"Pizza kiểu Việt", "ramen kiểu Việt" là tên gọi mà báo chí nước ngoài dành cho những đặc sản Việt Nam – phần nào thể hiện sự giao thoa giữa những nền ẩm thực tưởng chừng... "chẳng liên quan".
Tuy rằng việc gọi một món của quốc gia này như một "phiên bản" ở quốc gia khác đôi khi có phần không thích đáng, nhưng nhìn từ nguyên liệu, hình dáng và nhiều yếu tố, ta có thể hiểu được vì sao bạn bè quốc tế lại suy nghĩ như thế.
Hãy cùng điểm danh một số doppelganger của món ăn Việt khiến người nước ngoài cứ hay liên tưởng và gọi nhầm tên nhé!
Phở – "Ramen" kiểu mới
Với chỉ một video hướng dẫn cách ăn phở Việt, tạp chí ẩm thực danh tiếng Bon Appetit đã góp phần thắt chặt tình hữu nghị của các dân tộc Á châu, khi lần hiếm hoi ta thấy cả chục nước châu Á bỗng đoàn kết đến thế để… ném đá một video ăn uống.
Trang ẩm thực danh tiếng Bon Appétit gọi phở là "ramen kiểu mới" vì chúng quá giống nhau, dẫn đến bị "ném đá".
Cách ăn không phải là thứ duy nhất gây xôn xao, mà chính lời giới thiệu "Phở is the new ramen" (Phở là ramen kiểu mới) cũng khiến hàng trăm nghìn người Nhật lẫn Việt tự hỏi lại kiến thức ẩm thực của bản thân.
Rõ ràng, trong tâm thức người Việt, phở và ramen cách xa vạn dặm, từ sợi đến nước dùng, nhân, gia vị đi kèm và cách thưởng thức.
Thế nhưng, cũng khó mà trách các biên tập viên Bon Appeitit, khi cách ăn mì sợi với nước dùng chỉ phổ biến ở châu Á và hoàn toàn xa lạ với văn hóa phương Tây.
Thêm vào đó, ramen lại là một trong những món mì nước phổ biến nhất toàn cầu. Việc gọi phở là "ramen mới" hay "ramen kiểu Việt" có lẽ cũng chỉ giúp người nước ngoài dễ liên tưởng hơn thôi!
Rất may là Phở đã quá nổi tiếng và còn có tên riêng trong từ điển Oxford, để không ai mắc phải sai lầm như đầu bếp người Mỹ kia nữa.
Bánh canh – Udon kiểu Việt
Lại một sự liên quan "sương sương" giữa món Việt và món Nhật, khi cụm từ "Vietnamese udon" ngày càng trở nên phổ biến trên thanh tìm kiếm google lẫn thực đơn món Việt tại nước ngoài.
Dẫu sợi bánh canh làm từ bột gạo và udon làm từ bột mì, bánh canh màu trắng trong còn udon vàng nhạt và hơi đục, thì hình dạng sợi mì to tròn, bóng lưỡng đã đủ khiến phương Tây liên tưởng chúng là… anh em.
Nếu lỡ thèm bánh canh ở nước ngoài thì bạn nhớ tìm kiếm từ khóa "Vietnamese udon" nhé, khéo lại hiệu quả hơn cả cái tên gốc "bánh canh"!
Vì nhìn sợi giống giống nhau…
… nên em gọi đại mặc kệ đúng sai.
Bánh tráng nướng – Vietnamese pizza
Nếu gõ thử từ khóa Vietnamese pizza trên google, bạn sẽ thấy hàng trăm nghìn bức ảnh quen thuộc của chiếc bánh tráng nướng bình dị.
Vâng, tưởng liên quan mà liên quan không tưởng là đây: Pizza và bánh tráng nướng đều có nguyên liệu chính là một loại bánh bột, ở trên chất đầy toppings tùy chọn và các loại nước sốt.
Đây cũng không phải là lần đầu tiên người phương Tây làm thế giới "hết hồn" với bộ não "nhảy số" với vận tốc ánh sáng và khả năng liên tưởng của mình.
Chiếc bánh Quesadilla cũng "được" gọi là Mexican pizza vì cách thức chế biến từa tựa món bánh Ý trứ danh, với lớp vỏ tortillas ở dưới và đủ loại toppings tươi, gập lại làm đôi rồi đem nướng.
Quesadilla cũng "không thoát khỏi" sự liên tưởng của người nước ngoài.
Bánh mì – Sandwich kiểu Việt
Cái thời bánh mì Sài Gòn bắt đầu khuấy đảo cộng đồng quốc tế, hàng quán mọc ra như nấm với lời giới thiệu "Ở đây có bán bánh sandwich kiểu Việt" (Vietnamese sandwhich).
Thực khách nào chưa biết cái bánh mì Việt tròn méo ra sao, tò mò bước vào thì như cảm thấy… bị lừa: Ở bánh to tròn, giòn xốp và vàng ươm, chả có tí nào giống bách sandwich mịn màng với viền nâu mà họ vẫn ăn buổi sáng cả.
Dẫu bánh mì Việt vốn làm từ bánh baguette (bánh mì giòn Pháp), chứ không phải bánh sandwich, thì người phương Tây thi thoảng cũng "tạm dịch" nó thành sandwich Việt hoặc burger Việt, vì chúng đều là các loại bánh với nhân thịt và rau kẹp bên trong.
Tuy nhiên, tương tự phở, bánh mì Việt dần dần có vị thế vững chắc tại quốc tế và ngày càng được biết đến với cái tên gốc của nó, khiến những vị "anh em song sinh" dở khóc dở cười như trên cũng dần biến mất.
Bánh xèo – Pancake kiểu Việt
Một bên là món mặn ăn thay bữa chính, một bên là món ngọt dùng vào buổi sáng, họ hàng xa bắn đại bác cũng không tới, ấy thế mà người phương Tây vẫn gọi bánh xèo là Vietnamese "pancake" trên khắp các mặt trận: từ blog ẩm thực, tạp chí nấu ăn đến thực đơn nhà hàng.
Sống đơn giản cho đời thanh thản: Cái gì tráng trong chảo đều thuộc họ pancake cả, từ bánh cuốn tới bánh xèo!
Để lý giải cho sự đặt tên này, người ta cho rằng bánh xèo và pancake đều được… tráng cho mỏng trên chảo rồi rán chín, nên khó trách người nước ngoài liên tưởng bánh xèo với loại bánh ăn sáng quen thuộc kia.
Tuy nhiên để tránh nhầm lẫn, các nhà hàng hiện nay đều cố chú thích trong thực đơn rằng, đây là món bánh mặn (Vietnamese savoury pancake) cùng với loạt nguyên liệu phía dưới để thực khách đỡ "lú".