Ngữ văn là một trong những môn học quan trọng bậc nhất trong chương trình giáo dục phổ thông tại Việt Nam. Từ cấp tiểu học, học trò làm quen với dạng văn miêu tả đơn giản, đến cấp lớn hơn được tiếp cận với dạng làm văn tự sự, thuyết minh rồi nghị luận, qua đó học sinh ngày càng nâng cao được khả năng tư duy, giải quyết vấn đề, thể hiện được suy nghĩ của bản thân và hoàn thiện cách sử dụng ngôn ngữ.
Nhưng các đề văn phân tích tác phẩm văn học, phân tích các đạo lý, vấn đề xã hội dường như đã quá quen thuộc. Bạn đã có bao giờ đối mặt với những dạng đề bài mà ở đó mình phải phát huy cả trí tưởng tượng để hiểu chưa? Gần đây, dân mạng xôn xao về đề thi Ngữ văn trong kỳ thi chọn đội tuyển dự thi Học sinh giỏi Quốc gia của Sở GD&ĐT Thái Nguyên.
Ở câu đầu tiên có trọng số 8 điểm, đề bài cho thí sinh một bức ảnh chia làm 2 nửa, mỗi nửa là 1 chiếc đồng hồ điểm vị trí 12h, khác nhau giữa chúng là chiếc đồng hồ bên phải có một vạch sẫm màu kéo dài từ điểm chỉ số 11 đến điểm chỉ số 2. Nội dung của câu hỏi này là: Theo gợi ý từ bức ảnh trên, anh (chị) hãy trình bày cách giải quyết vấn đề của mình.
Như vậy, theo đề bài, thí sinh không chỉ thể hiện cách hành văn, diễn đạt của mình mà còn phải tự đặt vấn đề mà hình ảnh đưa ra dưới góc nhìn của bản thân. Với những học trò vốn đã quen với các dạng đề văn truyền thống thì quả là rất khó để hiểu đề muốn nói gì. Một đề văn khá lạ lẫm song lại rất thú vị, hẳn sẽ kích thích được trí sáng tạo của học trò và đặc biệt là đề bài không gò bó các thí sinh phải đi theo một hướng biện luận nào cả.
Với đề bài độc đáo này, netizen đã có dịp tranh thủ phát huy khả năng tiếp nhận, giải quyết vấn đề của mình bằng nhiều góc nhìn vô cùng hay ho. Người thì khai triển vấn đề sự quý giá của thời gian, tính kỷ luật trong giờ giấc, có người lại cho rằng bức hình nói đến việc nhường nhịn, khiêm tốn để tạo đà cho sự phát triển. Sau đây là một số cách triển khai đề tài nhận được nhiều lượt tương tác:
1. Dù không làm gì thời gian vẫn trôi nên đừng bao giờ cố níu kéo quá khứ nó cũng chẳng quay lại được. Bạn dùng 1 giờ để hồi tưởng quá khứ và 1 giờ để than thở trong khi thời gian đã trôi đi 2 giờ và bạn chẳng làm được gì cả.
2. Tấm thứ 1: Thời gian là thứ quý giá, phải nên tận dụng không nên lãng phí. Tấm thứ 2: lùi 1 bước để tiến 2 bước, hàm ý đôi khi trong cuộc sống phải biết cách nhường nhịn, nhịn để có thể có được những lợi thế về sau.
3. Khi gặp 1 vấn đề nào đó, hãy dồn tâm sức, cố gắng giải quyết nó trong thời gian nhanh nhất, đừng "để tí làm cũng được". Có ý thức và đẩy nhanh tiến độ làm việc khiến ta tiết kiệm thời gian, làm việc có hiệu quả. Và ngược lại, việc chầy bửa thời gian giải quyết vấn đề sẽ khiến con người có một lối sống trì trệ, làm việc tốn thời gian mà không đem lại hiệu quả lớn nhất.
4. Cuộc sống như đòn bẩy, lùi một bước, nhún nhường người khác để tự mình tích lũy kinh nghiệm để bứt phá... Hạ cái tôi xuống không phải mình thua mà là mình âm thầm lớn mạnh phấn đấu. Chúng ta không thay đổi được điểm xuất phát của chúng ta nhưng hoàn toàn có thể thay đổi được đích đến. Đến được đâu và đi được bao nhiêu, hoàn toàn do đôi chân chúng ta quyết định. Rêu chỉ mọc trên đá khi hòn đá không hề di chuyển .Vậy tại sao không bước lên phía trước?!!
5. Tính kỷ luật trong giờ giấc: Rất nhiều người thường không coi trọng việc đúng giờ, họ thường có suy nghĩ: "trễ 5 phút, 10 phút cũng không sao, đợi người khác tới đông đủ rồi tới cũng đc". Mặc dù 5, 10 phút có vẻ không nhiều nhưng trong một số trường hợp, nó có thể gây ảnh hưởng rất nhiều tới người khác cũng như 1 tập thể.
6. Theo ý nghĩ của mình thì bức ảnh nói về việc hay trì trệ kéo dài, làm việc không dứt khoát. Cụ thể như hình thì có thể làm xong công việc trong 1 giờ nhưng có những người đến tận 4 giờ mới làm xong!
7. Thứ nhất đó là đề dựa trên tấm hình từ hai cái đồng hồ để nói lên cách giải quyết vấn đề của bản thân mình. Thứ hai là hình ảnh ở hai chiếc đồng hồ nói về vấn đề xê dịch thời gian thì đúng hơn. Cái kim dài kia không phải là kim giờ mà kim phút đấy, có một số người thì coi trọng việc đúng giờ, một số người khác thì lại thích xê dịch thời gian hẹn. Cho nên khác biệt giữa hai hình thể hiện hai loại thái độ trong việc giải quyết vấn đề về mặt thời gian!
Theo bạn, bạn sẽ giải quyết đề bài dưới góc nhìn nào?