Sự việc xảy ra vào khoảng cuối năm 2019 và được đăng tải trên chương trình truyền hình tin tức Today, phát sóng trên kênh NBC. Cụ thể, một gia đình ở tiểu bang Tennessee, Hoa Kỳ cho biết gia đình họ đã bị xâm phạm quyền riêng tư thông qua thiết bị camera an ninh chỉ sau 4 ngày lắp đặt. Và nghiêm trọng hơn, thứ kẻ xấu nhắm vào chính là phòng ngủ của những đứa trẻ trong gia đình.
Căn phòng là nơi 3 cô con gái của gia đình cùng sinh hoạt, vui chơi, học tập cũng như nghỉ ngơi. Vào một ngày nọ, khi một trong 3 cô bé đang ở trong phòng 1 mình, bất chợt có một giọng nói kỳ lạ vang lên từ góc phòng. Cô bé hỏi: "Ai vậy" - "Ta là bạn thân của cháu", giọng nói bí ẩn cất lên trả lời cô bé. Khi xung quanh không có ai nhưng giọng nói kỳ lạ liên tục vang lên, cô bé rất hoảng sợ. Sau khi cô gọi mẹ, kẻ lạ mặt vẫn tiếp tục trêu đùa: "Ta là ông già Noel đây. Cháu không muốn trở thành bạn thân của ta ư?".
Bé gái hoảng sợ khi thấy giọng nói lạ từ góc phòng (Ảnh Today)
Chia sẻ về chiếc camera an ninh, mẹ của những đứa trẻ cho biết họ lắp đặt để theo dõi khi các con ngủ hay mọi hoạt động của các con khi trong phòng. Không chỉ có tính năng quan sát, những chiếc camera hiện đại, được kết nối internet còn có thể truyền giọng nói của người đang xem băng hình một cách trực tuyến.
Trên thực tế, việc lắp đặt camera an ninh trong nhà hiện nay đã không còn xa lạ. Không chỉ khu vực bên ngoài nhà, các gia đình lắp đặt camera an ninh ở mọi căn phòng trong nhà, từ phòng khách, phòng bếp, phòng làm việc, thậm chí là phòng ngủ và phòng vệ sinh. Mục đích chính của những chiếc camera này để gia chủ có thể theo dõi, quan sát ngôi nhà, căn phòng hay những hoạt động tại đây một cách dễ dàng, mọi lúc mọi nơi. Công việc sẽ đặc biệt thuận tiện nếu như chiếc camera được kết nối với internet.
Camera an ninh hiện nay được nhiều gia đình lựa chọn lắp đặt trong nhà mình (Ảnh minh họa)
Tuy nhiên, cũng chính bởi tính tiện lợi, có thể truy cập mọi lúc mọi nơi và được kết nối với mạng internet, chiếc camera an ninh trong nhà và toàn bộ hệ thống dữ liệu cũng tiềm ẩn nguy cơ có thể bị kẻ xấu, bị hacker tiếp cận và đánh cắp. Trường hợp trên là một trong những ví dụ rất điển hình. Nguy hiểm hơn, đặc biệt với những chiếc camera an ninh lắp đặt trong phòng ngủ hay phòng vệ sinh, những thước phim nhạy cảm có thể bị kẻ xấu phát tán hoặc sử dụng để tống tiền gia chủ.
Chuyên gia đưa ra lời khuyên lắp đặt camera trong nhà
Dù vẫn tiềm ẩn một số nguy cơ song việc lắp đặt camera an ninh trong nhà nói chung hay trong những khu vực nhạy cảm nói riêng đối với một số gia đình vẫn được đánh giá là cần thiết, tùy vào nhu cầu nhất định của gia đình. Các chuyên gia cũng nhận định rằng, khó có thể nói rằng việc lắp đặt camera trong phòng ngủ, phòng vệ sinh là đúng hay là sai.
Để hạn chế tối đa việc có nguy cơ bị kẻ xấu xâm nhập vào hệ thống camera an ninh và đánh cắp dữ liệu, dưới đây là một số lời khuyên được đưa ra bởi tờ The Washington Post.
1. Chọn mua loại camera từ thương hiệu uy tín
Thay vì tiếc rẻ và chọn mua các loại camera an ninh từ các thương hiệu không rõ nguồn gốc, rồi "tặc lưỡi" cho qua vì thiết bị chỉ cần cho ra hình ảnh, âm thanh đủ dùng là được, các gia đình hãy lựa chọn camera từ các thương hiệu có danh tiếng, uy tín thì hơn. Những thương hiệu có xuất xứ không rõ ràng có thể chính là các loại hàng nhái, hàng giả, không đảm bảo những yếu tố về bảo mật cho gia đình người sử dụng.
Ảnh minh họa
Ngoài ra, những thương hiệu đó cũng không có chính sách và không thể hỗ trợ người sử dụng trong trường hợp xảy ra sự cố về thông tin. Khi mua hàng, người dùng nên chia sẻ chính xác mục đích sử dụng cho đơn vị cung cấp, từ đó nhà bán hàng sẽ có tư vấn lựa chọn loại camera cũng như phần mềm chạy phù hợp và tối ưu, an toàn nhất.
