Tiếng nổ phát ra từ... lòng đất
Sự việc xảy ra thời gian gần đây ở thôn Thượng, xã Vĩnh Yên, huyện Vĩnh Lộc (Thanh Hóa). Theo phản ánh của người dân ở cụm dân cư số 3, thôn Thượng, xã Vĩnh Yên, huyện Vĩnh Lộc (Thanh Hóa), lúc 15h ngày 21/6 đã xảy ra dư chấn trong lòng đất, một tiếng nổ vang lên làm rung chuyển cả khu dân cư.
Một đoạn đường bê tông bị nứt gãy và hàng chục nhà dân bị nứt tường, nứt trần nhà.
Bà Nguyễn Thị Hà (57 tuổi, cụm dân cư số 3) kể lại: "Hôm đó, tôi đang ở trong nhà thì bất ngờ một tiếng nổ lớn vang lên, ngôi nhà bị rung lắc mạnh. Sợ quá, tôi chạy ra đường thì thấy các tấm bê tông ở đường trước nhà bị gãy, bật lên để lộ phần nền đất. Chúng tôi ở đây bao đời nay nhưng chưa bao giờ chứng kiến sự việc như thế này".
Ở đối diện, bà Phạm Thị Luyện (62 tuổi) cho hay: "Chúng tôi đã nhiều lần kiến nghị lên chính quyền địa phương và cơ quan chức năng cũng đã về xem hiện trường nhưng từ khi xảy ra sự việc đến nay đã hơn 1 tháng trôi qua chúng tôi vẫn chưa nhận được câu trả lời.
Chúng tôi cần biết rõ nguyên nhân chính xác do đâu chứ bây giờ cứ sống mà lo lắng sợ nhà cửa sập thì còn thời gian, tâm trí nào để làm ăn".
Theo quan sát, khu vực xảy ra sự việc chỉ cách chân núi đá vôi khoảng 50m về phía Bắc và cách bờ sông Mã về phía Nam khoảng 500m.
Vết nứt ở đường giao thông dài 5-6m, rộng 0,3-0,4m và sâu khoảng 0,35m. Không những thế, dọc hai bên đường cũng xuất hiện các vết nứt có chiều dài từ 10-12m.
Còn tại các nhà dân thì những vết nứt ở trần, tường nhà có chiều dài từ 0,5-1,5m, chiều rộng khoảng 1-2mm. Trung bình mỗi hộ dân có từ 5-8 vết nứt. Tổng số hộ dân bị ảnh hưởng bởi dư chấn là 17 hộ.
Bà Phạm Thị Luyện cho biết, dư chấn đã làm trần nhà bị nứt nên khi mưa phải kê chậu hứng nước
Nguyên nhân do hệ thống hang ngầm?
Qua tìm hiểu được biết, ở thôn Thượng có 547 hộ dân với hơn 1.800 nhân khẩu. Theo người dân, khu vực dân cư đang sinh sống trước đây là bãi bồi ven sông Mã. Ở núi đá vôi có một hang nước và có dòng chảy ngầm dưới bãi bồi để ra sông.
Trong nhiều năm qua, tình trạng khai thác cát trái phép ở thôn Thượng diễn ra phức tạp làm mực nước sông cạn, rút xuống gây sạt lở bờ sông.
"Thời gian qua rất nhiều tàu thuyền đến khu vực thôn để khai thác cát trái phép. Khi chúng tôi ra xua đuổi thì họ bỏ chạy nhưng đến khi vắng mặt thì họ lại hút trộm.
Chúng tôi nghi rằng, việc khai thác cát ở khu vực này chính là nguyên nhân gây ra sự việc vì cát bị hút sâu trong khi mực nước sông bị hạ thấp dẫn đến nước ngầm từ hang đá chảy cùng với cát ra sông mới tạo ra tiểng nổ, dư chấn", một người dân cho biết thêm.
Theo Sở TN&MT tỉnh Thanh Hóa, bước đầu có thể nhận định hiện tượng gây tiếng nổ lớn làm nứt đường giao thông và nhà dân, nguyên nhân khu vực này nằm trên một hệ thống hang ngầm.
Dưới tác động của nước ngầm, quá trình bào mòn rửa lũa đá vôi diễn ra mạnh mẽ làm cho hệ thống hang động ngày càng phát triển cộng với yếu tố mực nước ngầm bị hạ thấp cục bộ, tức thời (do khai thác nước) tạo áp suất chân không trong lòng hang đến mức nào đó gây phá hủy bề mặt tạo tiếng nổ và rung chấn.
Trước sự việc này, ông Nguyễn Đức Quyền, Phó chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa yêu cầu UBND huyện Vĩnh Lộc, UBND xã Vĩnh Yên thông báo đến người dân trong vùng về hiện tượng và nguyên nhân xảy ra dư chấn để người dân yên tâm ổn định đời sống.
Đồng thời, cắm biển báo, cử các lực lượng canh gác để tránh xảy ra tai nạn, hạn chế các phương tiện có tải trọng lớn đi vào tuyến đường bị nứt và kiểm soát chặt chẽ việc khoan giếng nước; khuyến cáo người dân lấp các giếng khi không còn sử dụng. Sở TN&MT cùng các cơ quan liên quan giám sát tiếp tục theo dõi hiện tượng trên để có phương án xử lý.