Hôm thứ Sáu tuần trước, tỷ giá Nhân dân tệ so với USD đạt mức 6,69 Nhân dân tệ đổi 1 USD, cao nhất kể từ tháng 4/2019. Trước đó, trong quý 3, Nhân dân tệ tăng khoảng 4% so với đồng bạc xanh.
Đà tăng của Nhân dân tệ thực sự ấn tượng nếu so với đồng Franc Thụy Sỹ hay Yên Nhật, những đồng tiền vốn được xem là "vịnh tránh bão" truyền thống trong bối cảnh thị trường tài chính toàn cầu có nhiều biến động như trong năm nay. Đây cũng là một chuyển biến lớn xét đến cú phá giá Nhân dân tệ gây chấn động cách đây 5 năm và những đợt giảm mạnh của đồng tiền này trong thương chiến Mỹ-Trung.
Theo giới phân tích, có ba yếu tố dẫn tới đợt tăng giá nay của Nhân dân tệ: thành công của Trung Quốc trong chống đại dịch Covid-19 và sự phục hồi kinh tế nhanh chóng của nước này; chênh lệch lãi suất gia tăng giữa Trung Quốc và các nên kinh tế phát triển; và dự báo cho rằng ứng cử viên Joe Biden của Đảng Dân chủ sẽ thắng đương kim Tổng thống Donald Trump trong cuộc bầu cử Thống Mỹ vào đầu tháng 11 tới.
NIỀM TIN VÀO KINH TẾ TRUNG QUỐC
Hãng tin Bloomberg nhận định, việc Trung Quốc kiểm soát tốt đại dịch và hạn chế ảnh hưởng của đại dịch đối với nền kinh tế không chỉ nhận được sự khen ngợi của cộng đồng quốc tế mà còn thu hút lượng vốn đầu tư lớn chảy vào. Trên cơ sở đó, giới đầu tư tin rằng đồng Nhân dân tệ có thể trở thành một "hầm trú ẩn" mới mỗi khi tâm lý lo ngại rủi ro gia tăng.
Dĩ nhiên, Trung Quốc vẫn đang áp dụng các biện pháp chặt chẽ để kiểm soát tỷ giá đồng nội tệ so với một rổ tiền tệ và kiểm soát dòng vốn chảy qua biên giới - điều được xem là "cấm kỵ" đối với nhiều quỹ đầu tư quốc tế - nhưng phải nói rằng các biện pháp đó có tác dụng giữ cho Nhân dân tệ có một mức độ ổn định nhất định khi các đồng tiền chuyển đổi tự do khác gia tăng biến động.
Diễn biến tỷ giá USD/Nhân dân tệ - Nguồn: Bloomberg.
Tỷ giá Nhân dân tệ trên thị trường ngoài Trung Quốc đại lục "có mức độ biến động ít hơn trong giai đoạn này, và thanh khoản của Nhân dân tệ vẫn khá tốt so với nhiều đồng tiền khác", ông Brad Bechtel, trưởng bộ phận ngoại hối toàn cầu thuộc Jefferies, nói với Bloomberg. Ông Bechtel cũng nhấn mạnh rằng "Trung Quốc đã có nhiều nỗ lực cải thiện thị trường vốn và gia tăng khả năng tiếp cận của nhà đầu tư nước ngoài đối với thị trường vốn. Việc này sẽ tiếp tục cải thiện thanh khoản và thu hút các dòng vốn chảy vào".
Trung Quốc được dự báo là nền kinh tế lớn duy nhất của thế giới tăng trưởng trong năm nay, trong bối cảnh đại dịch khiến sản lượng kinh tế toàn cầu sụt giảm. Trong dự báo mới nhất công bố ngày 13/10, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) dự báo kinh tế Trung Quốc tăng 1,9% trong 2020, so với mức dự báo giảm 4,3% dành cho kinh tế Mỹ.
CHÊNH LỆCH LÃI SUẤT
Nền kinh tế phục hồi tốt nền Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBoC) không phải mạnh tay nới lỏng chính sách như các ngân hàng trung ương lớn khác, trong đó có Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed).
Từ tháng 5 đến nay, PBoC không có đợt cắt giảm lãi suất chủ chốt nào. Trong khi đó, Fed dự tính sẽ giữ lãi suất ở mức gần 0 cho tới hết năm 2023 để hỗ trợ tăng trưởng và việc làm. Vì thế, khoảng cách lợi suất giữa các tài sản Trung Quốc và tài sản từ các nền kinh tế lớn khác, trong đó có trái phiếu chính phủ, ngày càng tăng. Các nhà đầu tư đổ vốn vào các tài sản Trung Quốc để hưởng chênh lệch đó, tạo ra một sự hỗ trợ quan trọng cho tỷ giá Nhân dân tệ.
