Mỗi sáng sớm, khi thủy triều rút xuống cũng là lúc hàng chục người dân ven biển xã Đa Lộc, huyện Hậu Lộc (Thanh Hóa) lại cùng nhau ra vùng bãi bồi sát bờ biển, trong rừng sú, vẹt để đi săn cá còi.
Cá còi hay còn gọi là cá thòi lòi (hay cá leo cây), thuộc họ cá bống trắng, được xem là một trong 6 loài cá kỳ dị nhất hành tinh khi vừa có mang, có phổi và di chuyển nhanh nhạy khi chạy trên mặt nước, bùn đất và biết leo cây...
Để bắt được loại cá này, người dân phải lội xuống các bãi bùn lầy, tìm những lỗ nhỏ rồi dùng tay móc thành hố sâu xuống lớp bùn 30-40cm để bắt cá.
Người dân địa phương miêu tả: Loài cá này có hình thù xấu xí, kích thước chỉ khoảng 13-15cm, mắt lòi ra ngoài như mắt ếch, thân hình “đầy hình xăm” các hoa văn trên thân nhưng lại là loại đặc sản, thịt thơm ngon hơn các loại cá khá, được dùng để kho tiêu, kho tương hoặc nướng... Cá có tên gọi như vậy bởi hình thù nhỏ như những đầu ngón tay, còi nên được người dân gọi là cá còi cho dễ nhớ.
Ở các bãi sình lầy vùng ven biển Hậu Lộc, người dân có thể bắt được cả loài cá nác hoa, thân và vây cá có màu xanh, cơ thể không có vẩy...
Việc bắt loại cá này cũng rất khó khăn, vất vả nặng nhọc. Người dân phải móc tay xuống lớp bùn sâu.
Mỗi ngày, người dân kéo nhau đi bắt cá từ 8-10h sáng khi thủy triều rút và trở về lúc 14-16h khi nước dâng.
Để bắt được nhiều cá, không chỉ dùng tay như những người khác, ông Đặng Văn Quân (ở xã Đa Lộc) còn dùng kẹp (bẫy) để bắt cá còi.
Lội trong bùn, ông Quân tìm những hang cá còi rồi cắm chiếc bẫy kẹp bằng tre ở miệng hang cá.
Bẫy kẹp được làm bằng tre dùng dây chun để kéo chiếc kẹp nhỏ. Khi cá lên khỏi miệng hang sẽ tác động vào thân tre, lúc này dây chun sẽ kẹp vào thân con cá.
Việc dùng bẫy kẹp đánh cá đỡ vất vả hơn hẳn so với việc móc từng lớp bùn để bắt cá.
Theo ông Quân, mỗi ngày dùng bẫy kẹp cũng bắt được 1,5-2kg cá. Với giá bán khoảng 180.000 đồng/kg, ngày ít bù ngày nhiều thì bình quân ông thu nhập khoảng 250.000-300.000 đồng/ngày.
Mùa săn cá còi bắt đầu từ tháng giêng âm lịch đến tháng 3, đây là thời điểm cá béo và ngon nhất. Thương lái sẽ ra tận bờ để thu mua loại cá đặc sản này.
Những chiếc bẫy kẹp đầy cá.
Đổ xô đi săn loại cá kỳ dị nhất hành tinh
Việc bắt cá còi giúp người dân vùng ven biển có thêm thu nhập tương đối cao.