Tác dụng của vitamin E
Nhiều nghiên cứu khoa học đã khẳng định các gốc oxy hóa là nguyên nhân trực tiếp trong việc làm tổn thương tế bào và thúc đẩy quá trình lão hóa.
Các gốc oxy hóa là sản phẩm được tạo ra trong quá trình chuyển hóa năng lượng của cơ thể. Gốc tự do xáo trộn chức năng sinh lý của các bộ phận trong cơ thể ở cấp độ tế bào. Chúng tấn công các tế bào, phá hủy màng tế bào, làm hư hại bộ máy di truyền trong nhân.
Bình thường, những gốc oxy hóa này sẽ được cơ thể trung hòa với một tốc độ cân bằng với sự tạo thành gốc oxy hóa. Sự trung hòa các gốc oxy này được tiến hành với sự góp mặt của nhiều chất dinh dưỡng hiện diện trong khẩu phần ăn hàng ngày, như vitamin C, beta-caroten, các flavonoid thực vật, và vitamin E, một vitamin được mọi người tin là thần dược của sắc đẹp.
Thật sự, nếu sử dụng đúng và đủ, vitamin E quả là một thành phần không thể thiếu được trong việc làm chậm quá trình lão hóa. Vitamin E mang lại làn da sáng hồng, giảm bớt nguy cơ tử vong do bệnh mạch vành, giảm 77% nguy cơ mặc bệnh nhồi máu cơ tim cho những người có thân nhân từng mắc bệnh.
Việc dùng vitamin E trước bữa ăn có nhiều mỡ sẽ làm giảm tác hại của mỡ đối với động mạch và ngăn ngừa được bệnh tim mạch. Loại vitamin này còn có khả năng làm tăng sức đề kháng, phòng bệnh đục thủy tinh thể và thoái hóa hoàng điểm ở người già, phòng ngừa được nhiều bệnh ung thư.
Ngoài việc ngăn chặn tác hại của gốc tự do, vitamin E còn được chỉ định trong điều trị cho phụ nữ sẩy thai liên tiếp, nhiễm độc thai nghén, một số rối loạn về kinh nguyệt sau khi cắt bỏ buồng trứng, cho nam giới ít tinh trùng, suy nhược tinh trùng, vô sinh …
Nên bổ sung vitamin E bằng cách nào?
Vitamin E có nhiều trong các loại dầu thực vật, nhất là các loại dầu từ các dạng hạt có dầu như dầu mè, hạt hướng dương, hạt dẻ…, trong mầm lúa mì, các loại quả có phần nạc giàu chất béo, nhiều nhất là trong quả bơ.
Vitamin E cũng có nhiều trong mỡ của các loại cá béo ở vùng biển sâu như cá hồi, cá thu, cá nục, cá ngừ … Trứng và gan cũng có vitamin E. So với các loại vitamin tan trong chất béo khác, vitamin E dễ bị hủy bởi nhiệt độ, ánh nắng và oxy trong không khí nhất.
Vì vậy, cách tốt nhất để hưởng được vitamin E trong thực phẩm là ăn thực phẩm càng tươi càng tốt. Thực phẩm lưu trữ lâu và chế biến kỹ sẽ bị mất nhiều vitamin E.
Mỗi ngày cơ thể chỉ cần trung bình 15mg vitamin E. Tốt nhất là nên hấp thụ nó qua đường ăn uống. Nếu bữa ăn hàng ngày có đầy đủ các nhóm thực phẩm, dùng thêm dầu thực vật trong chế biến thực phẩm, ăn mỗi tuần khoảng 4 – 5 bữa cá hoặc các thực phẩm khác có chứa vitamin E thì ít khi cơ thể thiếu vitamin E.
Thiếu vitamin E sẽ làm da, tóc khô, tăng tốc độ sừng hóa da làm bong da tróc vảy, vỡ hồng cầu, thiếu máu, giảm thị lực, nhận thức và tư duy chậm, dễ mệt mỏi …
Những người dễ bị thiếu vitamin E nhất là những người tiêu chảy kéo dài, có rối loạn hấp thu chất béo, hoặc những phụ nữ ăn kiêng để giảm cân với khẩu phần ăn không cân đối và không được bổ sung vi chất phù hợp. Những người suy dinh dưỡng, có tỉ lệ mỡ cơ thể thấp, cũng có lượng vitamin E dự trữ trong cơ thể ít hơn và dễ bị thiếu hụt hơn.
Khi phải bổ sung vitamin E, bạn nên nhớ cơ thể hấp thu vitamin E tốt nhất là qua đường tiêu hóa tức là với chế phẩm dạng viên dầu uống. Các loại vitamin E bổ sung bằng đường tiêm bắp thường không được khuyến cáo vì nhiều nguy cơ bị áp-xe nơi tiêm, nhiễm trùng và xơ hóa nơi tiêm… trong khi tỷ lệ hấp thu và chuyển hóa lại kém hơn dùng đường uống.
Nguy cơ khi sử dụng quá liều
Ngộ độc vitamin E ít gặp do liều ngộ độc cao, gấp 65 lần liều nhu cầu. Tuy nhiên vẫn có trường hợp ngộ độc do dùng liều cao và lâu dài với mục đích làm đẹp. Ở liều cao (trên 400 IU/ngày), vitamin E có tác dụng ngược lại, thúc đẩy các tổn hại do quá trình oxy hóa gây ra và khống chế các tác nhân chống lão hóa khác. Biểu hiện dễ nhận thấy nhất khi dùng vitamin E quá liều là tiêu chảy, đau bụng, rối loạn tiêu hóa, mệt mỏi, suy nhược.
Ngoài ra, vitamin E đối kháng với tác dụng của vitamin K và sẽ làm tăng thời gian đông máu, có thể gia tăng nguy cơ tắc mạch máu.
Mong ước trẻ và đẹp là một mong ước chính đáng và ai cũng có quyền tìm cách biến ước mơ này trở thành hiện thực. Tuy nhiên, chúng ta chỉ có thể làm chậm tiến trình lão hóa chứ không thể làm dừng lại và càng không thể quay ngược thời gian.
Chúng ta không thể làm làn da của một phụ nữ năm mươi tuổi trở lại mịn màng, nõn nà như thời hai mươi tuổi. Vì vậy, việc sử dụng vitamin E bổ sung là cần thiết nhưng cần theo sự chỉ định của bác sĩ. Đừng bao giờ lạm dụng thuốc, dù đó chỉ là thuốc bổ như vitamin E.