Theo Asian Times, ông Biden sẽ không chỉ dựa vào riêng sức mạnh Mỹ để đối phó với Trung Quốc ở Biển Đông. Thay vào đó, ông cần sự hỗ trợ từ các đồng minh truyền thống.
Một trong những quốc gia hàng đầu ông Biden nhắm tới là Philippines.
Hiện tại, Mỹ và Philippines vẫn chưa hoàn tất việc thỏa thuận lại về hiệu lực của Hiệp ước các lực lượng thăm viếng (VFA). Hiệp ước này cho phép quân đội Mỹ đồn trú ở Philippines và khẳng định liên minh quân sự giữa 2 nước.
VFA là một thách thức lớn đối với chính quyền ông Biden. Nếu không hoàn tất thỏa thuận, hiệp ước quan trọng này có thể bị Philippines đơn phương chấm dứt bất cứ lúc nào.
Ông Trump được cho là có mối quan hệ cá nhân tốt với Tổng thống Philippines hơn ông Biden (ảnh: Asia Times)
Dưới thời Tổng thống Trump, Philippines tỏ ra không mấy mặn mà với Mỹ, bất chấp việc ông Trump thường xuyên ca ngợi chính sách của người đồng cấp Duterte.
“Tôi muốn chúc mừng về những điều không thể tin được mà ngài đã làm để giải quyết vấn nạn ma túy. Quốc gia nào cũng có vấn đề, chúng tôi cũng thế. Việc ngài đang làm thật tuyệt và tôi chỉ muốn gọi tới để nói với ngài điều đó”, ông Trump nói với Tổng thống Philippines trong một cuộc điện đàm.
“Người tiền nhiệm của tôi – ông Obama – ông ấy không hiểu ngài, nhưng tôi thì hiểu”, ông Trump nói.
Bất chấp sự “thấu hiểu” của ông Trump, Tổng thống Duterte vẫn được cho là có tư tưởng thân Trung Quốc.
Tuy nhiên, trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, ông Duterte nói rằng ông Trump là “Tổng thống tốt và xứng đáng được bầu lại”.
Khi ông Biden còn là phó Tổng thống Mỹ, quan hệ giữa Philippines và Mỹ có nhiều rạn nứt. Ông Obama đã nhiều lần chỉ trích cuộc chiến chống ma túy mà ông Duterte phát động và khiến Tổng thống Philippines không hài lòng ra mặt.
Suốt nhiều thập kỷ, ông Biden luôn coi liên minh Mỹ - Philippines là “bức tường thành chủ chốt” đối phó với Trung Quốc ở Biển Đông.
Vì thế, ưu tiên hàng đầu của ông Biden sau khi nhậm chức đó là khôi phục lại quan hệ Mỹ - Philippines.
Theo các chuyên gia, để thay đổi một người có lập trường cương quyết như ông Duterte, ông Biden có thể đề nghị những thỏa thuận hợp tác an ninh, thương mại và đầu tư bền vững.
Cùng với đó, chính quyền của ông Biden sẽ đẩy mạnh chỉ trích các sáng kiến kinh tế của Trung Quốc với những nước đang phát triển. Một vấn đề quan trọng khác đó là hợp tác y tế. Ông Biden có thể cam kết các hỗ trợ y tế cần thiết, bao gồm cả vắc xin Covid-19 cho Philippines nhằm củng cố quan hệ giữa 2 nước.