Tùy thuộc vào thời gian của bạn ở bên ngoài, nơi bạn sống và màu da của bạn, cháy nắng có thể là vấn đề phổ biến hơn đối với bạn, nhưng mọi người trên thế giới đều dễ bị ảnh hưởng bởi ánh nắng mặt trời.
Đối với những người đã trải qua một vụ cháy nắng và cảm thấy làn da như một con tôm hùm luộc trong vài ngày sau đó thì có thể họ đã thắc mắc "vì sao da trở nên đỏ sau khi bị cháy nắng?".
Khoa học về cháy nắng
Như hầu hết các bạn đều biết, những tia sáng mặt trời chiếu sáng Trái đất và làm ấm làn da của chúng ta là một dạng bức xạ điện từ, ánh sáng nhìn thấy được, nhưng đó không phải là tất cả. Ánh sáng mặt trời cũng chứa một thứ gọi là bức xạ cực tím. Bức xạ này có thể xuyên qua da, xâm nhập vào chính nhân của các tế bào trong các cơ quan của cơ thể.
Bức xạ UV này được chia thành hai loại: UVA và UVB. Loại UVA thâm nhập sâu hơn vào da và liên quan chặt chẽ đến lão hóa và nếp nhăn, trong khi UVB liên quan trực tiếp đến tổn thương DNA và các dạng ung thư da khác nhau.
Khi da bạn tiếp xúc với tia cực tím, tức là ánh sáng mặt trời, trong thời gian dài, DNA trong các tế bào da của bạn có thể bị hỏng. Tổn hại này sẽ dẫn đến việc sản xuất các loại protein khác nhau, chẳng hạn như cytokine và prostaglandin, kích hoạt hệ thống miễn dịch trong 3-4 giờ tới, thông báo rằng cơ thể đang bị tổn thương.
Phản ứng miễn dịch của cơ thể mang lại các phân tử gây viêm và mở các mạch máu ở khu vực đó, dẫn đến da có màu đỏ và cảm giác khó chịu khi cháy nắng.
Nếu bạn bị cháy nắng khá sâu, kéo dài hoặc dữ dội, bạn thậm chí có thể bị cháy sạm, đó là mục tiêu cuối cùng của những người dành hàng giờ để tắm nắng trên khắp các bãi biển trên thế giới. "Rám nắng" thực sự là sư cố gắng của cơ thể chống lại thiệt hại bức xạ bổ sung; melanin là một sắc tố bảo vệ chống lại bức xạ tới, về cơ bản là phản xạ để đẩy bức xạ ra khỏi cơ thể.
Kem chống nắng tự nhiên này được tìm thấy ở mức độ cao ở những người có làn da sáng, đó là lý do tại sao họ dễ bị cháy nắng, và tại sao họ phải vật lộn để đạt được một làn da "rám nắng" thực sự. Ngay cả những người có làn da rất sẫm màu cũng sẽ bị cháy nắng và làm tổn thương tế bào da của họ, ngay cả khi da không biến thành màu đỏ rõ rệt!
Ảnh hưởng của cháy nắng
Bạn có thể biết những tác động cơ bản của một vết cháy nắng hoặc hiện đang trải nghiệm chúng, do đó bạn đọc bài viết này, nhưng có một số tác dụng lâu dài khác mà mọi người thường bỏ qua.
Hiện tượng nổi đỏ, ngứa và khó chịu xuất hiện đầu tiên sau khi da bạn bị cháy nắng (sau 4 - 6 giờ kể từ thời điểm tiếp xúc với ánh nắng mặt trời), đây là dấu hiệu cho thấy cơ thể bạn đã phản ứng với mối đe dọa và đang làm việc để sửa chữa các tế bào bị hư hại.
Tuy nhiên, như thường lệ, các tế bào da bị cháy nắng sẽ bị tổn thương quá mức và có thể đã chết, trong trường hợp đó, chúng sẽ bị bong ra và loại bỏ khỏi cơ thể, để nhường chỗ cho các tế bào khỏe mạnh mới hình thành. Đây là lý do tại sao các vết cháy nắng nặng sẽ bong tróc hoặc thậm chí phồng rộp trong quá trình chữa lành.
Hãy nhớ rằng, ngay cả khi da bạn bong ra, điều đó không có nghĩa là tất cả các tế bào bị hư hại đã bị loại bỏ. Những thiệt hại sâu sắc do tia UVA và UVB gây ra có thể kéo dài trong nhiều năm! DNA bị đột biến trong các tế bào đã bị cơ thể loại bỏ sẽ làm tăng nguy cơ phát triển ung thư da về lâu dài.
Việc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời lâu dài không chỉ làm da bị cháy nắng dẫn đến khả năng bị ung thư mà còn đẩy nhanh quá trình lão hóa. Nếu bạn nhận thấy sự xuất hiện sớm của các nếp nhăn trên khuôn mặt của bạn, hoặc các bộ phận khác trên cơ thể bạn thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, bạn đã thấy tác dụng của nó!
Bằng cách làm tổn hại đến những nơi sâu hơn của làn da, bức xạ UVA sẽ có thể làm giảm độ đàn hồi của da theo thời gian, khiến bạn trông già hơn so với thực tế, chưa kể đến những vết đen và vết bẩn khó nhìn thường có thể phát triển sau nhiều năm phơi nắng.
Những cách để ngăn ngừa cháy nắng
Cách rõ ràng nhất để bảo vệ chống lại cháy nắng là tránh tiếp xúc lâu với ánh nắng mặt trời, nhưng đó lại là điều không thực tế với nhiều người (vì công việc hay thói quen họ phải thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời). Do đó, thực hiện các biện pháp phòng ngừa thông thường chống lại ánh nắng mặt trời là cách tốt nhất của bạn và là điều bạn nên nghiêm túc thực hiện.
Để bắt đầu, mặc đúng loại quần áo là chìa khóa; luôn mang theo mũ và kính râm nếu bạn biết rằng bạn sẽ đi bộ quanh một ngọn núi cả ngày; và hãy nhớ mang theo một tấm che cho một bữa tiệc nướng trên bãi biển. Thỉnh thoảng, đừng ngần ngại trốn trong bóng râm trong một ngày dài; điều này cũng sẽ giúp tránh mất nước và các vấn đề khác liên quan đến mùa hè!
Và hãy nhớ sử dụng kem chống nắng vì nó là điều quan trọng để bảo vệ làn da của bạn. Hầu hết mọi người khuyên bạn nên sử dụng SPF 30 hoặc cao hơn khi ra ngoài nắng và nên dùng lại sau mỗi hai giờ.
Tùy thuộc vào lối sống cụ thể của bạn, màu da, mức độ sạm da hoặc lịch trình hoạt động, bạn phải quyết định cách thức và thời điểm nên sử dụng kem chống nắng, nhưng nó chắc chắn sẽ đóng một phần trong thói quen bảo vệ da hàng ngày của bạn!
Bây giờ bạn đã hiểu tại sao da bị đỏ - đó là do tăng lưu lượng máu và sự hiện diện của melanin như là một phần của phản ứng miễn dịch đối với tổn thương tế bào – và bạn cũng có thể hiểu tại sao rất nguy hiểm nếu bạn để làn da bỏng nắng.
Chăm sóc cơ thể và suy nghĩ về sức khỏe lâu dài của bạn có thể không phải là thức ăn bổ dưỡng lý tưởng cho một ngày lười biếng ở bãi biển nhưng đó là điều cần thiết phải làm.