Sau cảnh báo lẫn nhau “chơi trò nguy hiểm” tại Libya, Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ mới đây yêu cầu Pháp phải xin lỗi vì những “cáo buộc sai lệnh” nhằm vào nước này.
Đây là diễn biến mới nhất trong mối quan hệ ngày một căng thẳng giữa hai quốc gia đồng minh NATO, với đỉnh điểm là vụ va chạm trên biển hồi tháng trước.
Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu hôm qua (2/7) tuyên bố, nước này chờ đợi lời xin lỗi của Pháp vì những “cáo buộc sai lệch” liên quan tới sự cố va chạm xảy ra hồi tháng trước giữa hải quân hai nước.
"Chúng ta nên thành thật về những gì đã xảy ra ở Địa Trung Hải. Pháp đã không nói sự thật với EU và NATO. Điều đó cũng được nêu trong báo cáo của NATO. Những tuyên bố sai lệnh và những gì mà Pháp đang làm chống lại Thổ Nhĩ Kỳ là không thể chấp nhận.
Chúng tôi chờ đợi một lời xin lỗi vô điều kiện của Pháp vì đã không chuyền đi những thông tin chính xác”, ông Mevlut Cavusoglu nói.
Theo Pháp, các tàu hộ vệ Thổ Nhĩ Kỳ đã 3 lần triển khai radar nhằm vào tàu chiến của Pháp khi đang tìm cách kiểm tra một tàu hàng nghi ngờ vận chuyển vũ khí lậu cho Libya.
Đây là một hành động mà Pháp cho là “vô cùng khiêu khích”, đi ngược lại các cam kết về Libya và vốn chỉ được thực hiện trong trường hợp tàu chiến có ý định khai hỏa tên lửa.
Đỉnh điểm của mối quan hệ ngày một xa rời này là việc Pháp ngày 1/7 quyết định tạm dừng tham gia sứ mệnh an ninh của NATO trên Địa Trung Hải.
Động thái được xem là nhằm buộc liên minh quân sự này phải có “câu trả lời thỏa đáng” cho những tranh cãi hiện nay và hơn hết là xác định liệu Thổ Nhĩ Kỳ có vi phạm lệnh cấm vận vũ khí đối với Libya hay không.
Thổ Nhĩ Kỳ ủng hộ Chính phủ đoàn kết dân tộc Libya được Liên Hiệp Quốc công nhận ở Tripoli.
Trong khi đó, Pháp được cho đang ngả về lực lượng Quân đội quốc gia Libya do tướng Khalifa Haftar dẫn đầu ở miền Đông, dù luôn khẳng định vai trò trung lập trong cuộc xung đột ở quốc gia Bắc Phi này.
Tại cuộc họp trực tuyến của tiểu ban An ninh và Quốc phòng thuộc Nghị viện châu Âu, Bộ trưởng Quốc phòng Pháp Florence Parley hôm qua (2/7) một lần nữa bày tỏ lo ngại về hành vi mà nước này cho là rất đáng lo ngại của Thổ Nhĩ Kỳ.
Theo Người đứng đầu Bộ Quốc phòng Pháp, một đồng minh luôn tìm cách vi phạm quy tắc và đe dọa những ai hoài nghi mình là điều không thể chấp nhận được.
Lo ngại những căng thẳng giữa Pháp và Thổ Nhĩ Kỳ bị đẩy đi quá xa và có thể đe dọa tới các sứ mệnh của NATO và EU, Ngoại trưởng Đức Heiko Maas hôm qua hối thúc hai nước tiến hành đối thoại xây dựng:
“Tôi nghĩ rằng điều cực kỳ quan trọng là mối quan hệ giữa Pháp và Thổ Nhĩ Kỳ phải là một mối quan hệ mang tính xây dựng.
Bởi chúng ta đang hợp tác trên rất nhiều hồ sơ, không chỉ tại Libya, Syria mà còn là làm thế nào để đảm bảo mối quan hệ tốt đẹp giữa Liên minh châu Âu và Thổ Nhĩ Kỳ. Hai bên nên giải quyết tốt những bất đồng”.
Từ những bất đồng liên quan tới cuộc khủng hoảng Libya, tới vấn đề đảo Síp hay vụ mua bán tên lửa S-400 với Nga, mối quan hệ giữa Pháp và Thổ Nhĩ Kỳ đang không ngừng xấu đi.
Theo yêu cầu của Pháp, một cuộc họp cấp ngoại trưởng Liên minh châu Âu sẽ diễn ra vào ngày 13/07 tới để thảo luận về vấn đề Thổ Nhĩ Kỳ. Ngoại trưởng Pháp Jean Yves Le Drian) đã cảnh báo về khả năng Liên minh châu Âu áp đặt thêm các lệnh trừng phạt với Thổ Nhĩ Kỳ.