Theo các tài liệu y khoa, việc tiêu thụ những loại thực phẩm như ngũ cốc nguyên hạt, rau củ, trái cây và yến mạch có tác dụng ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Nhưng một nghiên cứu mới được công bố trên Tạp chí Diabetologia vào ngày 3/10/2023 đã phát hiện ra rằng uống một tách trà đen mỗi ngày cũng có thể giúp kiểm soát lượng đường trong máu và giảm nguy cơ phát triển tiền tiểu đường cũng như tiểu đường loại 2.
Sự khác nhau giữa tiền tiểu đường và tiểu đường loại 2
Tiền tiểu đường là dấu hiệu cảnh báo cơ thể đang không thể xử lý được glucose (đường) trong máu một cách hiệu quả khiến cho lượng đường trong máu tăng cao, nhưng vẫn thấp hơn mức được coi là tiểu đường loại 2.
Còn tiểu đường loại 2 đặc trưng bởi tình trạng kháng insulin khiến cơ thể gặp khó khăn trong việc sử dụng glucose làm năng lượng. Nói cách khác, insulin được ví như "chiếc chìa" "mở khóa" các tế bào để glucose đi vào và biến thành năng lượng. Tuy nhiên, khi cơ thể có tình trạng kháng insulin, các tế bào không được "mở khóa", glucose không thể xâm nhập vào tế bào, từ đó khiến glucose tích tụ lại trong máu và dẫn tới nhiều vấn đề sức khỏe.
Trà đen giúp ngăn ngừa tiểu đường thế nào?
Trà đen là loại trà đã trải qua quá trình lên men. Do đó các thành phần hoá học của lá trà tươi có thể chuyển hoá để tạo thành màu sắc cũng như hương vị, đặc tính độc đáo của trà đen.
Trong nghiên cứu trên, các nhà khoa học đã theo dõi sức khỏe của 1.923 người trong độ tuổi từ 20-80. 59% số người tham gia nghiên cứu có mức đường huyết bình thường, 23% đã được chẩn đoán mắc tiểu đường loại 2 và 18% mắc tiền tiểu đường. Những người tham gia được hỏi về tần suất uống trà (không bao giờ uống, thỉnh thoảng, thường xuyên và hàng ngày) cũng như loại trà mà họ dùng (trà xanh, trà đen hoặc các loại trà khác).
Qua đó, các nhà khoa học đã xem xét tác động của loại trà và tần suất tiêu thụ trà của nhóm người này với việc bài tiết glucose qua nước tiểu. Ở những người mắc bệnh tiểu đường, chức năng thận thường hoạt động không hiệu quả nên glucose sẽ được giữ lại trong máu thay vì bài tiết qua nước tiểu.
Kết quả cho thấy những người uống trà đen mỗi ngày bài tiết glucose qua nước tiểu nhiều hơn. Đây là dấu hiệu cho thấy cơ thể họ có thể loại bỏ glucose hiệu quả hơn. Những người uống trà đen mỗi ngày có nguy cơ bị tiền tiểu đường thấp hơn 53% và nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 thấp hơn 47% so với những người không bao giờ uống trà đen.
Các nhà nghiên cứu giải thích rằng quá trình lên men trà đen có thể tạo ra các hợp chất độc đáo có tác dụng chống oxy hóa và chống viêm mạnh, cải thiện độ nhạy insulin, tăng cường chức năng tuyến tụy và thay đổi hệ vi khuẩn đường ruột một cách tích cực. Ngoài ra, uống trà đen cũng có liên quan đến việc tăng bài tiết glucose trong nước tiểu và giảm tình trạng kháng insulin, từ đó giúp cơ thể kiểm soát đường huyết tốt hơn.
Tiến sĩ Tongzhi Wu của Đại học Adelaide (Australia), một trong các tác giả của nghiên cứu, cho biết trà đen có lợi ích tương tự như một loại thuốc chống tiểu đường - thuốc ức chế SGLT2. Sự ức chế SGLT2 sẽ gây ra glucose niệu, từ đó giúp giảm glucose trong máu.
Các phát hiện cho thấy các hợp chất trong trà đen có thể hoạt động giống như chất ức chế SGLT2 bằng cách ảnh hưởng đến cách thận xử lý glucose. Những tác động này rõ rệt nhất ở những người uống trà đen hàng ngày. Qua đó, tiến sĩ Wu khẳng định: "Uống trà đen mỗi ngày có khả năng làm giảm nguy cơ và sự tiến triển của bệnh tiểu đường loại 2 thông qua việc kiểm soát lượng đường trong máu hiệu quả hơn".
Mặc dù có những phát hiện đầy hứa hẹn, các nhà nghiên cứu vẫn chưa thể chắc chắn rằng chỉ một nghiên cứu quan sát có thể đảm bảo uống trà mỗi ngày trực tiếp cải thiện việc kiểm soát lượng đường trong máu. Theo đó, các nhà nghiên cứu đang tiến hành một thử nghiệm khác để làm rõ thêm lợi ích này của trà đen.