"Tôi là nạn nhân của quấy rối tình dục"
- Thời gian gần đây, phong trào #metoo lan toả mạnh mẽ trên cộng đồng mạng thế giới và Việt Nam. Nó khuyến khích những nạn nhân bị quấy rối tình dục cất lên tiếng nói, với mục đích giúp cộng đồng nhận thức được mức độ nghiêm trọng của vấn nạn này. Nếu từng là nạn nhân của quấy rối tình dục, Trà My có sẵn sàng #metoo?
Thật sự tôi là một nạn nhân của quấy rối tình dục. Khi nghe chị đặt câu hỏi này, tôi phải dừng lại hơi lâu một chút. Không phải vì do dự, mà bởi tôi chưa thể nhớ được hết những lần mình bị quấy rối tình dục, bằng cả lời nói lẫn hành động.
Thế nhưng có một câu chuyện thật sự khủng khiếp đã xảy ra với tôi. Đây cũng là lần đầu tiên tôi kể về nó.
Hồi đó, tôi còn là sinh viên, ở trọ trong một căn nhà cũng tuềnh toàng. Nửa đêm đang ngủ thì bỗng thấy một người lạ mặt lao vào định giở trò. Hắn nói tao có dao và tao sẽ giết nếu mày kêu lên.
Quả thật tôi rất hoảng loạn. Tim muốn rớt khỏi lồng ngực. Thế nhưng có lẽ đứng trước ranh giới của sự sống và cái chết thì não chúng ta sẽ hoạt động hết công suất.
Tôi nói với hắn rằng: "Mày có sợ sida không, lấy bao đeo vào". Tất nhiên là hắn không có. Sau đó tôi cố gắng kéo dài thời gian.
Từ một thằng điên muốn lao vào hiếp tôi, cơn thú tính của hắn dịu dần rồi biến mất. Hắn ra khỏi nhà và tôi không bị hề hấn gì.
Mãi sau tôi mới nhớ hắn chính là thằng thanh niên choai choai hay đi theo tôi từ chợ về nhà. Hôm đó lợi dụng tôi sơ suất, hắn dỡ ngói vào nhà trộm đồ nhưng không có gì để lấy nên nảy sinh ý định quấy rối.
Sau đêm đó, tôi phải chuyển sang nhà bạn tôi ở và bị hoảng loạn tâm lý mất một thời gian dài. Mỗi ngày chỉ ngủ được 2 tiếng vào buổi sáng, còn đêm thì gần như thức trắng. Cứ như vậy hơn ba tháng trời.
Trà My từng bị hoảng loạn đến mất ngủ 3 tháng trời vì suýt bị cưỡng hiếp.
Cũng vẫn là những ngày tháng sinh viên đó. Tôi bị nợ môn và có nguy cơ sẽ phải ở lại một năm nếu như không thi qua được. Thầy giáo gọi tôi lên gặp.
Khi đang trò chuyện, thầy tiến gần đến chỗ tôi và bắt đầu dùng tay sờ soạng khắp người tôi. "Thi lại hay không để thầy lo" - ông ta ghé vào tai tôi nói như vậy.
Tôi hoảng và ghê sợ. Tôi đẩy thầy ra vào bảo "em không thi nữa" rồi chạy ra khỏi phòng, khóc thút thít và gọi điện cho một người bạn thân.
Người bạn ấy lập tức đến gặp thầy và nói rằng: "Tôi cho ông 3 lựa chọn. Một là ra khỏi ngành, 2 là tôi đấm gẫy hết răng ông, 3 bà mai gọi nó lên thi lại cho đàng hoàng".
Ông ta ú ớ bảo: "Anh nhầm rồi, lúc chiều cô ấy mặc quần ngố với áo ba lỗ nên tôi...".
Chị có tưởng tượng được không? Lý do tôi bị sàm sỡ là vì tôi mặc áo ba lỗ và quần ngố đấy! Là do tôi đấy?!
- Cũng có nhiều ý kiến cho rằng việc ăn mặc quá sexy, khiêu gợi của phụ nữ là một trong những tác nhân dẫn đến hành vi quấy rối tình dục?
Đàn ông thường quấy rối rồi đổ tội vì phụ nữ ăn mặc khiêu gợi làm họ ham muốn. Đổ tội cho váy áo phụ nữ như vậy thì có khác gì bạn ra chợ bị lấy trộm đồ rồi bảo rằng vì hớ hênh nên mới mất.
Chúng ta khác con vật ở chỗ có ý thức, phải biết kiềm chế bản năng và không vi phạm pháp luật. Tôi nghĩ như vậy.
- Trà My đã bao giờ thử giải đáp câu hỏi: Tại sao bản thân mình, và rất nhiều người phụ nữ khác vẫn cứ phải đối mặt với những điều khủng khiếp ấy chưa?
Tôi nghĩ ai trong số chúng ta cũng có thể là nạn nhân của quấy rối tình dục. Không phải bạn đẹp bạn mới bị quấy rối, mà đôi khi chỉ là trong một hoàn cảnh thuận lợi, người đàn ông mà bạn không ngờ tới nhất cũng có thể ra tay.
