Một phụ nữ mang thai được tiêm vắc xin Abdala của Cuba tại một phòng khám ở Havana vào tuần trước. Ảnh: Ramon Espinosa / AP
Niurka Rodríguez bị Covid-19 bao vây. Bên kia đường, một vận động viên ném bóng nổi tiếng từng chơi bóng chày cho tỉnh của bà, Ciego de Ávila, gần đây đã tử vong sau khi nhiễm Covid-19. Nhiều người hàng xóm của bà đã bị nhiễm bệnh, phòng khám địa phương không có xét nghiệm nhanh.
Bà nội trợ Rodríguez, 57 tuổi, cho biết: "Chúng tôi đang sống trong một cuộc chiến tranh".
Trong tháng trước, số ca mắc hàng ngày ở Cuba đã tăng gấp 3 lần khi biến thể Delta xuất hiện. Trong khi tổng số ca mắc hàng ngày vẫn dưới 10.000 ca, quốc gia này hiện có tỷ lệ lây nhiễm trên đầu người cao nhất ở Mỹ Latinh, mặc dù tỷ lệ tử vong vẫn thấp hơn nhiều so với mức trung bình của khu vực và thế giới.
Tỉnh Ciego de Ávila ở miền Trung Cuba, nơi bà Rodriguez sinh sống, là điểm nóng hiện nay. Hệ thống chăm sóc sức khỏe địa phương bị quá tải, chính phủ tuần trước đã chuyển đổi 2 trong số 30 khách sạn trong tỉnh thành bệnh viện. Hai trăm bác sĩ Cuba cũng đã được điều về từ Venezuela để điều trị các ca nhiễm Covid-19 tăng đột biến.
Người dân đeo khẩu trang phòng dịch COVID-19 tại La Habana, Cuba, ngày 22/6/2021. (Ảnh: THX/TTXVN)
Bà Rodríguez nói: "Đây là những quyết định đúng đắn, nhưng chúng có thể được đưa ra sớm hơn".
Thủ tướng Cuba Manuel Marrero cho biết: "Chúng ta không cần phải xấu hổ vì virus đã vượt quá năng lực của các cơ sở y tế - điều này đã xảy ra trên khắp thế giới. Nhưng chúng ta phải xấu hổ khi làm việc dang dở, cẩu thả và sai sót."
Trong suốt năm 2020, Cuba đã thực hiện quy trình theo dõi, truy vết và cách ly thành công. Tất cả những bệnh nhân dương tính đều được nhập viện, kể cả những bệnh nhân không có triệu chứng.
Chính phủ Cuba báo cáo rằng chỉ có 146 người tử vong vì virus trong năm ngoái, tương đương với 13 trường hợp tử vong trên một triệu người trong cả năm (trong khi đó Mỹ ghi nhận 1.024 trường hợp tử vong trên một triệu người so với cùng kỳ).
Nhưng riêng tuần trước, số người tử vong vì Covid-19 đã là 602 người.
Cuba đang nhận được hỗ trợ nhân đạo từ nhiều nước. Tuần trước, các tàu chở bình oxy từ Mexico, kim tiêm từ Bolivia và gạo từ Việt Nam đã cập bến. Canada đã tặng hơn một triệu viên dexamethasone. Trong khi đó, một số tổ chức ở Mỹ đã quyên góp hơn 500.000 USD mua kim tiêm cho Cuba. 2 triệu kim tiêm cũng đã được chuyển đến từ tháng trước.
Giữ vững tinh thần
"Nhân viên y tế không thể bị đánh bại," bác sĩ Santos Huete nói. Ông chưa có một ngày nghỉ từ khi đại dịch bùng phát.
"Chúng tôi làm nhiều đến độ không còn thời gian mà buồn nữa," ông nói đùa.
Bác sĩ, tiến sĩ Maritza Damera, 50 tuổi, đã mắc Covid-19 vào tuần trước. Khi Cuba điều chỉnh chiến lược chống dịch, bà được tự cách ly tại nhà.
Giữa lúc căng thẳng và bấp bênh, bà Damera đã rơi nước mắt trước lòng trắc ẩn của những người xung quanh.
"Bạn bè đã mang cho tôi thuốc kháng sinh, thịt gà và gelatine", bà nói. "Bất chấp hoàn cảnh, người dân Cuba vẫn rất giàu tình cảm".
Lựa chọn phát triển vắc xin của riêng mình thay vì nhập khẩu, Cuba đã bắt đầu sản xuất vắc xin chậm hơn quốc gia khác trong khu vực.
Các cơ quan quản lý Cuba đã phê duyệt vắc xin Abdala để sử dụng khẩn cấp vào tháng trước, đưa Cuba trở thành quốc gia Mỹ Latinh đầu tiên phát triển thành công vắc xin Covid.
Các thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3 của Abdala và Soberana 2 đã ghi nhận tỷ lệ hiệu quả hơn 90%. Các tổ chức y tế quốc tế mong đợi Cuba công bố dữ liệu thử nghiệm trên các tạp chí khoa học được bình duyệt để các nhà khoa học toàn cầu có thể đánh giá hiệu quả chính xác hơn.
25% người dân Cuba đã được tiêm chủng đầy đủ, trong khi 42% đã được tiêm ít nhất một liều. Cả hai con số này đều cao hơn mức trung bình của Mỹ Latinh (22% tiêm chủng đầy đủ, 24% tiêm chủng một phần).
Đẩy mạnh tiêm chủng
Vérez, nhà phát triển vắc-xin, cho biết vấn đề tìm nguồn cung ứng vắc-xin Soberana 2 đã được giải quyết và trong vài tuần qua, việc sản xuất đã được đẩy mạnh lên quy mô công nghiệp.
Tiêm chủng hiện đang diễn ra với tốc độ nhanh hơn: Khoảng 1% dân số đang được tiêm chủng hàng ngày và Bộ Y tế Công cộng cho biết sẽ có 70% người lớn được tiêm chủng vào cuối tháng.
Các nhà khoa học nhấn mạnh rằng chiến dịch tiêm chủng của thủ đô chỉ mới kết thúc vào tuần trước và cần thời gian để vắc xin phát huy hiệu lực đầy đủ.
Bộ Y tế Công cộng đã công bố dữ liệu đầy hứa hẹn cho thấy rằng từ tháng 6 đến tháng 7, tỷ lệ tử vong của những người nhiễm virus đã giảm hơn một nửa ở các vùng của Havana, nơi bắt đầu chiến dịch tiêm chủng.
Bác sĩ Huete lạc quan nói: "Chúng tôi phải nghĩ rằng chúng tôi sẽ chiến thắng và nhìn thấy ánh sáng ở cuối đường hầm."