Trong lĩnh vực sử dụng xe điện (EV), Na Uy là quốc gia dẫn đầu toàn cầu. Na Uy tự hào với 82% doanh số bán ô tô mới là xe điện. Trong khi đó, tại Mỹ, 7,6% doanh số bán ô tô mới năm 2023 là xe điện, tăng từ mức 5,9% vào năm 2022. Tại thị trường ô tô lớn nhất thế giới là Trung Quốc, 24% doanh số bán ô tô mới năm 2023 là xe điện.
Bất cứ ai cũng có thể cảm nhận được sự khác biệt khi xe điện được áp dụng triệt để tại Na Uy. Đường phố yên tĩnh, bầu không khí dễ chịu vì ít khói bụi. Thủ đô Oslo của Na Uy cũng điện khí hóa các chuyến phà, xe buýt, xe bán tải và thậm chí cả thiết bị xây dựng. Quốc gia này đang hướng tới mục tiêu đầy tham vọng đó là vào năm 2025, tất cả ô tô mới đều không phát thải. Cây xăng sẽ được thay thế bằng trạm sạc. Đó dường như là một tương lai không tưởng.
Vậy làm thế nào để Na Uy có thể từng bước chạm tới mục tiêu này. Thành công hiện tại của Na Uy có thể là sự kết hợp của nhiều yếu tố, bao gồm chính sách của chính phủ, các biện pháp khuyến khích và phát triển cơ sở hạ tầng.
Trong hai thập kỷ qua, chính phủ Na Uy đã tiên phong đưa ra nhiều sáng kiến đa dạng để thúc đẩy việc áp dụng xe điện. Chìa khóa trong số các biện pháp đó là những ưu đãi về thuế. Chẳng hạn như không tính thuế trước bạ, thuế đăng ký và thuế giá trị gia tăng đối với xe điện.
Những ưu đãi này đã khiến xe điện có giá cả phải chăng hơn, mức chênh lệnh về giá xe điện với xe xăng truyền thống cũng được thu hẹp. Bên cạnh đó, người lái xe điện còn được hưởng các đặc quyền như đỗ xe miễn phí, miễn phí đường bộ và được tiếp cận làn đường xe buýt. Điều này khuyến khích người dân và khiến việc chuyển đổi sang xe điện không chỉ hợp lý về mặt kinh tế mà thực tế còn rất hấp dẫn.
Nguồn tài nguyên thủy điện dồi dào và rẻ của Na Uy cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy áp dụng rộng rãi xe điện. Với nguồn năng lượng tái tạo sẵn có, việc sạc xe điện trở nên tiết kiệm và thân thiện với môi trường hơn. Đây là một yếu tố giúp cho giao thông vận tải bền vững.
Hơn nữa, Na Uy đã đầu tư không ít vào cơ sở hạ tầng trạm sạc. Hàng nghìn trạm sạc công cộng đã được lắp đặt rải rác khắp Na Uy. Kết quả này có được là nhờ nỗ lực phối hợp của cả chính phủ và các tổ chức tư nhân như Tesla và Recharge. Mạng lưới sạc rộng khắp cả nước này đảm bảo sự thuận tiện cho chủ sở hữu xe điện, giải quyết mối lo ngại và củng cố niềm tin vào các phương tiện di chuyển bằng điện.
Mặc dù đạt được nhiều thành tựu xuất sắc, Na Uy vẫn phải đối mặt với những thách thức đang rình rập. Số lượng phương tiện gia tăng đột biến đã dẫn đến tình trạng ùn tắc giao thông, đặt vấn đề về tác động đối với giao thông công cộng.
Ngoài ra, các vấn đề về độ tin cậy và khả năng tương thích của các trạm sạc vẫn còn tồn tại. Mặc dù quốc gia này đang nỗ lực giải quyết thông qua các quy định và tiêu chuẩn.
Trong tương lai, Na Uy dự tính loại bỏ dần một số ưu đãi về xe điện khi phương tiện này trở thành xu hướng phổ biến. Tuy nhiên, cam kết về giao thông bền vững và giảm phát thải vẫn không thay đổi. Cách tiếp cận có tư duy tiến bộ này nhấn mạnh cống hiến của Na Uy trong việc quản lý môi trường và ý định luôn tiên phong trong cuộc “cách mạng” EV.
Bằng chứng cho thành công của Na Uy là những chiếc xe điện lăn bánh khắp các con đường. Kinh nghiệm của Na Uy trong việc áp dụng xe điện là những bài học vô giá cho các quốc gia khác trên toàn thế giới.
Bằng cách thực hiện các chính sách hỗ trợ, đầu tư mạnh mẽ vào cơ sở hạ tầng và khuyến khích người tiêu dùng, các quốc gia có thể đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang phương tiện chạy điện và giảm sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch.
Khi thế giới phải vật lộn với biến đổi khí hậu và nhu cầu giao thông bền vững ngày càng cấp thiết, tấm gương Na Uy đóng vai trò là ngọn hải đăng hy vọng và lộ trình cho một tương lai xanh, sạch hơn.
Tham khảo CNBC