Có một thời gian tôi sợ đàn ông, vì tôi cảm giác đàn ông chỉ nhăm nhe đến với tôi vì tình dục. Có những lúc tôi nghĩ rằng chẳng nhẽ chỉ vì sinh ra là phái yếu mà mình dễ dàng bị ăn hiếp đến thế?
Trùng hợp là gần đây tôi có tham gia một phim ngắn chủ đề về lạm dụng tình dục phụ nữ. Tôi ngộ ra rằng phụ nữ chịu thiệt thòi một phần vì không dám lên tiếng, một phần vì không ai bảo vệ khi họ bị lạm dụng.
Nhiều khi sự lạm dụng ấy chỉ là những va chạm bên ngoài hoặc những câu nói đồi bại làm ảnh hưởng đến tâm lý, gây sức ép đến chúng ta. Nó thường bị xem nhẹ, cho qua. Nhưng những ám ảnh do nó để lại rất nặng nề với người phụ nữ.
"Có những lúc tôi nghĩ rằng chẳng nhẽ chỉ vì sinh ra là phái yếu mà mình dễ dàng bị ăn hiếp đến thế?", Trà My tự hỏi.
"Họ sấn sổ sờ soạng. Họ nghĩ mình thèm đóng phim lắm ấy"
- Rất nhiều nghệ sĩ từng lên tiếng về việc bị quấy rối tình dục, đặc biệt là chuyện "đổi tình lấy vai" của giới đạo diễn - diễn viên. Là một người đang hoạt động trong giới, Trà My suy nghĩ về chuyện này như thế nào?
Tôi nghĩ mỗi người sẽ có một cách lựa chọn và quan điểm sống riêng. Tôi cảm thấy mình may mắn vì đến giờ này vẫn chưa phải đổi chác gì.
Thế nhưng nhiều lúc tôi cũng tưởng tượng rằng nếu bạn là một người có tài, nhưng "duyên" mãi không đến, bạn cũng chẳng có một cơ hội để thể hiện tài năng của mình trong nghệ thuật. Thì lúc đó bạn sẽ làm gì? Có chấp nhận nhắm mắt đưa chân để đổi lấy một cơ hội cho cuộc đời mình không?
Nói vậy không có nghĩa là tôi ủng hộ cho những thoả thuận ngầm đó, mà chỉ là tôi đứng dưới góc độ của người khác để thông cảm cho họ.
Ai trong đời chẳng có những ước mơ. Hơn nữa, khi chọn lựa cách đó là họ đã chủ động rồi, có ai bắt ép đâu? Cái gì cũng phải đến từ 2 phía. Chúng ta đều đã là những người trưởng thành, phải chịu trách nhiệm với những gì mình làm, và tất nhiên cả sự trả giá.
Còn nếu nói riêng quan điểm của tôi, tôi không bao giờ thoả hiệp và chấp nhận điều đó! Vạn sự tuỳ duyên, nếu không có duyên tôi sẽ không cưỡng cầu. Tôi rất sợ phải trả giá về sau.
- Nhưng có lẽ Trà My đã nhiều lần nhận được những lời đề nghị đổi chác đó?
Tất nhiên là có. Họ sấn sổ sờ soạng. Họ nghĩ tôi thèm đóng phim lắm ấy. Chắc họ nghĩ tôi dễ hoặc họ hiểu lầm. Đàn ông thường hay tưởng bở hoặc nhầm lẫn chỉ vì một cử chỉ vô tình nào đó của phụ nữ.
Tôi không phải kiểu người như vậy. Tôi từng ném vỡ cái chai thuỷ tinh vào một người đàn ông chuốc say rồi gạ tôi vào khách sạn. Người đó không trong giới nghệ thuật mà chỉ ngoài xã hội thôi.
Tôi nghĩ người làm nghệ thuật họ cư xử đàng hoàng hơn, không để bị quá như vậy. Tôi chưa gặp vụ nào quá nghiêm trọng từ khi làm nghề đến bây giờ. Có mấy người "gạ" tôi không được giờ cũng thành anh em bạn bè tốt hết rồi (cười).
Trà My khẳng định không bao giờ đổi tình lấy vai diễn
- Còn chuyện được mời dự tiệc rượu hay đi du lịch với đại gia để nhận được những khoản thù lao rất lớn, Trà My đã từng gặp chưa?
Tôi chưa gặp. Nhưng tính tôi nếu thích thì đi mà chẳng cần tiền bạc vật chất gì cả. Còn nếu chỉ vì họ muốn tôi làm vật trang trí hay để quan hệ nam nữ thì không bao giờ tôi đồng ý.
Tôi luôn nghĩ rằng phụ nữ là để nâng niu và trân trọng. Đừng bao giờ biến mình thành vật trang trí hay đồ chơi của đàn ông.
- Sau thành công với vai Hạnh trong "Thương nhớ ở ai", Trà My đã lên dự định gì cho thời gian sắp tới?
Tôi đang chuẩn bị quay một bộ phim mới sẽ bấm máy vào cuối năm nay. Đồng thời nhận thêm một số gameshow và talkshow bên ngoài để kiếm thêm thu nhập. Vì quả thật sống chỉ bằng nghề diễn thì không sống nổi (cười).
- Cảm ơn Trà My về cuộc trò chuyện này!