Phát biểu tại Hội nghị Thượng đỉnh Kinh doanh Trung Quốc diễn ra tại thành phố Auckland, New Zealand ngày hôm nay, Đại sứ Trung Quốc tại New Zealand Vương Tiểu Long (Wang Xiaolong) cho biết “mục đích chính của trụ cột thứ hai của AUKUS là để phục vụ và hỗ trợ các hợp tác quân sự trong lĩnh vực hạt nhân trong khuôn khổ trụ cột thứ nhất chứ không phải là một khuôn khổ chia sẻ công nghệ đơn thuần”.
Đại sứ Trung Quốc tại New Zealand Vương Tiểu Sơn. Ảnh: Rillstone.
Đại sứ Vương Tiểu Long nhấn mạnh như vậy sau khi dẫn lại lời một nhân viên ngoại giao cấp cao của Mỹ tuyên bố rằng mục đích của AUKUS chính là bảo vệ ưu thế của Mỹ cũng như công khai nói về mối liên hệ giữa các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân trong khuôn khổ AUKUS với tình hình ở eo biển Đài Loan”. Vì vậy Đại sứ Vương Tiểu Long cho rằng, “nhiều người tại New Zealand và hơn thế nữa cho rằng việc tham gia liên minh này dưới bất kỳ hình thứ nào có nghĩa là chọn bên”.
Tuy vậy Đại sứ Vương Tiểu Long cũng khẳng định, đây là vấn đề do New Zealand quyết định và Trung Quốc hy vọng nước này sẽ đưa ra quyết định dựa trên việc “tính toán đến các lợi ích cơ bản, lâu dài của chính mình” và nhu cầu thúc đẩy quan hệ song phương ổn định cũng như việc duy trì “hòa bình trong khu vực và thế giới”.
Kể từ khi lên nắm quyền ở New Zealand vào tháng 11/2023, Thủ tướng Christopher Luxon và chính phủ của ông đã có một số thay đổi trong chính sách đối ngoại, trong đó có việc bày tỏ mong muốn tìm hiểu về trụ cột thứ hai của AUKUS.
Australia đã cử một số quan chức quốc phòng sang New Zealand để thông tin về điều này và phía New Zealand khẳng định đây chỉ là cuộc trao đổi về các thông tin cơ bản chứ không phải là thảo luận về việc New Zealand tham gia trụ cột thứ hai của AUKUS.