Mới đây, ông Nguyễn V. H (62 tuổi, Phú Thọ) được các bác sĩ Bệnh viện K Trung ương và Bệnh viện Hùng Vương, Phú Thọ phẫu thuật cắt ung thư đại trực tràng và đặt hậu môn nhân tạo.
Ông H có triệu chứng đau bụng âm ỉ nhiều tháng nay nhưng không đi bệnh viện mà chỉ uống thuốc ở nhà. Tình trạng đau ngày càng tiến triển nặng hơn. Chỉ vài tháng ông H sụt 6kg, đi đại tiện phân nhầy nhầy có máu.
Gia đình đưa ông đi bệnh viện, bác sĩ cho bệnh nhân nội soi đại trực tràng bấm sinh thiết, chụp CT scaner đa dãy ổ bụng, chẩn đoán u đại tràng sigma to tới 8,5 cm.
Ngay lập tức, bệnh nhân được sinh thiết tế bào học chẩn đoán ung thư đại trực tràng giai đoạn 3.
Trường hợp bà Trương Thị B (56 tuổi, Lý Nhân, Hà Nam) vào viện trong tình trạng đau bụng âm ỉ suốt 6 tháng liền, nhưng bà B chủ quan không đi khám. Bà B kể trước đây có dấu hiệu đau bụng và đi khám được chẩn đoán đau dạ dày nên bà chủ quan sống chung với bệnh.
Khoảng 3 tháng nay, bà bị đi ngoài phân có máu lại chỉ nấu nước lá diếp cá uống vì nghĩ mình bị trĩ.
Theo thống kê của tổ chức ung thư thế giới, năm 2018 ung thư đại trực tràng nằm trong top 10 bệnh ung thư phổ biến trên thế giới với hàng triệu người mắc mỗi năm. Tại Việt Nam, ung thư đại trực tràng đứng ở hàng thứ 5 trong tổng số các ca ung thư đã mắc ở cả hai giới.
Đau bụng âm ỉ dấu hiệu của ung thư đại trực tràng
Hiện nay, ung thư đại trực tràng tiên lượng tỷ lệ thành công phụ thuộc hoàn toàn vào người bệnh. Bệnh nếu phát hiện giai đoạn sớm, tỷ lệ điều trị thành công sẽ rất cao. Còn phát hiện ở giai đoạn muộn thì bệnh nhân khó có thể điều trị thành công.
Nguyên nhân mắc ung thư đại trực tràng, theo TS Hoàng Đình Chân – Nguyên bác sĩ tại Bệnh viện K trung ương có thể phát triển từ các polyp đại trực tràng. Polyp này ban đầu chỉ là các u thịt của niêm mạc ruột già từ lành tính có thể thoái hóa thành ác tính đặc biệt ở người trên 45 tuổi.
Nếu người có polyp mà sinh trưởng trong một gia đình có nhiều người cùng mắc bệnh polyp thì nguy cơ ung thư cao hơn hàng chục lần người bình thường. Poyp dạng nhung mao có nguy cơ ung thư cao nhất.
Ung thư đại trực tràng cũng được chứng minh liên quan chặt chẽ tới chế độ ăn uống. Theo TS Chân chế độ dinh dưỡng không hợp lý: ăn quá nhiều chất béo, đạm động vật, ít ra hoa quả tươi. Những nước có nền công nghiệp phát triển như Nhật Bản, Singapore... tỉ lệ mắc ung thư đại trực tràng tăng lên rõ rệt nhất.
Những bệnh viêm nhiễm đại trực tràng lâu ngày như: viêm loét đại trực tràng chảy máu. Tình trạng loạn khuẩn do dùng nhiều kháng sinh đường ruột cũng thấy có liên quan đến ung thư đại trực tràng.
Dấu hiệu của bệnh
Bác sĩ Hứa Văn Đức – Trưởng khoa Ung bướu, Bệnh viện Hùng Vương cho biết, ung thư đại trực tràng thường bắt nguồn từ những polyp trong lòng đại trực tràng. Dấu hiệu cảnh báo ung thư đại trực tràng rất dễ nhận biết. Nếu người bệnh chú ý có thể phát hiện được bệnh sớm hơn.
Thứ nhất, rối loạn lưu thông ruột: đây là dấu hiệu sớm, báo động ung thư nhưng hay bị bỏ qua. Sớm nhất có thể chỉ là những thay đổi của thói quen đại tiện, thay đổi giờ giấc đi ngoài, số lần đi ngoài có thể vài lần đến hàng chục lần trong ngày. Bệnh nhân có khi táo bón, bị đi ngoài phân lỏng hoặc xem kẽ cả táo bón và đi ngoài phân lỏng.
Thứ hai, đi ngoài nhầy máu: là triệu chứng hay gặp nhất của ung thư đại trực tràng. Đây là triệu chứng quan trọng báo hiệu ung thư trực tràng. Bệnh nhân có thể đi ngoài ra máu đỏ tươi hoặc lờ lờ máu cá, từng đợt hoặc kéo dài. Dấu hiệu đi ngoài ra máu có thể nhầm sang bệnh lỵ hoặc viêm đại trực tràng, trĩ.
Thứ ba, đau bụng: Người bệnh có cảm giác đau vùng hạ vị, buồn đi ngoài, cảm giác đi ngoài không hết phân… là những dấu hiệu hay gặp.
Yếu tố quyết định trong tầm soát ung thư đại trực tràng là thực hiện khám sức khỏe định kỳ, nội soi đại trực tràng để kịp thời phát hiện và điều trị các tổn thương tiền ung thư.
Với người trên 40 tuổi nên nội soi đại trực tràng 2 năm 1 lần. Những người có polyp đại trực tràng, polyp mang yếu tố gia đình thì cần tầm soát ung thư đại trực tràng sớm hơn. Nội soi ống mềm là cách tốt nhất để chẩn đoán được ung thư đại trực tràng.