Theo điểm a, b khoản 1 Điều 8 Nghị định 115/2015/NĐ-CP, người lao động được nhận bảo hiểm xã hội một lần khi đã đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội; hoặc theo quy định tại Khoản 3 Điều 54 của Luật Bảo hiểm xã hội mà chưa đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội và không tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Bên cạnh đó, người lao động sau một năm nghỉ việc mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH và không tiếp tục BHXH cũng sẽ được nhận BHXH 1 lần.
Căn cứ quy định nêu trên, trường hợp người lao động đã đủ tuổi nghỉ hưu và đủ 20 năm đóng BHXH sẽ không được nhận BHXH một lần. Thay vào đó, người lao động sẽ được hưởng lương hưu theo quy định.
Ngoài ra, Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 và Nghị quyết 93/2015/QH13 cũng quy định thêm một số trường hợp người lao động sẽ không được rút BHXH 1 lần.
Người lao động chưa đủ 1 năm nghỉ việc
Căn cứ khoản 1 Điều 1 Nghị quyết 93/2015/QH13, người lao động tham gia BHXH bắt buộc sau 1 năm nghỉ việc mà không tiếp tục đóng BHXH khi có yêu cầu thì được nhận BHXH một lần.
Theo quy định trên, trong trường hợp người lao động chưa nghỉ việc hoặc nghỉ việc chưa đủ 1 năm thì chưa thể làm thủ tục nhận tiền BHXH một lần, trừ trường hợp đáp ứng điều kiện khác quy định tại khoản 1 Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội 2014.
Người lao động mắc bệnh nhưng không phải bệnh hiểm nghèo
Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định người mắc bệnh tật nhưng không phải các loại bệnh sau đây thì sẽ không được hưởng BHXH một lần, bao gồm: Ung thư; Bại liệt; Xơ gan cổ chướng; Phong, lao nặng; Nhiễm HIV chuyển sang giai đoạn AIDS.
Như vậy, người có bệnh tật nhưng không phải các loại bệnh nêu trên thì sẽ không được hưởng BHXH một lần, trừ trường hợp đáp ứng điều kiện khác quy định tại khoản 1 Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội 2014.
Người lao động không chứng minh được đang định cư ở nước ngoài
Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định người lao động ra nước ngoài để định cư cũng được hưởng bảo hiểm xã hội một lần.
Tuy nhiên, người lao động sẽ không được nhận BHXH một lần trong trường hợp nếu ra nước ngoài để định cư hoặc không có giấy tờ chứng minh về việc định cư (bản sao giấy xác nhận về việc thôi quốc tịch Việt Nam hoặc bản sao công chứng hộ chiếu, thị thực do nước ngoài cấp…), trừ trường hợp đáp ứng điều kiện khác quy định tại khoản 1 Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội 2014.