Đột tử vì xuất huyết não
Cách đây không lâu chị N.T.L một bà mẹ sinh năm 1985 ở Hà Nội từng học tại trường THPT Hàn Thuyên được bạn bè chia sẻ chị đang cho con ăn và đột nhiên bị đau đầu dữ dội. Dù gia đình đưa đi cấp cứu nhưng chị không qua khỏi vì bị chảy máu não (một dạng của đột quỵ) mà nguyên nhân là do vỡ phình động mạch não.
Theo người nhà, thi thoảng chị L kêu đau đầu nhưng nghĩ do rối loạn tiền đình hoặc do các bệnh gì mà không ai nghĩ rằng đó là điềm báo cho bệnh dị dạng mạch máu não của chị. Đây là bệnh lý bẩm sinh nhưng vô cùng nguy hiểm nếu không phát hiện và điều trị kịp thời.
Đột quỵ căn bệnh không chừa ai
May mắn hơn chị L. trường hợp của chị Vũ Thị Thoa – 42 tuổi, Hà Nội. Chị Thoa thường xuyên bị đau đầu nhưng chủ quan chỉ uống thuốc và đến gần đây khi chị đau dữ dội đỉnh đầu mới đi khám.
Khi chụp CT vùng đầu sọ bác sĩ phát hiện mạch não đã giãn to bằng quả nho với kích thước 6,4x8,5mm. Đặc biệt, túi phình nằm ở cuối động mạch cảnh trong trái - vị trí mạch yếu, rất dễ vỡ.
Sau khi được khám và tư vẫn kỹ càng, chị Thoa được bác sĩ chỉ định can thiệp mạch đặt stent. Đặt stent và được giải thích về bệnh, chị Thoa như cởi bỏ được lo lắng vì mình mang căn bệnh chết "bất đắc kỳ tử" bất cứ lúc nào mà không biết.
Chị cho biết trước đây thi thoảng chị cũng bị cơn đau đầu thoáng qua, dấu hiệu của đột quỵ nhẹ nhưng chị chẳng để ý chỉ đến khi đau dữ dội mới đi viện và chị được xem là người may mắn.
Theo Bác sĩ Bùi Long – Trưởng khoa Can thiệp tim mạch, Bệnh viện Hữu Nghị Việt Xô, người tiến hành khám và đặt stent cho chị Thoa, khi khám bệnh nhân đã bị túi phình to và do kích thước quá lớn, các bác sĩ không thể đặt coil (thả nhiều vòng xoắn kim loại) hay phẫu thuật kẹp túi phình vì có nhiều biến chứng.
Phương án tối ưu là đặt stent chuyển dòng giúp giảm áp lực máu đi vào túi phình.
Bệnh nguy hiểm như nào
Bác sĩ Long cho biết có hai loại bệnh dị dạng mạch máu não phổ biến là phình động mạch não và dị dạng thông động tĩnh mạch (AVM). Có khoảng 5% bệnh nhân được chỉ định chụp mạch máu não có dị dạng mạch máu não.
Dị dạng thông động tĩnh mạch máu não là hiện tượng các mạch máu bất thường, rối loạn trong não. Các dị dạng này nối thông động mạch và tĩnh mạch não mà không đi qua các mao mạch, không cung cấp đủ máu cho nhu mô não.
Các dị dạng mạch máu này khi vỡ gây chảy máu não. Đây là một căn bệnh bẩm sinh và hết sức nguy hiểm. Phình động mạch não là tình trạng phình giãn của động mạch não ở các vị trí khác nhau như động mạch cảnh trong, động mạch não giữa, não trước, động mạch thônh trước, thông sau, thân nền...
Tuỳ vị trí và kích thước túi phình mà nguy cơ vỡ khác nhau. 90% các trường hợp vỡ phình động mạch não sẽ gây hôn mê và có thể tử vong.
Dị dạng mạch máu là bệnh bẩm sinh
Theo bác sĩ Long, các dấu hiệu của bệnh rất đa dạng như triệu chứng đau đầu mạn tính điều trị nội khoa không khỏi, xuất hiện co giật và những cơn động kinh.
Dị dạng mạch máu não có thể kích thích mô não chung quanh và gây ra số triệu chứng chủ yếu là cơn co giật mới khởi phát, yếu hoặc liệt cơ, mất phối hợp, khó khăn khi thực hiện những động tác phức tạp, chóng mặt, đau đầu.
Ngoài ra, bệnh nhân có vấn đề về ngôn ngữ, các cảm giác bất thường như: tê, ngứa, đau tự phát...
Khi có các dấu hiệu trên, bệnh nhân nên đi chụp cộng hưởng từ mạch máu não để có thể được chẩn đoán. Sau khi phát hiện được dị dạng mạch máu não thì cần chụp mạch máu não qua da (DSA). Chụp mạch máu não qua da giúp bác sĩ có cái nhìn chính xác về vị trí, kích thước, hình thái của đoạn mạch dị dạng đồng thời lên được kế hoạch điều trị tối ưu cho bệnh nhân.
Dị dạng mạch máu não não không điều trị có thể phát triển to lên và vỡ gây xuất huyết não hoặc xuất huyết khoang dưới nhện, dẫn đến tổn thương não vĩnh viễn và nguy cơ tử vong rất cao. Mục tiêu của điều trị dị dạng mạch máu não là dự phòng xuất huyết do vỡ và tái vỡ - bác sĩ Long cho biết.