Khó khăn trong thương mại dầu mỏ Nga-Ấn
Theo Reuters, một trong những tuyến thương mại dầu mỏ sinh lợi nhất của Nga, kể từ khi phương Tây áp đặt các lệnh trừng phạt liên quan đến xung đột Ukraine của phương Tây, đang phải đối mặt với một thách thức lớn vì những hạn chế của việc thanh toán bằng loại tiền tệ khác ngoài USD.
Trong nhiều thập kỷ, USD là đồng tiền trong giao dịch dầu mỏ quốc tế và những nỗ lực tìm kiếm giải pháp thay thế đã bị cản trở bởi những khó khăn trong việc chuyển đổi cũng như những trở ngại chính trị.
Ấn Độ đã trở thành khách hàng mua dầu bằng đường biển lớn nhất của Nga kể từ khi các khách hàng châu Âu rút lui nhưng vấn đề đã xuất hiện vào tháng 7 khi New Delhi muốn thanh toán bằng đồng rupee, khiến hoạt động thương mại song phương gần như sụp đổ, theo nguồn tin của Reuters.
Các nhà cung cấp dầu của Nga đương nhiên không thể thực hiện các giao dịch bằng đồng rupee vì hướng dẫn không chính thức từ Ngân hàng Trung ương Nga về việc không chấp nhận đồng tiền của Ấn Độ.
Tàu chở dầu neo đậu tại kho dầu thô Kozmino trên bờ Vịnh Nakhodka gần thành phố cảng Nakhodka, Nga năm 2022. Ảnh: Reuters
Vì với Moscow, đồng rupee ít có giá trị bên ngoài Ấn Độ nên khó khăn trong chuyển đổi tiền tệ. Hơn nữa, Nga có ít cơ hội chi tiêu bằng đồng rupee vì nhập khẩu từ Ấn Độ không đáng kể.
Vào khoảng giữa tháng 8, ít nhất hai công ty dầu mỏ lớn của Nga đã dọa chuyển hướng khoảng chục tàu chở dầu với khối lượng lên tới một triệu tấn đang hướng tới Ấn Độ đến các điểm đến khác.
Các vấn đề có thể trở nên tồi tệ hơn khi sự giám sát về thương mại tăng lên. Washington đã áp đặt các biện pháp trừng phạt đầu tiên đối với các chủ tàu chở dầu Nga có giá cao hơn giá trần trong những tuần gần đây.
Kể từ khi các lệnh trừng phạt của phương Tây áp đặt lên Nga vào tháng 2 năm ngoái, Moscow đã dừng giao dịch bằng USD và euro, những loại tiền tệ chính của thế giới.
Hiện chưa đến 10% sản lượng của khoảng 9 triệu thùng dầu mỗi ngày của Nga được giao dịch bằng đồng USD và euro.
Ngân hàng Trung ương Nga không thể hoạt động bằng USD do các lệnh trừng phạt. Mặc dù về mặt lý thuyết, các nhà xuất khẩu Nga có thể sử dụng USD nhưng việc tránh sử dụng đồng USD sẽ khiến Mỹ và các chính phủ phương Tây khó giám sát các hoạt động thương mại của Nga.
Trong những tháng đầu năm nay, Ấn Độ đã nợ Nga khoảng 40 tỷ USD trong các giao dịch thương mại.
Loại tiền nào được ưu tiên?
Kinh doanh bằng đồng rupee đặc biệt khó khăn đối với Nga.
Ấn Độ khuyến khích chi tiêu bằng đồng rupee trên lãnh thổ của mình và đã áp dụng tỷ giá hối đoái trừng phạt đối với việc chuyển đổi đồng rupee sang các loại tiền tệ khác, đôi khi lên tới hơn 10% số tiền được chuyển đổi.
Tình hình có thể dịu bớt nếu Nga nhập khẩu thêm hàng hóa từ Ấn Độ và ngược lại, và cùng thanh toán bằng đồng rupee.
Ngoài ra, các quan chức Nga và các nhà điều hành dầu mỏ đều muốn khách hàng Ấn Độ thanh toán bằng đồng nhân dân tệ của Trung Quốc, bởi đối với Nga, đây là loại tiền tệ hữu ích hơn.
Đối với Ấn Độ, việc sử dụng đồng tiền của một đối thủ cạnh tranh trong khu vực là rất nhạy cảm, mặc dù các nhà máy lọc dầu tư nhân Ấn Độ đã quay trở lại sử dụng đồng nhân dân tệ do thiếu các lựa chọn khác.