Mặc dù vậy, Straubel vẫn tràn đầy lạc quan về thị trường xe điện mà anh đã góp phần tạo ra cũng như kế hoạch của anh nhằm tiếp tục làm đảo lộn một ngành công nghiệp khác: Khai thác mỏ.
Có được sự lạc quan này một phần là bởi Straubel vốn đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra Tesla. Anh rời khỏi vị trí giám đốc công nghệ (CTO) Tesla vào năm 2019 để điều hành Redwood Materials, và hiện anh đang là thành viên hội đồng quản trị của công ty tiên phong về xe điện.
Straubel cho biết Redwood đang trên đà tạo ra doanh thu khoảng 200 triệu USD trong năm nay, đây là lần đầu tiên Redwood công khai tiết lộ những con số như vậy.
Thay vì phụ thuộc vào các hoạt động khai thác tốn kém và lộn xộn để lấy các khoáng chất quan trọng dùng trong pin lithium-ion, Redwood của Straubel hướng đến mục tiêu chiết xuất các nguyên tố đó từ pin đã qua sử dụng. Hay nói cách khác, anh đang cố gắng khai thác thứ mà một số người coi là rác thải để cung cấp năng lượng cho tương lai của xe điện.
Chuyến tham quan hoạt động của Redwood tại vùng sa mạc khởi đầu bằng cách đi qua hàng loạt hộp và thùng chứa đầy pin được lấy từ ô tô và đồ dùng mà Redwood sẽ phân hủy thông qua một quá trình hóa học. Năm nay, Straubel đã thu thập đủ lithium và niken từ pin tái chế để cung cấp 20 gigawatt giờ pin lithium-ion, tương đương với 250.000 xe điện.
Straubel chia sẻ trong chương trình podcast “Bold Names” rằng: “Có vẻ như chúng tôi đang phát minh ra thế hệ nhà máy lọc dầu tiếp theo”.
Thật sự Straubel đang rất lạc quan.
Những người khác trong ngành công nghiệp ô tô thì không như vậy. Họ đang lo lắng. Tỷ lệ bán xe điện ở Mỹ mặc dù vẫn đang tăng nhưng đã không còn nóng như trước, làm gián đoạn dự báo của một số nhà sản xuất ô tô về mức độ mạnh mẽ của thị trường trong vài năm tới.
Ngoài ra, ông Trump còn nói về việc đảo ngược các ưu đãi của chính quyền ông Biden dành cho ngành công nghiệp xe điện được nêu trong Đạo luật Giảm lạm phát năm 2022. Nhiều người trong ngành công nghiệp ô tô dự đoán ông Trump sẽ cắt giảm khoản tín dụng thuế 7.500 USD khi mua xe điện, cản trở việc bán những loại xe vẫn còn quá đắt đối với một số người mua, mặc dù việc bãi bỏ IRA sẽ cần đến đạo luật của Quốc hội.
Rủi ro đối với Straubel là lợi nhuận nhanh chóng mà công ty khởi nghiệp của anh đang đạt được có thể bị đình trệ hoặc ngành khai thác mỏ vẫn là nguồn cung cấp vật liệu pin được ưa chuộng.
Tuy nhiên, Straubel cho biết anh đang xây dựng doanh nghiệp của mình dựa trên niềm tin rằng ngành công nghiệp ô tô sẽ điện khí hóa và sẽ có nhu cầu lớn đối với các thành phần chính, nhiều thành phần trong số đó hiện chủ yếu đến từ Châu Á. Và, anh nói, anh thấy một cách để một số bộ phận của IRA tồn tại trong nhiệm kỳ tổng thống Trump 2.0 tập trung vào việc xây dựng chuỗi cung ứng của Mỹ để ít phụ thuộc vào các nguồn nước ngoài và tạo ra việc làm.
Trong khi IRA đã giúp thúc đẩy đầu tư vào nhà máy pin, thì một phần của chuỗi cung ứng, bao gồm cả nơi Redwood hoạt động, cung cấp nguyên liệu cho các nhà máy đó lại không theo kịp.
Điều đó có nghĩa là vật liệu Straubel tái chế sẽ được gửi đến các nhà cung cấp pin ở nước ngoài.
