Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH-TT-DL) vừa có báo cáo số 3996 gửi Thủ tướng Chính phủ về di tích quốc gia khu nhà Vương (dinh thự "vua Mèo ") ở tỉnh Hà Giang
Xếp hạng không vì mục đích chuyển đổi quyền sở hữu
Liên quan tới lùm xùm kiến nghị của ông Vương Duy Bảo (cháu nội "vua Mèo" Vương Chí Sình/Vương Chí Thành) về việc trả lại quyền sử dụng đất trước đó, lãnh đạo Bộ VH-TT-DL cho hay ngày 19-6-1993, UBND tỉnh Hà Giang có công văn đề nghị Bộ Văn hóa-Thông tin (VH-TT, nay là Bộ VH-TT-DL) xếp hạng di tích lịch sử văn hóa nhà Vương.
"Việc xếp hạng di tích đối với khu nhà Vương được ông Vương Quỳnh Sơn (thân sinh của ông Vương Duy Bảo) khẳng định là một chủ trương đúng đắn của nhà nước.
Bộ VH-TT cũng khẳng định việc xếp hạng di tích không quốc hữu hóa quyền sở hữu ngôi nhà của những người trong gia đình được quyền thừa kế hợp pháp" - lãnh đạo Bộ VH-TT-DL khẳng định.
Theo Bộ VH-TT-DL, việc xếp hạng theo quy định về bảo vệ di sản văn hóa, việc lập hồ sơ và xếp hạng di tích dựa trên giá trị văn hóa, lịch sử và kiến trúc nghệ thuật nhằm xây dựng phương án bảo vệ, bảo tồn và phát huy các giá trị độc đáo riêng của di tích.
Thứ trưởng Đặng Thị Bích Liên khẳng định quyết định xếp hạng không nhằm mục đích xác lập hay chuyển đổi quyền sở hữu tài sản trên đất và quyền sử dụng đất của di tích mà là cơ sở để xác lập trách nhiệm thực hiện gìn giữ, bảo tồn các giá trị (yếu tố nguyên gốc) và phát huy giá trị của di tích.
Trong báo cáo này, Bộ VH-TT-DL cho biết năm 2002, tại buổi làm việc với lãnh đạo Bộ VH-TT, ông Vương Quỳnh Sơn có đề nghị một số việc: Khôi phục lại hạng mục trong di tích và liên quan di tích trước đây, bồi thường cho gia đình các cây thông bị chặt hạ trong quá trình thi công đường dây điện và trồng mới thay thế đảm bảo cảnh quan, không đặt lại vấn đề khôi phục nhà ông Vương Chí Thành tại thị trấn Phó Bảng.
Ông Vương Quỳnh Sơn cũng đề nghị sau khi tu bổ nên để 1-2 phòng cho gia đình có chỗ nghỉ ngơi khi về thăm viếng tổ tiên.
Việc đưa con cháu nhà họ Vương ra ngoài khu di tích cần có sự bàn bạc thống nhất giữa chính quyền và dòng họ, có chế độ chính sách thỏa đáng.
Con cháu nhà họ Vương cũng cần được tuyển vào trông coi nhà văn hóa huyện, đề nghị được đưa đi đào tạo chuyên môn về bảo tàng, sau đó làm nhân viên giới thiệu di tích.
Ông Sơn cũng đề nghị nhà nước cấp cho gia đình ông ở Hà Nội 100 m2 đất để gia đình làm nhà ở thay cho việc cấp căn hộ tại khu nhà công vụ.
Bộ VH-TT có công văn số 1507 báo cáo Thủ tướng năm 2002, khẳng định những đề nghị nêu trên cơ bản được cơ quan có thẩm quyền thực hiện.
Ảnh: Hà Trần
Đề nghị Hà Giang giải quyết kiến nghị
Báo cáo Thủ tướng về quá trình giải quyết kiến nghị của ông Vương Duy Bảo, lãnh đạo Bộ VH-TT-DL cho hay tại buổi làm việc ngày 10-8, ông Vương Duy Bảo đồng thuận với giải quyết của bộ VH-TT-DL.
Đối với đề nghị giải quyết, trả lại quyền sử dụng gắn với tòa dinh thự họ Vương (dinh thự "vua Mèo") của ông Vương Duy Bảo, các cơ quan chức năng của Bộ VH-TT-DL đã làm việc với ông Bảo và thống nhất đây là vấn đề thuộc thẩm quyền của UBND tỉnh Hà Giang, Bộ có công văn đề nghị tỉnh xử lý, giải quyết.
Bộ VH-TT-DL cũng khẳng định việc xếp hạng là đúng quy định, tuy nhiên bộ nhận thấy vừa qua địa phương để xảy ra sơ suất trong việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Phòng VH-TT huyện Đồng Văn.
Trong buổi làm việc với UBND tỉnh Hà Giang ngày 29-8, Thứ trưởng Đặng Thị Bích Liên đã đề nghị tỉnh chỉ đạo cơ quan chức năng nhanh chóng giải quyết kiến nghị của ông Vương Duy Bảo trong quản lý, chống xuống cấp di tích.
Về lâu dài, chính quyền địa phương cần có kế hoạch quản lý tổng thể khu vực bảo vệ 2 của tòa dinh thự.
Bộ VH-TT-DL kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo UBND tỉnh Hà Giang tiếp tục xử lý việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất di tích khu nhà Vương theo quy định của pháp luật sau khi tỉnh có quyết định thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp cho Phòng VH-TT huyện Đồng Văn.
Bộ VH-TT-DL tiếp tục hỗ trợ, hướng dẫn tỉnh Hà Giang, dòng họ Vương thực hiện công tác quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị của di tích để di tích trở thành điểm tham quan du lịch hấp dẫn, góp phần nâng cao đời sống của người dân địa phương và con cháu nhà họ Vương sinh sống tại khu vực.
Bộ VH-TT-DL cũng nhắc lại trước khi xếp hạng, di tích xuống cấp nghiêm trọng, trong khuôn viên có 6 gia đình họ Vương sinh sống.
Sau khi khu nhà Vương được xếp hạng, bộ phê duyệt dự án đầu tư tổng thể tu bổ thời ấy với mức hơn 6,6 tỉ đồng tu bổ các hạng mục như cổng nhà, 2 dãy nhà ngang và nhà tiền dinh, 2 dãy nhà ngang trước nhà chính dinh và nhà chính dinh, nhà bếp bên trái nhà chính dinh, sân hậu dinh và nhà hậu dinh…
UBND tỉnh Hà Giang hỗ trợ kinh phí và đất di dời 6 hộ gia đình họ Vương khỏi khuôn viên di tích để thực hiện dự án, tới năm 2004 hoàn thành, di tích được tu bổ khang trang.
Tỉnh cũng có quyết định về việc quản lý di tích, thành lập tổ quản lý, bảo vệ, bảo quản khai thác di tích kiến trúc nghệ thuật nhà Vương, có 3/5 thành viên là người dòng họ Vương.