Từ tháng 9 tới nay, chênh lệch giữa lãi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm của Trung Quốc và Mỹ luôn dao động quanh ngưỡng 2,4 điểm phần trăm - một mức chênh lớn.
"Kinh tế Trung Quốc đang hồi phục và lãi suất của Trung Quốc đang tăng tương đối so với lãi suất của Mỹ", chiến lược gia Mathieu Savary thuộc BCA Research phát biểu. Ngoài ra, theo ông Savary nói rằng đồng Nhân dân tệ còn được hưởng lợi từ tăng trưởng xuất khẩu của Trung Quốc và sự giảm giá của đồng USD.
Diễn biến chênh lệch lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm của Mỹ và Trung Quốc - Nguồn: Bloomberg.
Theo số liệu từ Bloomberg, trong 8 tháng đầu năm nay, lượng trái phiếu chính phủ Trung Quốc do giới đầu tư nước ngoài nắm giữ đã tăng 22%.
Chuyên gia Bechtel của Jefferies cho biết giá trị giao dịch hàng ngày của đồng Nhân dân tệ trên thị trường ngoại hối toàn cầu hiện đã ngang bằng với mức giao dịch đồng Franc Thụy Sỹ hay đồng Bảng Anh.
Trong thời kỳ 2016-2019, giá trị giao dịch hàng ngày đồng Nhân dân tệ đã tăng 41%. Dữ liệu do Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) công bố tháng 4 năm ngoái cho thấy lượng Nhân dân tệ trị giá 285 tỷ USD được giao dịch mỗi ngày.
DỰ BÁO ÔNG BIDEN ĐẮC CỬ TỔNG THỐNG MỸ
Một yếu tố quan trọng khác hỗ trợ tỷ giá Nhân dân tệ hiện nay là dự báo cho rằng ông Biden sẽ thắng ông Trump trong cuộc đua vào Nhà Trắng.
Hơn nửa tháng trước ngày cử tri đi bỏ phiếu, ứng viên Dân chủ đang dẫn trước ứng viên Cộng hòa một khoảng cách khá lớn trong các cuộc thăm dò dư luận. Các mô hình dự báo cũng đang nghiêng về khả năng chiến thắng về tay vị cựu Phó tổng thống. Chẳng hạn, UBS Asset Management dự báo khả năng ông Biden trở thành chủ nhân tiếp theo của Nhà Trắng là 75%.
Theo trang CNBC, các ngân hàng ở Phố Wall tin rằng sẽ có một gói kích cầu mới được thông qua, cho dù ông Trump hay ông Biden thắng. Tuy nhiên, nhiều khả năng sẽ có một gói kích cầu lớn hơn nếu ông Biden đắc cử Tổng thống và Đảng Dân chủ kiểm soát lưỡng viện Quốc hội. Một lượng tiền lớn hơn bơm vào nền kinh tế Mỹ sẽ gây ra áp lực giảm giá lớn hơn đối với USD.
"Ngoài khả năng mất Nhà Trắng, Đảng Cộng hòa còn có nguy cơ mất quyền kiểm soát Thượng viện. Khả năng phe Dân chủ giành đa số ở Hạ viện là gần 70%", các chiến lược gia của Brown Brothers Harriman dự báo.
Kỳ vọng gia tăng về một chiến thắng thuộc về ông Biden đã có hiệu ứng làm giảm độ biến động của thị trường và gia tăng sức hút của những đồng tiền vốn chịu áp lực giảm giá từ cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung. Trong đó, Nhân dân tệ là đồng tiền tăng giá nhiều nhất nhờ kỳ vọng ông Biden thắng cử.
Việc Nhân dân tệ liên tục đi lên còn là một dấu hiệu cho thấy các nhà hoạch định chính sách ở Bắc Kinh hiện không lo ngại về sự tăng giá của đồng nội tệ. Điều này có thể xuất phát từ đánh giá cho rằng nếu ông Biden trở thành Tổng thống, quan hệ Mỹ-Trung sẽ ổn định hơn.
Yếu tố kỹ thuật cũng giữ vai trò đáng kể trong đợt tăng giá đang diễn ra của Nhân dân tệ. Tỷ giá Nhân dân tệ trên thị trường quốc tế đang ở gần mức cao của năm 2019 là 6,67 Nhân dân tệ/USD. Chiến lược gia Tom Fitzpatrick của Citigroup nhận định 6.6693-6.6752 Nhân dân tệ/USD là vùng kháng cự tiếp theo mà nếu vượt qua, tỷ giá Nhân dân tệ sẽ đạt 6,5 Nhân dân tệ đổi 1 USD.