Có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến việc đau hậu môn, hay xảy ra nhưng có thể điều trị khỏi. Tuy nhiên, nếu việc bị đau hậu môn không hết trong vòng 24-48 giờ bạn phải đến khám bác sĩ chuyên khoa hậu môn đại trực tràng.
Nếu sốt kèm theo với việc đau hậu môn thì bạn cần phải đến gặp bác sĩ sớm ngay lập tức vì đó là dấu hiệu cảnh báo nhiễm trùng gây áp xe quanh hậu môn.
1. Trĩ ngoại tắc mạch
Đây là một cục máu đông được hình thành ở trong búi trĩ ngay sát da rìa hậu môn. Nếu những cục máu to, nó có thể gây đau khi bạn đi lại, ngồi, hoặc khi đại tiện. Đau hậu môn có thể xảy ra đột ngột và trở nên xấu đi trong vòng 48 giờ đầu. Đau thường sẽ giảm nhẹ sau vài ngày. Bạn có thể bị chảy máu vì vùng da ở vị trí đó bị rách.
Điều trị nội khoa bằng cách ngâm hậu môn vào chậu nước ấm, sử dụng thuốc giảm đau, thuốc làm mềm phân. Hầu hết các chuyên gia khuyên rằng cục máu đông này nên được loại bỏ bằng tiểu phẫu thuật. Tiểu phẫu thuật này có thể được thực hiện bằng gây tê tại chỗ tại phòng khám, hoặc tại bệnh viện.
Đau hậu môn dấu hiệu của nhiều bệnh.
2. Nứt kẽ hậu môn
Ống hậu môn là một ống nhỏ được bao quanh với cơ và là phần tiếp theo của trực tràng, phần cuối cùng của đường tiêu hoá. Trực tràng là đoạn ruột ở phía dưới của đại tràng (ruột già). Một vết nứt kẽ hậu môn là một vết rách, xước nhỏ nằm ở vùng hậu môn.
Những vết nứt hay gặp phải những lại hay bị nhầm lẫn với những bệnh khác của hậu môn, như là bệnh trĩ. Mục tiêu của việc điều trị không phẫu thuật làm cho phần mềm, khuôn.
Điều trị bao gồm chế độ ăn nhiều xơ và sử dụng thêm thuốc bổ sung xơ (25-35 gram xơ/ngày); sử dụng thuốc nhuận tràng; ngâm nước ấm từ 10 đến 20 phút, vài lần trong ngày và sử dụng một số thuốc giúp liền vết nứt.
Mặc dù hầu hết vết nứt đều có thể liền mà không cần phẫu thuật, những vết nứt mãn tính thì không thể điều trị nội khoa và phẫu thuật là lựa chọn tốt nhất. Mục đích của điều trị ngoại khoa là giúp cho cơ thắt thả lỏng dễ dàng hơn nhờ đó giảm đau và co thắt và giúp vết nứt liền tốt.
3. Áp xe và rò hậu môn
Một khối áp xe là một ổ nhiễm trùng chứa mủ ở ngay cạnh hậu môn hoặc trực tràng. Tất cả các ổ áp xe đều phải được điều trị bằng cách mổ mở ổ áp xe dẫn lưu mủ. Rò hậu môn là một đường hầm được hình hành dưới da nối những tuyến bã bị nhiễm trùng ở bên trong hậu môn ra phía ngoài da cạnh hậu môn.
Bệnh gây ảnh hưởng đến hoạt động sinh hoạt hàng ngày.
Phẫu thuật là phương pháp duy nhất đề điều trị bệnh rò hậu môn. Những phẫu thuật này thường là những phẫu thuật đơn giản tuy nhiên những trường hợp bệnh phức tạp cần phải mổ nhiều lần mới có thể giải quyết được vấn đề.
4. Nhiễm nấm hoặc các bệnh truyền nhiễm qua đường quan hệ tình dục
Những bệnh nhân nhiễm nấm hoặc nhiễm qua đường quan hệ tình dục có thể bị đau mức độ ít hoặc vừa ở vùng hậu môn trực tràng. Những bệnh lây truyền qua đường tình dục như bệnh lậu, chlamidia, herpes, giang mai, virus HPV (virus human papilloma) và một số bệnh khác.
Đau thường không hay đi kèm với đại tiện. Những dấu hiệu khác có thể thấy là chảy máu nhẹ vùng hậu môn, chảy dịch hoặc ngứa. Điều trị thường bằng thuốc bôi tại chỗ hoặc đường uống.
5. Các bệnh về da
Các bệnh về da thường ảnh hưởng đến nhiều vị trí khác nhau của cơ thể (như vảy nến, mụn) và cũng có thể ảnh hưởng đến cả da vùng hậu môn. Ngứa hậu môn, chảy máu, đau có thể đến và đi. Ở một số trường hợp bệnh cần phải lấy sinh thiết phần da bị bệnh.
Điều trị phụ thuộc vào kết quả giải phẫu bệnh sau khi sinh thiết và khám xét. Chẩn đoán và điều trị sớm giúp bệnh mau khỏi hơn.
6. Ung thư hậu môn
Hầu hết các trường hợp đau hậu môn thường không liên qua đến ung thư, những khối u có thể gây chảy máu, xuất hiện khối bất thường, thay đổi thói quen đại tiện và đau ngày càng tăng theo giời gian. Nếu bạn bị chảy máu và đau ở hậu môn mà không hết, hoặc nặng dần lên bạn nên đến gặp ngay bác sĩ chuyên khoa hậu môn trực tràng.
Khi gặp bác sĩ, bạn sẽ được khám hậu môn với ống soi nhỏ để tìm kiếm những bất thường ở vùng hậu môn và làm sinh thiết khối bất thường. Nếu đau trở nên tồi tệ khi thăm khám ở phòng khám bác sĩ của bạn sẽ yêu cầu gây mê đề thăm khám được dễ dàng và chính xác hơn.
Điều trị ung thư hậu môn hoặc các khối u khác vùng hậu môn là sự phối hợp các phương pháp, hóa trị, xạ trị và phẫu thuật.
Trong trường hợp đau tái phát hoặc không hết, chảy máu hậu môn liên tục, người bệnh cảm thấy có khối bất thường ở hậu môn cần nhanh chóng tới các cơ sở y tế khám ngay.