“Thật không may, rất nhiều vật liệu này cuối cùng lại được xuất khẩu”, anh nói.
Anh hình dung cực âm - một bộ phận quan trọng của pin được sản xuất trên đất Mỹ và là tài sản của ông. Đây là viễn cảnh liên quan đến đầu tư và việc làm, điều hấp dẫn ông Trump trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông.
Hiện Redwood đang xây dựng nhà máy rộng 325.000 foot vuông sẽ sản xuất cực âm. Đây là một trong năm nhà máy được quy hoạch tại địa điểm này.
Tòa nhà đầu tiên đặt mục tiêu bắt đầu sản xuất vật liệu vào năm 2026 và sản xuất đủ vật liệu cho khoảng 250.000 xe, chủ yếu cho các khách hàng như Toyota Motor và Panasonic.
Công ty đã đầu tư 850 triệu USD vào cơ sở Sparks và đang trên đà đạt được cam kết đầu tư 1 tỷ USD vào năm 2032 theo một phần của gói khuyến khích với tiểu bang Nevada.
Tổng cộng, Redwood đã công bố kế hoạch đầu tư hàng tỷ USD vào 300 mẫu Anh này.
Straubel và những người khác cho rằng mục đích ban đầu của IRA là hỗ trợ khuyến khích phát triển sản xuất catốt tại Mỹ.
Thượng nghị sĩ Joe Manchin, tác giả của IRA, đã chỉ trích việc Bộ Tài chính thực hiện khoản tín dụng thuế 7.500 USD cho việc mua xe điện, cho rằng khoản tín dụng này đã bị làm loãng đi với cách giải thích lỏng lẻo hơn, làm suy yếu nỗ lực tìm nguồn cung ứng và xử lý vật liệu pin trong nước.
Khi Bộ Tài chính thực hiện IRA, bộ này đặt mục tiêu đảm bảo rằng nó thúc đẩy cả nguồn cung thông qua sản xuất và nhu cầu tại địa phương, hoặc doanh số bán thực tế của xe điện với tín dụng thuế. Nói cách khác, tại sao các nhà cung cấp xe điện lại xây dựng nhà máy nếu xe điện không bán được?
Một số nhà sản xuất ô tô phàn nàn rằng các yêu cầu này quá nghiêm ngặt.
Straubel cho biết, dưới thời ông Trump, anh hình dung chính quyền mới có thể quay lại mục đích ban đầu, thắt chặt mối liên hệ giữa các khoản tín dụng thuế dành cho người tiêu dùng và việc bản địa hóa chuỗi cung ứng cho các nhà máy sản xuất pin mới đang được xây dựng tại Mỹ.
Đổi lại, Straubel cho biết, ít xe hơi hơn sẽ đủ điều kiện ban đầu cho các ưu đãi đó trong khi chuỗi cung ứng được xây dựng. Sự thay đổi đó dường như đáp ứng mục tiêu cắt giảm chi tiêu của ôngTrump.
Trên thực tế, Straubel không phải là người duy nhất lạc quan về ngành công nghiệp xe điện dưới thời ông Trump.
Simon Moores, giám đốc điều hành của Benchmark Mineral Intelligence cho biết tại hội nghị thường niên của công ty nghiên cứu này vài ngày sau cuộc bầu cử: "Dù Tổng thống đắc cử Trump có thích hay không thì ông ấy vẫn sẽ lãnh đạo cơn sốt pin lớn của Mỹ".
Theo tính toán của Moores, 92% khoản đầu tư của IRA đang chảy vào các tiểu bang đỏ, nơi có 88% trong số 40 nhà máy sản xuất pin khổng lồ dự kiến sẽ mở cửa vào năm 2030.
Tại công trường xây dựng nhà máy catốt, một tòa nhà tương đương với chín tầng đang mọc lên trên một ngọn đồi nhìn ra cánh đồng pin. Sàn nhà đã được đổ và tường đang bắt đầu được dựng lên.
Mặc dù cơn gió lạnh trái mùa đang thổi qua và bầu trời phía Tây trông có vẻ đáng sợ, Straubel vẫn tiếp tục thể hiện khía cạnh tươi sáng của mình khi nói về tiến độ xây dựng: "Chúng tôi đang tiến triển khá nhanh”.
Theo: WSJ