2. Bật mã hóa hai đầu
Tính năng được The Washington Post nhắc tới như tính năng quan trọng nhất, ảnh hưởng trực tiếp tới sự bảo mật của hệ thống camera giám sát và dữ liệu đó là tính năng mã khóa 2 đầu. Hiểu đơn giản, đó là người sử dụng sẽ mã hóa đầu cuối cho những dữ liệu, cảnh quay mà camera ghi được. Khi tích hoạt mã hóa đầu cuối, công ty cung cấp camera hay bất kỳ người nào khác cũng sẽ không thể xem các tập tin nếu như không có sự can thiệp của gia chủ. Từ đó cũng có thể nói, việc truy cập dữ liệu nói riêng hay camera nói chung cũng trở nên khó khăn hơn.
Tính năng mã hóa 2 đầu của camera giám sát hiện nay đều có ở đa số các loại camera hiện đại, tuy nhiên nhiều đơn vị lắp đặt không mặc định bật nó ngay từ đầu. Chính vì vậy người sử dụng nên yêu cầu kích hoạt nó hoặc tự mình thiết lập.
Ảnh minh họa
3. Thay đổi mật khẩu mặc định
Những thiết bị như camera an ninh hay bộ định tuyến mạng trong nhà khi tiến hành lắp đặt ban đầu sẽ được thiết lập mật khẩu mặc định. Người sử dụng nên thay đổi mật khẩu này ngay lập tức thành một mật khẩu mạnh và sử dụng duy nhất mật khẩu này trong suốt quá trình sử dụng.
Bên cạnh đó, việc bật xác thực đa yếu tố cho tài khoản mà bạn sử dụng, kết nối với camera cũng là điều rất cần thiết. Nghĩa là khi đăng nhập tài khoản để truy cập camera từ thiết bị mới, người dùng sẽ cần nhập mã xác nhận bằng văn bản hoặc ứng dụng thì mới được cấp phép truy cập.
Ảnh minh họa
4. Thiết lập mạng Wifi riêng cho camera và lưu trữ dữ liệu vào máy chủ riêng
Ellen Boehm, Phó Chủ tịch cấp cao của IoT Strategy & Operations, thuộc Công ty An ninh mạng Keyfactor, Mỹ cho biết, cách phổ biến và dễ nhất để hacker xâm nhập vào mạng hay hệ thống camera an ninh của các gia đình là thông qua các thiết bị chuông cửa thông minh hoặc đèn thông minh cũ, không được cập nhật trong nhiều năm. Bởi vậy, tốt nhất hãy thiết lập camera an ninh trên một mạng Wifi riêng biệt và lưu trữ dự liệu vào máy chủ riêng thay vì đám mây lưu trữ sẵn có từ nhà mạng.
5. Lường trước các nguy cơ khi chọn vị trí lắp đặt camera
Như đã nói ở trên, việc lắp đặt camera trong nhà, đặc biệt là trong những căn phòng có tính chất riêng tư như phòng ngủ của bố mẹ già, phòng ngủ của con nhỏ hay phòng vệ sinh, còn tùy vào nhu cầu của từng gia đình. Hiện nay không có một loại camera nào an toàn tuyệt đối trước rủi ro, nên hãy cân nhắc thật kỹ về các vị trí lắp đặt camera. Gia chủ cần lường trước các nguy cơ khi đặt camera ở từng vị trí, từ đó đặt thiết bị ở những vị trí ít có khả năng ghi lại những cảnh nhạy cảm nhất.
Một gợi ý được tờ The Washington Post đưa ra đó là thay vì đặt camera ở nơi có thể ghi lại toàn bộ khung cảnh căn phòng, hãy đặt thiết bị ở nơi có thể giám sát lối ra vào.
Ảnh minh họa
6. Cho mọi người biết về sự có mặt của camera trong nhà
Dù là lắp đặt camera ở khu vực nào trong nhà, hãy đảm bảo mọi thành viên trong gia đình đều biết về vị trí chiếc camera đó và khi nào chúng được bật. Điều này áp dụng với cả những người cao tuổi và cả trẻ em, vì họ cần được biết khu vực riêng tư của họ đang được lắp đặt camera an ninh.
Bên cạnh những lưu ý trên, người dùng cũng có thể cân đối về thời gian chiếc camera an ninh được kích hoạt. Ví dụ, sử dụng ứng dụng nhà thông minh để camera tự động tắt khi có một số người nhất định ở nhà, camera chỉ dùng để theo dõi khi nhà không có người. Hay thay vì trang bị hệ thống camera dày đặc với số lượng lớn, người sử dụng có thể thêm các tính năng bảo mật ít xâm lấn hơn như đèn pha kích hoạt chuyển động, ổ khóa chắc chắn và hệ thống báo động theo yêu cầu... Với những chiếc camera chỉ sử dụng để thu thập dữ liệu và kiểm tra lại khi cần thiết, cũng nên cân nhắc thật kỹ xem chúng có thật sự cần kết nối với mạng Internet hay không.