Theo Daily Mail, các hiện vật kỳ lạ đã được khai quật tình cờ bởi các thợ đào vàng ở khu vực sông Atbara, sa mạc Đông (EDAR) của Sudan, một phần của sa mạc Sahara. Đó là một loạt các viên đá thạch anh rõ ràng được cắt gọi công phu bởi bàn tay con người.
Một số công cụ đá thạch anh cổ đại - Ảnh: PLOS ONE
Nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi tiến sĩ Mirosław Masojć, từ Viện Khảo cổ học của Đại học Wrocław (Phần Lan) đã tiếp quản hiện trường. Kết quả phân tích cho thấy đó là những công cụ đá của con người cổ đại, được chế tác thành rìu, dao cắt và nhiều loại công cụ khác.
Trong mỏ vàng cũng lộ ra những chiếc hố kỳ lạ và vết mài mòn bí ẩn trên đá. Nghiên cứu đã chỉ ra đó chính là nơi các công cụ được chế tác. Số lượng lớn của hố cũng như lượng công cụ quá nhiều tập trung tại một địa điểm nhỏ cho thấy đây không chỉ là một nơi người tiền sử từng định cư, đó còn là một công xưởng chế tạo công cụ đá!
Mỏ vàng nơi khai quật được các hiện vật - Ảnh: PLOS ONE
Theo bài công bố trên tạp chí khoa học PLOS One, dựa theo niên đại của các hiện vật, công xưởng này ra đời tận 700.000 đến 1 triệu năm trước. Như vậy, các dụng cụ thạch anh đẹp mắt này không phải của người Homo sapiens chúng ta, mà của một loài người khác bí ẩn, đã tuyệt chủng.
Các dấu vết trên đá cho thấy đây là một công xưởng chứ không đơn thuần là kho dụng cụ - Ảnh: PLOS ONE
Phát hiện được coi là một kho báu khảo cổ vô song bởi đây chính là công xưởng lâu đời nhất của nhân loại từng được phát hiện. Số dụng cụ này được chế tác rất công phu, là cả một kho báu lớn đối với người thời đại đồ đá, và cũng là kho báu đối với hiện tại, không chỉ vì độ cổ xưa mà còn vì giá trị khảo cổ cực kỳ lớn của chúng.
Một số công cụ khác tại "kho báu" - Ảnh: PLOS ONE
Các tác giả nghi ngờ chủ nhân của công xưởng này là người Homo erectus, một loài người xuất hiện trên thế giới khoảng 2 triệu năm trước, tuyệt chủng hơn 100.000 năm trước. Kho báu hiện vật vừa được khai quật cho thấy trình độ của họ cao hơn chúng ta từng nghĩ rất nhiều. Rõ ràng loài người cổ đầu tiên thực sự đi thẳng và có tỉ lệ như người hiện đại đã thoát khỏi thế giới vượn nhân hình khá xa, và có thể đã tổ chức được một xã hội chặt chẽ.
Hiện mỏ vàng nơi phát hiện ra kho báu đã bị bỏ hoang. Các mỏ vàng lộ thiên ở Sahara là kết quả của một cơn sốt vàng gần đây ở Sudan, nhưng sau đó hạ nhiệt vì các thợ mỏ không may mắn như họ trông đợi, có lẽ trừ nhóm thợ mỏ phát hiện "kho báu" gây choáng váng này.